Η ελβετική κυβέρνηση τον Ιούνιο του περασμένου έτους, συμφώνησε να αγοράσει 36 F-35A από τον αμερικανικό κατασκευαστή Lockheed Martin. Η αγορά ακολούθησε την έγκριση, του στενού δημοψηφίσματος τον Σεπτέμβριο του 2020 για τον στρατό να δαπανήσει έξι δισεκατομμύρια φράγκα (5,8 δισεκατομμύρια ευρώ, 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια), για την απόκτηση νέου στόλου.
Η κυβέρνηση είπε ότι το αεροπλάνο ήταν το καλύτερο, αλλά δύο ελβετικές κοινοβουλευτικές επιτροπές ξεκίνησαν έρευνα για το γιατί επιλέχθηκε το μοντέλο, μετά από μια σειρά τεχνικών προβλημάτων που αναφέρθηκαν με το αεροπλάνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αμφισβήτησαν επίσης το υψηλό κόστος των αεροπλάνων.
Αυτή η επιλογή εξέπληξε περισσότερους από έναν ειδικούς στην αεροναυπηγική... Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε τότε, η Ελβετίδα υπουργός Άμυνας, Viola Amherd, υποστήριξε ότι το F-35A παρουσίασε την «καλύτερη έκθεση κόστους/οφέλους», με βαθμολογία « πολύ υψηλότερα» από αυτά που απέκτησαν οι τρεις ανταγωνιστές της.
Ωστόσο, οι αντίπαλοι της αγοράς πολεμικών αεροσκαφών έσπευσαν να μιλήσουν. Και, λίγες εβδομάδες αργότερα, η επιτροπή «Allianz gegen den F-35» (Συμμαχία ενάντια στα F-35), συγκεντρώνοντας την GsSA και κόμματα της ελβετικής αριστεράς, ξεκίνησε μια εκστρατεία για να συγκεντρώσει τουλάχιστον 100.000 υπογραφές, για να υποβάλει μια πρωτοβουλία προς την Ομοσπονδιακή Καγκελαρία με σκοπό τη διοργάνωση ψηφοφορίας για την παραγγελία αυτών των 36 F-35A.
Στο Πενταπόσταγμα σε άρθρο μας με τίτλο : Λογαριάζουμε χωρίς τον “ξενοδόχο”; Δημοψήφισμα ματαίωσης αγοράς F35 και καθυστερήσεις παράδοσής τους, αναφέραμε ότι η ελβετική συμμαχία Stop F-35 εξασφάλισε υπογραφές, για να γίνει δημοψήφισμα για το αμφιλεγόμενο στρατιωτικό συμβόλαιο για τα F35.
Για να γίνει αυτό, αυτή η επιτροπή έβαλε μια διαδικτυακή τοποθεσία στο Διαδίκτυο (stop-f35.ch). Όπως και να έχει, ένα χρόνο μετά, έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 120.000 υπογραφές, εκ των οποίων οι 103.000 έχουν επικυρωθεί.
«Παρά τις δύσκολες συνθήκες συγκομιδής κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid και την παρέμβαση της υπουργού Άμυνας Viola Amherd στη διαδικασία από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, συγκεντρώσαμε τις απαραίτητες υπογραφές σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα», δήλωσε η Pauline Schneider, γραμματέας της GSsA.
Πιθανώς κάποιες αποκαλύψεις από τον Τύπο ευνόησαν αυτή τη συλλογή... όπως αυτές που έγιναν τον Ιανουάριο από το περιοδικό Republik , που επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από το SRF (Schweizer Radio und Fernsehen), έγγραφο που υποστηρίζει, σύμφωνα με το οποίο το Παρίσι και η Βέρνη διαπραγματεύονταν μια συμφωνία που προβλέπει: σε περίπτωση επιλογής του Rafale, υποστήριξη από τη Γαλλία στην Ελβετία σε θέματα που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και μεταφορά φορολογικών εσόδων, από τους μισθούς των διασυνοριακών εργαζομένων σε οκτώ ελβετικά καντόνια (που θα είχαν φέρει 3,5 δισ. ελβετικά φράγκα σε δέκα χρόνια).
Όπως και να έχει, οι αντίπαλοι του F-35 κατέληξαν να καταθέσουν την πρωτοβουλία τους στις 16 Αυγούστου. Κάτι που, θεωρητικά, ανοίγει τον δρόμο για μια ψηφοφορία, το αποτέλεσμα της οποίας θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στην ελβετική αεροπορία, επειδή δεν μπορεί να αντικαταστήσει τα F/A-18 Hornets που φτάνουν στο τέλος των δυνατοτήτων τους.
Ειδικά επειδή μια τέτοια διαβούλευση, είναι πιθανό να προκαλέσει συζήτηση κατά την οποία θα ελεγχθεί εξονυχιστικά το αμερικανικό αεροπλάνο... Επιπλέον, έχει ήδη ξεκινήσει, ο εθνικός σύμβουλος Pierre-Alain Fridez (σοσιαλιστής) έχει ήδη ανοίξει «εχθροπραξίες» δημοσιεύοντας ένα βιβλίο, στο οποίο ρωτά αν η επιλογή του F-35 είναι «μεγάλο λάθος ή κρατικό σκάνδαλο».
Τούτου λεχθέντος, δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η ψηφοφορία μπορεί να διεξαχθεί... Πράγματι, η προσφορά που έκανε το αμερικανικό μέρος ισχύει μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023. Σαφώς, τα συμβόλαια πρέπει επιτακτικά να υπογραφούν πριν από αυτήν την προθεσμία. Διαφορετικά, οι νέοι όροι αγοράς, θα πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν. Εξ ου, και ο πειρασμός μιας « αναγκαστικής διέλευσης », χωρίς να περιμένουμε το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας, η οποία δεν μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ. Και η κ. Amherd, προειδοποίησε ότι θα επισημοποιήσει την παραγγελία F-35A μόλις το κοινοβούλιο (ή η Ομοσπονδιακή Συνέλευση) θα την εξουσιοδοτήσει.
Σύμφωνα με το AGEFI, δεν αποκλείεται η πρωτοβουλία «Stop F-35» να κηρυχθεί άκυρη από την Ομοσπονδιακή Συνέλευση, «λόγω μη χρονικής εφαρμογής». Αυτό που δεν θα ήταν πρωτοφανές, μια παρόμοια απόφαση είχε ληφθεί το... 1955. «Αλλά η ακύρωση μιας λαϊκής πρωτοβουλίας είναι μια λεπτή απόφαση, που πρέπει να λαμβάνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με βάσιμα επιχειρήματα», προειδοποιεί το AGEFI.
