Το Ιράν είχε περίπλοκες σχέσεις με τους Ταλιμπάν, από τότε που εμφανίστηκε η ομάδα τη δεκαετία του 1990. Ωστόσο, οι πρόσφατες συνοριακές συγκρούσεις και η βαθύτερη ένταση για τους κοινούς υδάτινους πόρους, αντιπροσωπεύουν μια σοβαρή κλιμάκωση και μια νέα σειρά προκλήσεων, τόσο για την Τεχεράνη όσο και για την Καμπούλ. Στο επίκεντρο αυτών των επιδεινούμενων εντάσεων βρίσκεται μια διαμάχη για τα διασυνοριακά ύδατα, με σχεδόν το 90% του κρίσιμου ποταμού Χελμάντ να διέρχεται από το Αφγανιστάν προτού εισέλθει στο Ιράν.
Σε άρθρο μας στο Πενταπόσταγμα είχαμε αναφέρει ότι, οι Ταλιμπάν μετακινούν σοβαρές στρατιωτικές δυνάμεις προς την περιοχή Ισλάμ-Κάλα, προετοιμαζόμενοι για τα πάντα αφού διακυβεύεται το θέμα του νερού που είναι ζωτικό για τις δύο χώρες.
Αφού οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν, η κατάσταση στα σύνορα με τις γειτονικές χώρες άρχισε να επιδεινώνεται. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει ένας εξαιρετικά σοβαρός κίνδυνος στρατιωτικών συγκρούσεων μεταξύ των Ταλιμπάν και του Ιράν, «επιπλέον, αυτό έγινε χάρη στη χρηματοδότηση των ΗΠΑ», αναφέρει το avia-pro.
Η Ιρανική έκδοση των The Tehran Times, ανέφερε επίσης, μια πιθανή πρόταση των ΗΠΑ προς τους Ταλιμπάν: να «ξεκλειδώσουν» τα αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος του Αφγανιστάν σε δολάρια εάν οι Ταλιμπάν δημιουργήσουν προβλήματα στα σύνορα με το Ιράν.
Σύμφωνα με αναφορές, οι Ταλιμπάν στέλνουν πολλές ένοπλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων βομβιστών αυτοκτονίας, στα σύνορα με το Ιράν. Αυτές οι πληροφορίες επιβεβαιώνονται από τους ίδιους τους Ταλιμπάν και, επιπλέον, η κατάσταση με την παροχή νερού θεωρείται ως αιτία σύγκρουσης.
Σε κατ' οίκον περιορισμό με «αμοιβαία απελευθέρωση»
Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας κρατουμένων που διαπραγματεύθηκε μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, αρκετοί Αμερικανοί πολίτες που φυλακίζονται στο Ιράν μεταφέρθηκαν σε κατ' οίκον περιορισμό σε ένα βήμα προς την πλήρη απελευθέρωσή τους.
Το Ιράν μετέφερε πέντε Αμερικανούς πολίτες που κρατούνται στη φυλακή Έβιν, ως μέρος μιας πολυαναμενόμενης συμφωνίας που θα περιελάμβανε την περιορισμένη πρόσβαση της Τεχεράνης σε «παγωμένα» κεφάλαια και την απελευθέρωση κρατουμένων και από τις δύο πλευρές.
«Οι δύο υπήκοοι Morad Tahbaz, Siamak Namazi και Emad Shargi, μεταφέρθηκαν από τη φυλακή Evin στην ιρανική πρωτεύουσα, Τεχεράνη, σε κατ' οίκον περιορισμό σε ξενοδοχείο», σύμφωνα με δήλωση του δικηγόρου της οικογένειας Namazi, Jared Genser.
Οι φυλακισμένοι Αμερικανοί κρατούνταν για χρόνια με κατηγορίες κατασκοπείας, που η αμερικανική κυβέρνηση και οι οικογένειές τους είπαν ότι ήταν αβάσιμες. Άλλοι δύο (διπλοί) υπήκοοι , των οποίων οι ταυτότητες δεν έχουν δημοσιοποιηθεί μετά από αίτημα των οικογενειών τους, αποτελούν επίσης μέρος της συμφωνίας.
Την απελευθέρωση των πέντε Αμερικανών, επιβεβαίωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ματ Μίλερ.
Η είδηση έρχεται περισσότερο από δύο χρόνια, αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν ξεκίνησαν έμμεσες συνομιλίες για ανταλλαγή κρατουμένων χρησιμοποιώντας συνομιλητές όπως το Ομάν, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελβετία και το Κατάρ. Για μήνες, φαινόταν ότι οι διαπραγματευτές πλησίαζαν σε συμφωνία.
Ως μέρος της συμφωνίας, η Τεχεράνη αναμένεται να αποκτήσει πρόσβαση σε περίπου 6 δισεκατομμύρια δολάρια σε ιρανικά κεφάλαια που βρίσκονται σε τράπεζες της Νότιας Κορέας υπό τις κυρώσεις των ΗΠΑ, τα οποία θα μεταφερθούν σε τράπεζα στο Κατάρ. Η διαπραγματευθείσα συμφωνία, θα επιτρέψει στο Ιράν να έχει πρόσβαση σε αυτά τα κεφάλαια «μόνο για ανθρωπιστικούς σκοπούς», ανέφεραν πηγές.
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ιράν, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Αλί Μπαγκερί Κάνι, επιβεβαίωσε ότι η απελευθέρωση των Αμερικανών συνδέεται με την απελευθέρωση ιρανικών περιουσιακών στοιχείων.
«Η διαδικασία απελευθέρωσης δισεκατομμυρίων δολαρίων ιρανικών περιουσιακών στοιχείων, που κατασχέθηκαν παράνομα από τις ΗΠΑ εδώ και αρκετά χρόνια, έχει ξεκινήσει», ανέφερε ο Κάνι σε tweet. «Η Τεχεράνη έχει λάβει την εγγύηση για τις δεσμεύσεις της Ουάσιγκτον».
Η μεταφορά των «παγωμένων» κεφαλαίων του Ιράν ως μέρος της συμφωνίας κρατουμένων, είναι πολιτικά ευαίσθητη στην Ουάσιγκτον. Οι Ρεπουμπλικάνοι χρεώνουν τη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων του Ιράν, ακόμη και για ανθρωπιστικούς σκοπούς, πως θα μπορούσε να πυροδοτήσει περαιτέρω ομηρεία.
«Ενώ καλωσορίζω στο σπίτι Αμερικανούς που κρατούνται παράνομα, η αποδέσμευση 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε Ιρανικά περιουσιακά στοιχεία, κινητοποιεί επικίνδυνα περαιτέρω την ομηρεία και παρέχει ένα απροσδόκητο κέρδος για επιθετικότητα του καθεστώτος», δήλωσε ο γερουσιαστής Jim Risch (R-Idaho) σε tweet την Πέμπτη.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν το Ιράν ότι, συλλαμβάνει διπλούς υπηκόους και αλλοδαπούς, για να αποκτήσει «μόχλευση» για την ελάφρυνση των κυρώσεων, την αποδέσμευση περιουσιακών στοιχείων και άλλες παραχωρήσεις από τις χώρες καταγωγής τους.