Kλιμάκωση άνευ προηγουμένου ανάμεσα σε Κίνα-ΗΠΑ μετά την επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, της πρώτης τόσο υψηλόβαθμης Αμερικανίδας αξιωματούχου που επισκέφθηκε το νησί εδώ και δεκαετίες, και με τη στρατιωτική κινητοποίηση αμφότερων να είναι έντονη.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Κίνας Σίε Φενγκ κάλεσε επειγόντως τον πρεσβευτή των ΗΠΑ Νίκολας Μπερνς αργά το βράδυ της Τρίτης, ζητώντας εξηγήσεις για την επίσκεψη της προέδρου Πελόζι στην Ταϊβάν, η οποία έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του Πεκίνου.
Υπογραμμίζοντας ότι η Πελόζι προκαλεί σκοπίμως και «παίζει με τη φωτιά», ο Σίε Φενγκ δήλωσε ότι η επίσκεψη συνιστά σοβαρή παραβίαση της «αρχής της μίας Κίνας», υπονομεύει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και στέλνει ένα λάθος μήνυμα στις αυτονομιστικές δυνάμεις για την «ανεξαρτησία της Ταϊβάν».
«Η κίνηση είναι εξαιρετικά κραυγαλέα και οι συνέπειες θα είναι εξαιρετικά σοβαρές. Η Κίνα δεν πρόκειται να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια», τόνισε ο Κινέζος υφυπουργός Εξωτερικών.
Υποστηρίζοντας ότι η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να λογοδοτήσει, επεσήμανε μια σειρά ενεργειών που υποδηλώνουν – σύμφωνα με τον ίδιο – μια αλλαγή στάσης της Ουάσιγκτον. Συγκεκριμένα στο site του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ η Ταϊβάν δεν αναφέρεται ως «τμήμα της Κίνας», έχει ενταχθεί στη λεγόμενη «στρατηγική Ινδο-Ειρηνικού, έχουν αναβαθμιστεί οι δεσμοί της Ουάσιγκτον με την Ταϊπέι, αυξήθηκαν οι πωλήσεις όπλων και η υποστήριξη σε αυτονομιστικές δραστηριότητες για την «ανεξαρτησία της Ταϊβάν».
Προειδοποίησε ότι η αμερικανική πλευρά «θα πληρώσει το τίμημα» για τα λάθη της και προέτρεψε τις ΗΠΑ να λάβουν πρακτικά μέτρα για να αναιρέσουν τον αρνητικό αντίκτυπο της επίσκεψης Πελόζι στην Ταϊβάν.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να προχωρήσουν περαιτέρω στον λάθος δρόμο, κλιμακώνοντας την ένταση στις σινο-αμερικανικές σχέσεις, σύμφωνα με τον Σίε Φενγκ, ο οποίος κάλεσε την Ουάσιγκτον να μην παρεμβαίνει σε εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας.
Η Ταϊβάν ανήκει στην Κίνα και σταδιακά «θα επιστρέψει στην αγκαλιά της μητέρας πατρίδας», τόνισε. «Καμιά χώρα, καμιά δύναμη, κανένας δεν θα πρέπει να υποτιμήσει την αποφασιστικότητα, την ισχυρή θέληση και τη μεγάλη ικανότητα της κυβέρνησης και του λαού της Κίνας να υπερασπιστούν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα και να επιτύχουν την εθνική επανένωση», συμπλήρωσε.
Το ταξίδι της 82χρονης προέδρου της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων που είχε χαρακτηριστεί «εξαιρετικά επικίνδυνο» από το Πεκίνο, προκάλεσε αίσθηση παγκοσμίως και αντιδράσεις ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η Πελόζι έχει σφοδρούς επικριτές ιδιαίτερα στους κόλπους των συντηρητικών.
Ο Λευκός Οίκος έδειξε αμηχανία αναφορικά με την επίσκεψη, που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ επισήμως προτού προσγειωθεί στην Ταϊπέι το αεροπλάνο που μετέφερε την Πελόζι. Ο εκπρόσωπος Τζον Κέρμπι υποστήριξε πάντως ότι δεν θεωρεί πως υπάρχει κάτι που να «προκαλεί κρίση ή σύγκρουση».
Δεν είναι λίγοι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι που έχουν επισκεφθεί την Ταϊβάν στο παρελθόν. Ωστόσο η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων είναι ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματούχος των ΗΠΑ που επισκέπτεται το νησί από το 1997 και το ταξίδι του προκατόχου της, του Νιουτ Γκίνγκριτς.
Οι ΗΠΑ εφαρμόζουν τη λεγόμενη διπλωματία «στρατηγικής ασάφειας» σε σχέση με την Ταϊβάν. Αναγνωρίζουν μόνο την κινεζική κυβέρνηση, αλλά συνεχίζουν να παρέχουν υποστήριξη στην Ταϊπέι. Η Ουάσιγκτον, ωστόσο, αποφεύγει να ξεκαθαρίσει εάν σκοπεύει να υπερασπιστεί στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση εισβολής.
Ρωσία: Η Κίνα προστατεύει την «κυριαρχία» της
Από την πλευρά της η Ρωσία ανακοίνωνε ότι η Κίνα έχει το δικαίωμα να παίρνει τα «απαραίτητα μέτρα για να προστατέψει την κυριαρχία της», χαρακτηρίζοντας «σαφή πρόκληση» την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν.
«Η κινεζική πλευρά έχει το δικαίωμα να παίρνει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της κυριαρχίας της και της εδαφικής της ακεραιότητας όσον αφορά το πρόβλημα της Ταϊβάν», δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών. Το υπουργείο χαρακτήρισε την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν «σαφή πρόκληση» με στόχο τον περιορισμό της Κίνας.
Νωρίτερα, η Μόσχα είχε προειδοποιήσει την Ουάσιγκτον ότι το ταξίδι αυτό θα θέσει τις ΗΠΑ σε τροχιά σύγκρουσης με την Κίνα.