Καθώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων και του Ιράν στη Βιέννη συνεχίζονται και φέρεται να εισέρχονται στο «τελικό τους στάδιο», πολλοί στη Μέση Ανατολή, στην Ουάσιγκτον και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, κρατούν την ανάσα τους για να δουν εάν είναι δυνατή η επιστροφή σε μια πυρηνική συμφωνία με το Ιράν.
Οι Ισραηλινές ανησυχίες
Το Ισραήλ παρακολουθεί επίσης στενά τις εξελίξεις στη Βιέννη για την πυρηνική συμφωνία που εισέρχονται στο τελικό τους στάδιο . Αποδεχόμενος το γεγονός ότι κάποια συμφωνία με το Ιράν είναι σχεδόν βέβαιο ότι βρίσκεται σε εξέλιξη , ο πρωθυπουργός Naftali Bennett είπε πρόσφατα ότι «η συμφωνία και οι όροι της μάλλον θα βλάψουν την ικανότητα να ακολουθήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα το Ιράν».
Ωστόσο, εάν οι συνομιλίες στη Βιέννη αποτύχουν να καταλήξουν σε συμφωνία και το Ιράν είναι ελεύθερο να συνεχίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα ,πέρα από τις υπάρχουσες κακόβουλες περιφερειακές δραστηριότητές του, συμπεριλαμβανομένων και αυτών κατά ισραηλινών στόχων, οι προοπτικές για ένα ισραηλινό χτύπημα κατά του Ιράν γίνονται πολύ μεγαλύτερες.
Ανησυχώντας ότι μια συμφωνία με το Ιράν δεν θα μπορέσει να εμποδίσει τη χώρα να αναπτύξει ένα πυρηνικό όπλο, το Ισραήλ ήδη σηματοδότησε την ετοιμότητά του να χτυπήσει το Ιράν.
Ο Μπένετ δήλωσε ότι «το Ισραήλ θα συνεχίσει να διασφαλίζει την πλήρη ελευθερία λειτουργίας του σε οποιοδήποτε μέρος και ανά πάσα στιγμή, χωρίς περιορισμούς», ενώ ο νέος Διοικητής της IAF Αντιπτέραρχος Tomer Bar είπε ότι η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία είναι έτοιμη να επιτεθεί στο Ιράν «αύριο».
Εάν το Ισραήλ όντως επιτεθεί στο Ιράν, όπως ολοένα και περισσότερο υπονοούν Ισραηλινοί αξιωματούχοι, τι αντίκτυπο θα είχε στη Μέση Ανατολή; Πώς θα ήταν διαφορετική η περιοχή μετά από μια τέτοια εξέλιξη;
Αυτές οι ερωτήσεις μπορεί να είναι υποθετικές τώρα, αλλά θα μπορούσαν κάλλιστα να αποδειχθούν πραγματικότητα αύριο.
Το Ισραήλ εξετάζει τις επιπτώσεις...
Η Wikistrat, μια συμβουλευτική εταιρεία, διεξήγαγε μια εβδομαδιαία προσομοίωση από τις 24 έως τις 31 Ιανουαρίου 2022, ενώ ακόμη γίνονταν οι συνομιλίες στη Βιέννη, προκειμένου να διερευνήσει πώς ένα ισραηλινό χτύπημα θα επηρεάσει τη σταθερότητα της περιοχής, η προσομοίωση επικεντρώθηκε στις πέντε χώρες που θεωρήθηκαν οι πιο σημαντικές στην περιοχή του Κόλπου
Αυτές είναι το Ιράν, η Σαουδική Αραβία,οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία. Η προσομοίωση περιλάμβανε 31 ειδικούς από 13 χώρες και επικεντρώθηκε σε τρία σενάρια που ήταν:
Ένα επιτυχημένο ισραηλινό χτύπημα στο Ιράν, ένα αποτυχημένο χτύπημα και ένα μερικώς επιτυχημένο χτύπημα.
Οι συζητήσεις στην προσομοίωση παρήγαγαν μερικές βασικές ιδέες, τις οποίες οι παρατηρητές των εξελίξεων στην περιοχή πρέπει να έχουν υπόψη τους καθώς προσπαθούν να κατανοήσουν πως θα είναι η Μέση Ανατολή τα επόμενα χρόνια.
Η Μ. Ανατολή θα πυρηνικοποιηθεί
Πρώτον, οι ειδικοί υποστήριξαν ότι τα χρόνια μετά από μια ισραηλινή στρατιωτική επίθεση, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματά της, η Μέση Ανατολή θα εισέλθει στη φάση της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, η οποία θα περιλαμβάνει όχι μόνο το Ισραήλ αλλά και το Ιράν και πιθανώς τη Σαουδική Αραβία.
Ένα ισραηλινό χτύπημα θα ενισχύσει την επιθυμία του καθεστώτος του Ιράν να έχει ένα πυρηνικό όπλο, θεωρώντας το, όπως η Βόρεια Κορέα, ως εγγύηση έναντι μελλοντικών επιθέσεων.
Από την πλευρά της, φοβούμενη τα ιρανικά πυρηνικά αντίποινα εναντίον της, η Σαουδική Αραβία θα επιδιώξει επίσης να αναπτύξει το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα. Αυτό βασίζεται στην εκτίμηση των συμμετεχόντων ότι μια αποτυχημένη ισραηλινή επίθεση θα ωθούσε τη Σαουδική ηγεσία να προχωρήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα με το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα. Ένα επιτυχημένο χτύπημα θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως καταλύτης για το πυρηνικό πρόγραμμα της Σαουδικής Αραβίας, ενθαρρύνοντας τους Σαουδάραβες λήπτες αποφάσεων να αξιοποιήσουν την επίθεση και να προλάβουν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Πώς θα επηρεάσει τις σχέσεις του Ισραήλ με τη Σ. Αραβία ένα χτύπημα του κατά του Ιράν;
Ένα επιτυχημένο χτύπημα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ομαλοποίηση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ. Μερικοί από τους ειδικούς υποστήριξαν ότι ένα επιτυχημένο ισραηλινό χτύπημα θα μπορούσε να αναγκάσει τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ως βασιλιά, να εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ, με την προσδοκία ότι το εδραιωμένο αντιιρανικό αίσθημα στη Σαουδική Αραβία θα αντιστάθμιζε κάθε αντίδραση κατά της ομαλοποίησης.
Ωστόσο, ένα αποτυχημένο χτύπημα θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην περιφερειακή θέση του Ισραήλ, καθώς το Ισραήλ θεωρούνταν μέχρι τότε ισχυρός εταίρος των κρατών του Κόλπου σε θέματα ασφάλειας και κρίσιμος εταίρος για την αντιμετώπιση του Ιράν. Οι ειδικοί εκτίμησαν ότι εάν το Ισραήλ αποτύγχανε να αντιμετωπίσει το Ιράν αποτυγχάνοντας να καταστρέψει τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις, η Σαουδική Αραβία θα ήταν λιγότερο διατεθειμένη να συνεργαστεί μαζί του.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Ενώ μια πυρηνική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και άλλων παγκόσμιων δυνάμεων με το Ιράν φαίνεται σχεδόν βέβαιη σε αυτό το σημείο, το διακύβευμα για ένα μη ελεγχόμενο πυρηνικό Ιράν είναι υψηλότερο από ποτέ.
Εάν το Ισραήλ αισθάνεται υποχρεωμένο να ενεργήσει μόνο του για να σταματήσει ένα πυρηνικό Ιράν, μια εντελώς διαφορετική γεωπολιτική πραγματικότητα θα μπορούσε να εμφανιστεί στη Μέση Ανατολή.
Ένα τέτοιο χτύπημα θα επηρεάσει το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, τη Ρωσία, την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες – αλλά και την περιφερειακή θέση του Ισραήλ.
Τα παραπάνω θα πρέπει να εξεταστούν ωστόσο και κάτω από το πρίσμα των εξελίξεων στη διαμάχη ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και Ρωσίας , στην Ουκρανία και γενικότερα στην Ανατολική Ευρώπη, αφού από αυτές θα εξαρτηθεί και η διαμόρφωση νέας στρατηγικής ανεφοδιασμού της Ευρώπης με πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Μ. Ανατολή
Συνεπώς το Ισραήλ θα αναμείνει να δεί την εξέλιξη των 2 σημαντικότατων παραμέτρων που είναι η Ρωσία και η ροή φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Μ. Ανατολή προς την Ευρώπη, προκειμένου να επιτεθεί ή όχι στο Ιράν.
Οι ειδικοί είναι ομόφωνοι στην άποψή τους ότι το Ιράν θα απαντήσει, αλλά διίστανται στις απόψεις τους σχετικά με το πόσο ισχυρή μπορεί να είναι αυτή η απάντηση. Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι το Ιράν θα χρησιμοποιήσει όλες τις ικανότητες και τις διασυνδέσεις του για να εξαπολύσει μια εκτεταμένη αντεπίθεση, αλλά άλλοι πιστεύουν ότι η αντίδραση θα είναι μικρή και κυρίως από τη Χεζμπολάχ, η οποία είναι η μεγαλύτερη απειλή για το Ισραήλ στο οπλοστάσιο του Ιράν.
Οι ειδικοί συμφωνούν, ωστόσο, ότι αμέσως μετά το χτύπημα, το Ιράν θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα, υποστηρίζοντας ότι από τη στιγμή που δέχθηκε επίθεση από μια πυρηνική δύναμη , όπως το Ισραήλ, κέρδισε το δικαίωμα να κατέχει δικά του πυρηνικά όπλα, προκειμένου να προστατευθεί από παρόμοιες επιθέσεις στο μέλλον.
