Του Ευάγγελου Κόκκινου
Η αμερικανική κυβέρνηση προωθεί τα σχέδια μιας νέας στρατηγικής συμμαχίας για την ασφάλεια, την Middle East Strategic Alliance ή αλλιώς MESA, η αλλιώς το Αραβικό ΝΑΤΟ, όπου μέσα σε αυτή την συμμαχία περιλαμβάνεται η Αίγυπτος,η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, το Κατάρ, το Ομάν και το Μπαχρέιν.
To σημαντικό σε αυτή την περίπτωση, όπως διαβάσατε, είναι ότι η Τουρκία είναι απούσα από αυτή την εξέλιξη.
Οι ανακατατάξεις πλέον στην γεωπολιτική σκακιέρα λαμβάνουν χώρα με ριπές που δύσκολα κάποιος μπορεί να συνειδητοποιήσει. Τουρκία και ΗΠΑ πλέον απομακρύνονται. Πρόκειται για μία σχέση πάθους αλλά και μίσους, με τα συμφέροντά τους πλέον να μην συμβαδίζουν.
Αυτό σημαίνει ότι ο Ν. Τραμπ θέλει να κοντύνει ακόμα περισσότερο την Άγκυρα και να την βγάλει εκτός παιχνιδιού.
Μια επίσημη ανακοίνωση αναμένεται να δημοσιοποιηθεί κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των ΗΠΑ-Κόλπου στις 12-13 Οκτωβρίου στην Ουάσινγκτον. Προφανώς πρόκειται για μια σοβαρή προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας στρατηγικής στη δομή ασφαλείας στην περιοχή.
Το θέμα τέθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, στην Σαουδική Αραβία το περασμένο έτος. Την εποχή εκείνη, οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι απηύθυναν την ιδέα ενός συμφώνου ασφαλείας και ο πρόεδρος των ΗΠΑ το στήριξε σθεναρά. Το Ριάντ και το Αμπού Ντάμπι φιλοδοξούν να αναλάβουν τους ηγετικούς ρόλους.
Η αραβική συμμαχία του ΝΑΤΟ θα επικεντρωθεί στη δημιουργία περιφερειακής πυραυλικής άμυνας, στην κατάρτιση προσωπικού και στην απόκτηση όπλων που θα αναβαθμίσουν τις αραβικές πολιτείες. Τα αραβικά έθνη που είναι έτοιμα να ενταχθούν στη συμμαχία δεν έχουν αυτόχθονες αμυντικές βιομηχανίες, πράγμα που θα αναμφίβολα θα επιφέρει αυξημένα κέρδη στους Αμερικανούς κατασκευαστές όπλων.
Μια ρήτρα συλλογικής άμυνας ενδέχεται να συμπεριληφθεί στον κατάλογο των κοινών δεσμεύσεων των αραβικών μελών του ΝΑΤΟ. Η ανάγκη προστασίας των περιαστικών (αραβικών) θαλάσσιων διαδρομών του Κόλπου αποτελεί προτεραιότητα για την Αραβική Συμμαχία.
Η δημιουργία αυτού του νέου μπλοκ λαμβάνει χώρα καθώς οι αμερικανικές κυρώσεις επανέρχονται ξαφνικά στο Ιράν, με τα εμπάργκο του Αυγούστου να ακολουθούνται από ακόμη πιο επιζήμιο κύκλο το Νοέμβριο.
Η υποστήριξη της ιδέας της δημιουργίας ενός συμφώνου ενισχύεται από το γεγονός ότι ο Αραβικός Σύνδεσμος προφανώς δεν κατάφερε να αναλάβει ειρηνευτικές, σταθεροποιητικές ή ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (περιοχή MENA).
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ισχυρή στρατιωτική παρουσία στον Περσικό Κόλπο. Το Ιράν και η Υεμένη είναι οι μόνες χώρες της περιοχής που δεν φιλοξενούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ, ενώ αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί μεγάλες αεροπορικές εγκαταστάσεις στο Κατάρ και έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές του στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο Ομάν. Το Μπαχρέιν φιλοξενεί τον Πέμπτο Στόλο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ ενθάρρυναν τα κράτη μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) να αγοράσουν τα συστήματα άμυνας πυραύλων Patriot Advanced Capability-3 (PAC-3) και το σύστημα υπεράσπισης υπεράκτιου υψηλού υψόμετρου (THAAD). Το Patriot Advanced Capability-3 χρησιμοποιείται ήδη από το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν. Τα ΗΑΕ και το Κατάρ προστατεύονται επίσης από τα συστήματα THAAD. Η παρουσία των ΗΠΑ είναι απαραίτητη για τη λειτουργικότητα των εν λόγω συστημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το THAAD στο Κατάρ υποστηρίζεται από την AN / FPS-132. Το εύρος του είναι 5.000 χλμ. (3.100 εκατ.) Υπερβαίνει κατά πολύ την απαίτηση αντιμετώπισης μιας πυραυλικής απειλής που προέρχεται από το Ιράν. Κανονικά το ραντάρ AN / TPY-2 με εύρος 1.500 χιλιομέτρων. (932 μίλια) έως 3.000 χλμ. (1.864 εκατ.) Χρησιμοποιείται για την υποστήριξη του THAAD. Το μέγιστο εύρος των οργάνων είναι 2.000 χλμ. (1242 μίλια).
Αυτό το ραντάρ αναπτύσσεται για να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις THAAD στη Νότια Κορέα. Το εύρος του AN / FPS-132 του επιτρέπει να παρακολουθεί μεγάλα τμήματα της Ρωσίας. Καθορίζει το ραντάρ AN / FPS-132 με βάση το Κατάρ ως ένα στοιχείο του αναδυόμενου παγκόσμιου αμερικανικού συστήματος πυραυλικής άμυνας που δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τις στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας.
Προφανώς, το Ιράν, εκτός από τη Χεζμπολάχ, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να δικαιολογήσει την ανάγκη για μια νέα στρατηγική συμμαχία. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Ντ. Τραμπ, "Όποιος συνεργάζεται με το Ιράν ΔΕΝ πρόκειται να συναλλάσσεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες."
Τώρα φαίνεται ξεκάθαρα ότι οποιοσδήποτε είναι έτοιμος να αντιταχθεί στο Ιράν είναι ευπρόσδεκτος να γίνει σύμμαχος των ΗΠΑ.
Αλλά είναι η φερόμενη απειλή που προέρχεται από το Ιράν αρκετή για να ενώσει τα έθνη που αναφέρθηκαν παραπάνω;
Μόνο η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν θεωρούν το Ιράν εχθρό και πιθανή απειλή. Το Ομάν, το Κατάρ και το Κουβέιτ διατηρούν φυσιολογικές σχέσεις με τη χώρα αυτή. Η Ιορδανία και η Αίγυπτος ποτέ δεν δήλωσαν ότι είδαν την Τεχεράνη ως υπαρξιακή απειλή. Τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία (ο μεγαλύτερος αγοραστής των αμερικανικών όπλων) και το Μπαχρέιν ενώνονται εναντίον του Κατάρ, μιας χώρας που φιλοξενεί μια μεγάλη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ.
Η Σαουδική Αραβία έχει προγραμματιστεί ακόμη να εισβάλει στο Κατάρ το 2017. Η διπλωματία έχει μέχρι στιγμής αποτύχει να γεφυρώσει τις διαφορές αυτές. Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διαιρούνται επίσης από τις αποκλίνουσες απόψεις τους σχετικά με την κατάσταση και τους αντίστοιχους ρόλους τους στην Υεμένη. Είναι επομένως ένας ιδιαίτερα υψηλός - έως ουτοπικός - στόχος, η ένωση των προαναφερθέντων εθνών.
Στην πραγματικότητα, είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί οι ΗΠΑ χρειάζονται τη Μέση Ανατολή τόσο πολύ. Καμία χώρα από την περιοχή αυτή δεν αποτελεί απειλή για την επικράτεια των ΗΠΑ. Η Αμερική έγινε πρόσφατα ο μεγαλύτερος παραγωγός ενέργειας στον κόσμο. Αν ο Κόλπος εμποδιστεί από το Ιράν, αυτό δεν θα είναι τόσο επιζήμιο για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αλλά η δημιουργία αυτής της συμμαχίας θα προωθήσει τα συμφέροντα της αμερικανικής αμυντικής βιομηχανίας. Μόλις τεθεί σε ισχύ, θα έχει εντολή να παρεμβαίνει και να διεξάγει επιχειρήσεις που παραβιάζουν την κυριαρχία άλλων κρατών στην περιοχή - όπως η Συρία, για παράδειγμα.
Οι ΗΠΑ έχουν εγκαταστήσει συστήματα αεροπορικής άμυνας και ηλεκτρονικά συστήματα ραντάρ στο Kobani, το διοικητικό συμβούλιο του Aleppo στη βόρεια Συρία και στο έδαφος της βάσης al-Shaddadi στην επαρχία Hasakah ως ένα ακόμα βήμα στην πορεία προς την καθιέρωση μιας ζώνης χωρίς πτήσεις στη βόρεια Συρία που εκτείνεται από το Manbij ως το Deir ez-Zor.
