Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου
Μια πρόταση του Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ για την αποστολή μεγάλων αμερικανικών εταιρειών πετρελαίου στη Συρία για τη διαχείριση πετρελαϊκών πεδίων έχει προκαλέσει οργή τόσο μεταξύ ενεργειακών όσο και νομικών εμπειρογνωμόνων, αναφέρει το Reuters.
"Αυτό που σκοπεύω να κάνω, ίσως, είναι να συμφωνήσω με την ExxonMobil ή μια από τις μεγάλες μας εταιρείες να πάμε εκεί (στη Συρία) και να το κάνουμε σωστά ... να μοιράσουμε τον πλούτο", δήλωσε ο Τραμπ.
Οι αναφορές έρχονται λίγες μέρες μετά το δημοσίευμα της Wall Street Journal, η οποία επικαλούμενη στρατιωτικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ, αποκάλυψε ότι είναι πιθανό ο Τραμπ να αφήσει μια δύναμη 500 κομάντος στη Συρία για να προστατεύσει το πετρέλαιο. Ο ισχυρισμός της WSJ δημοσιεύθηκε λίγη ώρα αφού ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως "Δεν θα αφήσουμε ΠΟΤΕ ένα ανασυγκροτημένο ISIS να ελέγξει αυτά τα πεδία!"
Ωστόσο, η πρόθεσή του να αφήσει την Exxon ή την Chevron "να πάει εκεί και να το κάνει σωστά" μπορεί να είναι τόσο παράνομη όσο και ανήθικη, σύμφωνα με τους ειδικούς.
"Η ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα "παραδώσουν το πετρέλαιο" στα χέρια της ExxonMobil ή κάποιας άλλης εταιρείας των Η.Π.Α. είναι ανήθικη και ενδεχομένως παράνομη", δήλωσε στο Reuters ο καθηγητής Jeff Colgan, ακαδημαϊκός και καθηγητής πολιτικών επιστημών και διεθνών σχέσεων. "Το διεθνές δίκαιο επιδιώκει να προστατεύσει από ακριβώς αυτό το είδος εκμετάλλευσης", δήλωσε ο διευθυντής του Emory Law School’s Center for International and Comparative Law, Laurie Blank.
Οι Exxon και Chevron, από την πλευρά τους, δεν έχουν σχολιάσει τις δηλώσεις του Τραμπ και μια πιθανή αποστολή τους στη Συρία.
Ακόμα κι αν η ανάληψη ελέγχου πετρελαϊκών πεδίων στη Συρία δεν ήταν προβληματική με κανένα ηθικό ή νομικό τρόπο, μπορεί να μην είναι πρακτική, σύμφωνα με την Ellen R. Wald, ανώτερη σύμβουλο στο Παγκόσμιο Κέντρο Ενέργειας του Ατλαντικού Συμβουλίου. Η Συρία είναι ένας μικρός παραγωγός πετρελαίου και δεν διαθέτει εκτεταμένη υποδομή που θα μπορούσε να καταστήσει την ανάπτυξη αυτών των πεδίων κερδοφόρα. Κοιτάζοντας όμως προσεκτικά το ποιος καταλήγει να τον ελέγχει, έχει νόημα, επισημαίνεται στο oilprice.com.
"Ένας αμερικανικός έλεγχος των πεδίων και των σκληρών κερδών που προσφέρουν θα εξασφάλιζαν σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Συρίας», δήλωσε ο Alex Cranberg, πρόεδρος της Aspect Holdings, μιας εταιρείας που λειτουργούσε στο Κουρδιστάν του Ιράκ.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΡΑΜΠ
Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο, είναι πως στο πλαίσιο του EastMed και των ευρύτερων ενεργειακών σχεδιασμών Δύσης-Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιχειρούν να πάρουν τον έλεγχο του ενεργειακού πλούτου της Συρίας, αποβλέποντας σε έναν αριθμό στόχων.
Αρχικά, θα μείωναν την αυξανόμενη επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή, η οποία την τελευταία 5ετία έχει αναδειχθεί ως ρυθμιστής στη Συρία, και μέσω αυτού του ρόλου πιθανώς προσπαθεί να βρει τρόπο συμμετοχής στις ευρύτερες ενεργειακές εξελίξεις.
Δεύτερον, αποκόπτεται -τουλάχιστον προς το παρόν και μερικώς- η "έξοδος" του Ιράν (βασικού συμμάχου της Δαμασκού) στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς είναι δεδομένο πως αν ο Τραμπ επιτύχει όσα ανέφερε, θα κατορθώσει να μπλοκάρει τη δημιουργία ιρανικής ναυτικής βάσης στη δυτική Συρία και ως εκ τούτου οι ΗΠΑ θα ελέγχουν μία ακόμα "είσοδο" στη Μέση Ανατολή καθώς και τα πλουσιότερα κοιτάσματα στον κόσμο.
Τέλος, οι ΗΠΑ θα επανακτήσουν την επιρροή τους στη Μέση Ανατολή και με μια σειρά παραχωρήσεων σε προδομένους (Κούρδους) ή/και ανήσυχους συμμάχους (στο Ισραήλ υπάρχει αυξημένη αβεβαιότητα για την αμερικανική "φιλία"), θα γίνουν ξανά ο γεωπολιτικός κυρίαρχος στην περιοχή.
Το "καυτό" ερώτημα είναι το πώς θα αντιδράσει η Ρωσία σε μια πιθανή κίνηση αμερικανικών ενεργειακών κολοσσών στη Συρία. Το να αποχωρήσει χωρίς μάχη είναι απίθανο, συνεπώς οι φιλοδοξίες του Αμερικανού προέδρου μπορεί να οδηγήσουν σε μια νέα κλιμάκωση στη Συρία, αλλά και με προεκτάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
