Η ήττα του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις επερχόμενες εθνικές εκλογές θα μπορούσε να αναζωογονήσει τους διμερείς δεσμούς με τις ΗΠΑ. Μια νίκη της αντιπολίτευσης στις δημοσκοπήσεις θα μπορούσε ενδεχομένως να σημαίνει ότι η Τουρκία θα κερδίσει εκ νέου την είσοδο στο πρόγραμμα πολεμικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων F-35 και θα κατευνάσει τον φόβο των συμμάχων του ΝΑΤΟ για το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400.
Ο Τούρκος προεδρικός διεκδικητής Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έχει εκφράσει την αίσθηση ότι εάν εκλεγεί στην εξουσία, το κόμμα θα εργαστεί για την έγκριση της συμφωνίας των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα αμερικανικής κατασκευής μαχητικά αεροσκάφη F-16, τα οποία βρίσκονται σε αδιέξοδο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, θα προσπαθήσουν να ενταχθούν εκ νέου στο πρόγραμμα αεριωθούμενων F-35 από το οποίο εκδιώχθηκε η Τουρκία το 2019 αφού ο Ερντογάν επέλεξε τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400.
Ο κορυφαίος βοηθός εξωτερικής πολιτικής του Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος ηγείται του εξακομματικού συνασπισμού των κομμάτων της αντιπολίτευσης, Ουνάλ Τσεβικέζ (Ünal Çeviköz), είπε στο Newsweek: «Με τις διαδικασίες εκδημοκρατισμού στην εσωτερική πολιτική και με ένα νέο όραμα για την εφαρμογή της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας μετά στις εκλογές με τη νέα κυβέρνηση, πιστεύουμε ότι οι σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ θα έχουν επίσης καλύτερα ανοίγματα και ορίζοντες».
Οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία είναι προγραμματισμένες για τις 14 Μαΐου. Ο Ερντογάν παρέμεινε στην εξουσία για σχεδόν δύο δεκαετίες και έχει τοποθετηθεί ως ηγέτης του ισλαμικού κόσμου. Προς το τέλος της θητείας του στην εξουσία, ο Ερντογάν συνεργάζεται με τη Ρωσία και το Ιράν, προς μεγάλη απογοήτευση των ΗΠΑ.
Ο Ερντογάν τάχθηκε στο πλευρό της Ρωσίας για να καθαρίσει το Χαλέπι από τους ισλαμιστές αντάρτες και να νικήσει την ισλαμιστική αντιπολίτευση κατά του Άσαντ, παρόλο που ήταν αντίθετο με την ισλαμιστική του ιδεολογία.
Έχει συνεργαστεί με το Ιράν παρά τις σιιτικές-σουνιτικές πεποιθήσεις του. Η προκλητική στάση του Ερντογάν έχει επίσης υπονομεύσει την εξουσία των ΗΠΑ, ειδικά στη Μέση Ανατολή. Αυτό έχει πυροδοτήσει μια καθοδική πορεία στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας. Το τελευταίο χτύπημα ήταν όταν αγόρασε το σύστημα αεράμυνας S-400 από τη Ρωσία παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των συμμάχων του ΝΑΤΟ.
Τώρα όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις εκλογές της 14ης Μαΐου, στις οποίες ο Κιλιτσντάρογλου εκπροσωπεί την εξακομματική Συμμαχία Εθνών και επιδιώκει να τερματίσει την 20ετή ηγεμονία του Ερντογάν. Βετεράνος γραφειοκράτης και μακροχρόνιος ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ο Κιλιτσντάρογλου λέγεται ότι προηγείται του εν ενεργεία Προέδρου με μικρή διαφορά.
Η νίκη του Κιλιτσντάρογλου πιθανότατα θα βάλει σε καλό δρόμο τη συμφωνία 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων για 40 μαχητικά αεροσκάφη Lockheed Martin Block 70 F-16, μαζί με τις αναβαθμίσεις του σημερινού αεροσκάφους F-16 του στόλου. Οι ΗΠΑ, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, σφράγισαν το πακέτο εκσυγχρονισμού των F-16 αξίας 259 εκατομμυρίων δολαρίων και το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Ενώ μια νίκη στις εκλογές μπορεί να εξασφαλίσει τη συμφωνία για τα F-16, το δύσκολο κομμάτι θα ήταν η επίλυση του γρίφου των F-35. «Η εκ νέου ένταξη στο πρόγραμμα αεριωθούμενων αεροσκαφών πέμπτης γενιάς (F-35) είναι ένας στόχος και είναι ήδη παρούσα στο έγγραφο κοινής θέσης μας, το οποίο έχει υπογραφεί από τους έξι ηγέτες της συμμαχίας του έθνους», είπε ο Τσεβικέζ.
Η Τουρκία έχει ήδη χάσει δύο χρόνια και τα στοιχεία παραγωγής που κάποτε ήταν ευθύνη της Τουρκίας τα έχουν αναλάβει άλλοι. Αναγνωρίζοντας ότι θα είναι δύσκολο να μπει στο έργο F-35, ο Τσεβικέζ πρόσθεσε: «Αλλά η ιδέα εδώ είναι ότι είναι θέμα συνέχισης της βασικής αμυντικής-βιομηχανικής συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ. Το F-35 είναι μόνο το έργο πέμπτης γενιάς. Θα υπάρξει περαιτέρω τεχνολογική εξέλιξη στο μέλλον, για τη διαμόρφωση της έκτης γενιάς, ίσως».
Μετά από 21 χρόνια εξουσίας του Ερντογάν, υπάρχει μια μυρωδιά πιθανότητας προσέγγισης μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας - εάν αποβληθεί από την εξουσία στις επερχόμενες εκλογές. Ο Ερντογάν απέχει πολύ από τις αξίες που αποτελούν τη βάση της διατλαντικής συμμαχίας, μέλος της οποίας είναι και η Τουρκία. Οι ΗΠΑ επίσης δεν έχουν δει έναν Τούρκο ηγέτη και κυβέρνηση τόσο αντιαμερικανική στο ήθος τους. Ως εκ τούτου, μια αλλαγή στην ηγεσία σίγουρα θα τονώσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών.