Οι Πρόεδροι των ΗΠΑ Μπάιντεν και του Ισραήλ Μπένετ συζήτησαν μέτρα για την αποτροπή της «επικίνδυνης περιφερειακής συμπεριφοράς» του Ιράν.
«Εάν η διπλωματία αποτύχει, είμαστε έτοιμοι να στραφούμε σε άλλες επιλογές», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είπε στον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ στις συνομιλίες του Λευκού Οίκου την Παρασκευή ότι έβαλε «τη διπλωματία πρώτη» στην προσπάθεια να περιορίσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά ότι εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, θα ήταν έτοιμος να στραφεί σε άλλες απροσδιόριστες επιλογές.
Μετά από μια ημέρα καθυστέρησης λόγω της θανατηφόρας βομβιστικής επίθεσης αυτοκτονίας στην Καμπούλ κατά τη διάρκεια της χαοτικής εκκένωσης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, ο Μπάιντεν και ο Μπένετ πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνάντηση επιδιώκοντας να αποκαταστήσουν τις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ και να περιορίσουν τις διαφορές σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των πυρηνικών προόδων του Ιράν.
Οι εντάσεις περιπλέκουν τις σχέσεις μεταξύ του προκατόχου του Μπένετ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που ήταν κοντά στον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και της τελευταίας δημοκρατικής κυβέρνησης με επικεφαλής τον Μπαράκ Ομπάμα, με τον Μπάιντεν αντιπρόεδρο του.
Αλλά η συνάντηση επισκιάστηκε από την επίθεση της Πέμπτης έξω από το αεροδρόμιο της Καμπούλ που σκότωσε τουλάχιστον 92 άτομα, συμπεριλαμβανομένων 13 Αμερικανών στρατιωτικών, θέτοντας τον Μπάιντεν αντιμέτωπο με τη χειρότερη κρίση της Προεδρίας του.
Σχετική σύγκληση απόψεων ΗΠΑ-Ισραήλ για το Ιράν
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, και οι δύο ηγέτες "άγγιξαν" το Ιράν, ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα μεταξύ τους, .
Ο Μπάιντεν είπε ότι συζήτησαν «τη δέσμευσή μας να διασφαλίσουμε ότι το Ιράν δεν θα αναπτύξει ποτέ πυρηνικό όπλο».
«Βάζουμε τη διπλωματία πρώτη και θα δούμε πού θα μας οδηγήσει. Αλλά αν η διπλωματία αποτύχει, είμαστε έτοιμοι να στραφούμε σε άλλες επιλογές », πρόσθεσε ο Μπάιντεν, χωρίς να προσφέρει συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Μια ανακοίνωση του Λευκού Οίκου που εκδόθηκε αργότερα ανέφερε ότι και οι δύο «επανεξέτασαν τα βήματα για να αποτρέψουν και να περιορίσουν την επικίνδυνη περιφερειακή συμπεριφορά του Ιράν».
Ο Μπένετ, ένας ακροδεξιός πολιτικός που έληξε τη 12χρονη θητεία του Νετανιάχου ως πρωθυπουργός τον Ιούνιο, αναμενόταν να πιέσει τον Μπάιντεν για να σκληρύνει την προσέγγισή του στο Ιράν και να αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις που αποσκοπούν στην αναβίωση μιας διεθνούς πυρηνικής συμφωνίας με την Τεχεράνη, την οποία ο Τραμπ εγκατέλειψε.
Οι συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν έχουν σταματήσει καθώς η Ουάσιγκτον περιμένει την επόμενη κίνηση του νέου σκληρού προέδρου του Ιράν.
«Χάρηκα που άκουσα τα ξεκάθαρα λόγια σας ότι το Ιράν δεν θα μπορέσει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικό όπλο», είπε ο Μπένετ στον Μπάιντεν. «Τονίσατε ότι θα δοκιμάσετε τη διπλωματική διαδρομή, αλλά υπάρχουν και άλλες επιλογές αν αυτό δεν λειτουργήσει», πρόσθεσε, χωρίς να προσδιορίσει τις δυνατότητες.
Ο Μπένετ είπε ότι ήρθε με τη δική του στρατηγική για να ματαιώσει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν που θα συζητούσε με τον Μπάιντεν. "Το Ιράν είναι ο νούμερο ένα εξαγωγέας τρομοκρατίας, αστάθειας και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο", δήλωσε ο Μπένετ συμπληρώνοντας: «Eνώ καθόμαστε εδώ τώρα, οι Ιρανοί περιστρέφουν τις φυγοκεντρητές τους στο Natanz και στο Fordo. Πρέπει να το σταματήσουμε και σε αυτό συμφωνούμε και οι δύο ».
Από την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018, η Τεχεράνη με την πάροδο του χρόνου εγκατέλειψε κάθε περιορισμό που επιβάλλει η συμφωνία για τον πυρηνικό της εμπλουτισμό.
Η χώρα εμπλουτίζει τώρα μια μικρή ποσότητα ουρανίου έως και 63%, απέχοντας ένα μικρό βήμα από τα επίπεδα ποιότητας εμπλουτισμού για την παραγωγή πυρηνικών όπλων, σε σύγκριση με 3,67% βάσει της συμφωνίας.
Επίσης, διαθέτει πολύ πιο προηγμένους φυγοκεντρητές και περισσότερες αριθμητικά από αυτούς που επιτρέπονταν βάσει της συμφωνίας, ανησυχώντας τους ειδικούς για τη μη διάδοση των πυρηνικών, παρόλο που η Τεχεράνη επιμένει ότι το πρόγραμμά της είναι ειρηνικό.
Διαφορετικό στυλ, ίδιος στόχος
Ο Μπένετ προσπάθησε να απομακρυνθεί από το μαχητικό δημόσιο στυλ του Νετανιάχου, αλλά ήταν εξίσου ανυποχώρητος όπως και ο Νετανιάχου, δεσμευόμενος να κάνει ό, τι είναι απαραίτητο για να αποτρέψει το Ιράν, το οποίο το Ισραήλ θεωρεί ως υπαρξιακή απειλή, από την κατασκευή πυρηνικού όπλου. Το Ιράν αρνείται συνεχώς ότι προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα.
Ο Μπένετ είπε στους δημοσιογράφους ότι το Ισραήλ έχει αναπτύξει μια "ολοκληρωμένη στρατηγική" για να κρατήσει το Ιράν μακριά από την πυρηνική επέκταση και να σταματήσει την "περιφερειακή επιθετικότητά του".
Αναφερόμενος στις απειλές του Ισραήλ για στρατιωτική δράση και τα δισεκατομμύρια δολάρια αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας που λαμβάνει, ο Μπένετ είπε: «Είναι δική μας ευθύνη να φροντίσουμε τη μοίρα μας, αλλά σας ευχαριστούμε για τα εργαλεία που μας δώσατε».
Διαφορετικές θέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ για Παλαιστινιακό
Όσον αφορά τη σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, οι θέσεις Μπάιντεν και ο Μπένετ απέχουν πολύ.
Ο Μπάιντεν, σύμφωνα με τη δήλωση του Λευκού Οίκου, επανέλαβε την υποστήριξη για λύση δύο κρατών, αφού ο Τραμπ απομακρύνθηκε από αυτό το μακροχρόνιο δόγμα της αμερικανικής πολιτικής. Ο Μπένετ αντιτίθεται στην δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Ο Μπάιντεν έκανε μια σύντομη αναφορά στο θέμα λέγοντας ότι ο Λευκός Οίκος δίνει μεγάλη σημασία για τη βελτίωση της ζωής των Παλαιστινίων».
Ο Μπένετ δεν ανέφερε τους Παλαιστίνιους στις παρατηρήσεις του.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ επισημαίνουν είναι ότι τώρα δεν είναι η ώρα να πιέσουμε για επανέναρξη των μακροχρόνια αδρανών ειρηνευτικών συνομιλιών ή σημαντικών ισραηλινών παραχωρήσεων για τους Παλαιστίνιους, που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν τον ιδεολογικά ετερόκλητο συνασπισμό του Μπένετ.
Εντούτοις λένε ιδιωτικά, ότι ελπίζουν ότι ο Μπένετ θα κάνει τουλάχιστον μετριοπαθείς χειρονομίες για να αποφευχθεί η επανάληψη των συγκρούσεων Ισραήλ-Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας
Αν και ο Λευκός Οίκος δεν έκανε καμία αναφορά στην αντίθεση του Μπάιντεν στην περαιτέρω επέκταση των εβραϊκών οικισμών σε κατεχόμενα εδάφη, είπε ότι τόνισε «τη σημασία της αποχής από ενέργειες που θα μπορούσαν να επιτείνουν τις εντάσεις».
Υπενθυμίζουμε ότι ο 49χρονος Μπένετ, γιος Αμερικανών μεταναστών στο Ισραήλ, υπήρξε έντονος υποστηρικτής των οικισμών.
Οι ηγέτες συζήτησαν επίσης «νέες ευκαιρίες» για επέκταση των σχέσεων του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο, ανέφερε ο Λευκός Οίκος, μετά από συμφωνίες εξομάλυνσης που επιτεύχθηκαν υπό τον Τραμπ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν.
Ένα βήμα πριν...
Από τα παραπάνω και ιδίως από την έκφραση του Πρόεδρου των ΗΠΑ ότι " εάν η διπλωματία αποτύχει με το Ιράν, είμαστε έτοιμοι να στραφούμε σε άλλες επιλογές", επιβεβαιώνεται πλήρως η εκτίμηση μας σε προγενέστερα άρθρα μας όπου αναφερόμασταν εκτενώς στις πολεμικές πυρετώδεις προετοιμασίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ για το ενδεχόμενο στο εγγύς μέλλον ανάληψης στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν
Αναμένονται εξελίξεις επί του θέματος, οι οποίες ας ελπίσουμε να μην οδηγήσουν σε έναν πολύ μεγάλο πόλεμο στη Μ. Ανατολή μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.
Τέλος το γεγονός ότι η εσπευσμένη αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, συμπίπτει χρονικά με πιθανή ένοπλη αναμέτρηση Ισραήλ-Ιράν, δημιουργεί συνειρμούς αναφορικά με την απομάκρυνση των δυνάμεων των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ από την "παγίδα" του Αφγανιστάν, όπου πολυάριθμα στρατεύματα και δυνάμεις τους θα βρισκόντουσαν μεταξύ εχθρικών κρατών όπως το Ιράν, Κίνα, Πακιστάν και έχοντας να αντιμετωπίσουν και τους Ταλιμπάν.
Ιράν: Θα ανταποδώσουμε δεν θα καθίσουμε με «σταυρωμένα τα χέρια»
Η προειδοποίηση από την Τεχεράνη εκφράστηκε το Σάββατο, από τον γραμματέα του Ανώτατου Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ναύαρχο Αλί Σαμχανί, ο οποίος το έγραψε στο Twitter στα Αγγλικά, Εβραϊκά και Αραβικά.
Σημείωσε την «έμφαση στη χρήση άλλων επιλογών εναντίον του Ιράν», που εκφράστηκε κατά τη διάρκεια συνάντησης, μεταξύ του προέδρου Μπάιντεν και του ισραηλινού πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή. Το μήνυμα ήταν, «μια παράνομη απειλή για άλλη χώρα» που «καθιερώνει το δικαίωμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, στην αμοιβαία απάντηση στις άλλες επιλογές», είπε ο Σαμχανί, γράφοντας στο hashtag #ActiveResistance.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν και το Ιράν, διεξάγουν έμμεσες συνομιλίες στη Βιέννη εδώ και μήνες, αλλά δεν προέκυψε καμία πρόοδος. Η συμφωνία του 2015, γνωστή ως το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), κατέστη ολοένα και πιο ανούσια, αφού ο Τραμπ αποχώρησε μονομερώς από αυτήν το 2018 και στόχευσε το Ιράν, με σαρωτικές οικονομικές κυρώσεις.
Η Τεχεράνη άρχισε να υποχωρεί από πλευράς της συμφωνίας ένα χρόνο αργότερα, λέγοντας ότι άλλοι δυτικοί υπογράφοντες της συμφωνίας, δεν κατάφεραν να αντισταθμίσουν επαρκώς τη ζημιά, που προκλήθηκε στο Ιράν από την κίνηση των ΗΠΑ. Στο πλαίσιο του JCPOA, η Τεχεράνη συμφώνησε να περιορίσει την πυρηνική της βιομηχανία, με αντάλλαγμα την ελάφρυνση των κυρώσεων και τις προσοδοφόρες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Εν τω μεταξύ ο Πρόεδρος του Ιράν Ebrahim Raisi, επιτέθηκε στις ΗΠΑ αναφέροντας, ότι η παρουσία τους στην περιοχή καθώς και άλλων ξένων χωρών της περιοχής, δεν οδηγεί στην ασφάλεια, αλλά μόνο προκαλεί περισσότερα προβλήματα για τα κράτη της περιοχής.
Ο Raisi έκανε τις παρατηρήσεις σε μια συνάντηση της Πέμπτης με τον Υπουργό Εξωτερικών του Πακιστάν, Shah Mahmood Qureshi, κατά την οποία ο Πρόεδρος του Ιράν είπε ότι η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο καμπής για όλες τις αφγανικές ομάδες και εθνότητες, στην προσπάθειά τους να εδραιώσουν την ειρήνη ασφάλεια και σταθερότητα στη χώρα.
