Στα μέσα Ιανουαρίου, οι σχέσεις Κίνας-Μέσης Ανατολής έγιναν πρωτοσέλιδα όταν ταξίδεψαν οι υπουργοί Εξωτερικών έξι περιφερειακών χωρών, Σαουδικής Αραβίας, Κουβέιτ, Ομάν, Μπαχρέιν, Τουρκίας και Ιράν, καθώς και ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) στην επαρχία Wuxi της Κίνας για επίσημες επισκέψεις. Αν και οι συναντήσεις δεν κατέληξαν στην ανακοίνωση νέων πρωτοβουλιών, ενίσχυσαν ότι το Πεκίνο γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτό ως σημαντικός πολιτικός και διπλωματικός παράγοντας στην περιοχή.
Σύμφωνα με το atlanticcouncil.org μετά τις συναντήσεις, ωστόσο, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Wang Yi εξέδωσε μια δήλωση σχεδιασμένη για ηγέτες και κοινό στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (MENA), προωθώντας την Κίνα ως μεγάλη δύναμη με μια προσέγγιση στην περιοχή δραματικά διαφορετική από αυτή των ΗΠΑ.
Η Μέση Ανατολή, σύμφωνα με τον Wang, «υποφέρει από μακροχρόνιες αναταραχές και συγκρούσεις λόγω ξένων επεμβάσεων…Πιστεύουμε ότι ο λαός της Μέσης Ανατολής είναι ο κύριος της Μέσης Ανατολής. Δεν υπάρχει «κενό εξουσίας» και δεν υπάρχει ανάγκη «πατριαρχίας από έξω», είπε.
Ο Κρατικός Σύμβουλος και υπουργός Εθνικής Άμυνας της Κίνας Wei Fenghe, είχε μια τηλεδιάσκεψη με τον υφυπουργό Άμυνας της Σαουδικής Αραβίας Khalid bin Salman, στις 26 Ιανουαρίου.
Οι συνομιλίες αφορούσαν την ενίσχυση των στρατιωτικών δεσμών μεταξύ Πεκίνου και Ριάντ, σε μια περίοδο που η επιρροή της Αμερικής στη Μέση Ανατολή μειώνεται. Κατά τη συνάντηση, και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να «προωθήσουν την πρακτική συνεργασία και να ενισχύσουν την αλληλεγγύη μεταξύ των δύο στρατών».
«Η Κίνα και η Σαουδική Αραβία θα πρέπει να ενισχύσουν τον συντονισμό και να αντιταχθούν από κοινού σε ηγεμονικές πρακτικές και πρακτικές εκφοβισμού, για να προστατέψουν τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών μαζί», είπε ο Wei Fenghe στον Πρίγκιπα Khalid bin Salman, αναφερόμενος προφανώς στις ΗΠΑ.
Ο Γουέι αναγνώρισε επίσης την «ισχυρή υποστήριξη» που παρείχε η Σαουδική Αραβία ,σχετικά με όλες τις πολιτικές του Πεκίνου για την Ταϊβάν, το Χονγκ Κονγκ και το Σιντζιάνγκ, οι οποίες υπήρξαν σημαντική αιτία σύγκρουσης μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ. Το Ριάντ είναι ένας μακροχρόνιος σύμμαχος των ΗΠΑ.
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Κίνας για τη Μέση Ανατολή
Η τηλεδιάσκεψη των δύο υπουργών έγινε σε μια περίοδο, που η Κίνα ετοιμάζεται να ενισχύσει τη «διπλωματική της επίθεση» στη Μέση Ανατολή, εν μέσω ενδείξεων αποχώρησης των ΗΠΑ από την περιοχή.
Σύμφωνα με αναφορές, η Κίνα είναι βασικό μέλος στις συνομιλίες με στόχο την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με το Ιράν, η οποία δεν μπόρεσε να εκπληρωθεί μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ το 2018. Η πολυμερής συμφωνία ορόσημο, πιστεύεται ότι παρέχει στο Ιράν «αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων», ελάφρυνση των κυρώσεων σε αντάλλαγμα για περιορισμούς στο πυρηνικό της πρόγραμμα, ανέφερε η eurasiantimes.
Η Κίνα, είναι γνωστό ότι είναι ο κορυφαίος οικονομικός εμπορικός εταίρος της Σαουδικής Αραβίας και ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας. Κατά τη συνάντηση μεταξύ του Wang Yi και του Σαουδάραβα πρίγκιπα Faisal bin Farhan al Saud, ο πρώτος περιέγραψε τις δύο χώρες, ως «καλή προτεραιότητα για την εξωτερική πολιτική του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή».
Τα τελευταία χρόνια, η Σαουδική Αραβία έχει αγοράσει έναν αριθμό οπλισμένων drones από την Κίνα. Αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αναπτύχθηκαν κατά τις αεροπορικές επιδρομές υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας κατά των ανταρτών Χούτι στην Υεμένη. Ωστόσο, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στο έθνος της Μέσης Ανατολής.
Η πώληση όπλων της Κίνας στη Σαουδική Αραβία, αυξήθηκε κατά σχεδόν 400 τοις εκατό μεταξύ 2016 και 2020 σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία. Μια αναφορά του CNN από τον Δεκέμβριο του 2021, ανέφερε ότι η αξιολόγηση των ΗΠΑ και οι δορυφορικές εικόνες έδειξαν ότι η Σαουδική Αραβία βρισκόταν στη διαδικασία κατασκευής των δικών της βαλλιστικών πυραύλων, με τη βοήθεια της Κίνας.
Αυτή η εξέλιξη, προκάλεσε μεγάλη ανησυχία για τις ΗΠΑ, καθώς όχι μόνο θα μπορούσε να αλλάξει τη δυναμική της ισχύος, αλλά και να περιπλέξει τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον να επεκτείνει τους όρους της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν, για να συμπεριλάβει περιορισμούς στη δική του πυραυλική τεχνολογία, κοινό στόχο που μοιράζονται οι ΗΠΑ, Ευρώπη, Ισραήλ και χώρες του Κόλπου, σύμφωνα με το CNN.
Οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας, έχουν γίνει τεταμένες τα τελευταία χρόνια λόγω ανησυχιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, σε προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη το 2018 επιδείνωσε τους δεσμούς τους.
Από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του, μίλησε μόνο μία φορά με τον βασιλιά Σαλμάν, τον Φεβρουάριο του 2021, και δεν έχει πραγματοποιήσει ακόμη επίσημη επίσκεψη, σε αυτό που πιστεύεται ότι είναι ένας από τους ισχυρότερους συμμάχους των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Στον Κόλπο, ωστόσο, είναι μια ανησυχητική ένδειξη για το πόσο άσχημα έχει επιδεινωθεί η σχέση ΗΠΑ-Κίνας. Τα βασικά περιφερειακά συμφέροντα και των δύο δυνάμεων, είναι εξαιρετικά συμβατά: θέλουν συνεχή ελευθερία ναυσιπλοΐας, σταθερό περιφερειακό status quo και η ενέργεια του Κόλπου να συνεχίσει να ρέει στις παγκόσμιες αγορές.
Εάν η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο, μπορούσαν να επαναφέρουν τη διμερή τους σχέση - ένα μεγάλο ερώτημα δεδομένου του πολιτικού κλίματος και στις δύο χώρες - ο Κόλπος θα μπορούσε να είναι μια περιοχή όπου αυτή η σύγκλιση συμφερόντων, θα έχει ως αποτέλεσμα τον συντονισμό των πολιτικών για την επίλυση των πολλών πιεστικών ζητημάτων που επηρεάζουν τα γεγονότα, πολύ πέρα από τις ακτές του.
Εάν όχι, ο κίνδυνος του ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων, θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω μια ασταθή περιφερειακή τάξη πραγμάτων.
