Oι Αμερικανοί κυριαρχούν στην Ευρώπη πάνω στο πτώμα της Ουκρανίας γράφει ο Δρ Διεθνών Σχέσεων Γιάννος Χαραλαμπίδης στην εφημερίδα Σημερινή της Κύπρου και η αλήθεια είναι πως δεν έχει άδικο.
Την ίδια στιγμή, τονίζει ο Διεθνολόγος, ο Πούτιν συνεχίζει να θέλει την επιβολή της δικής του αναθεωρητικής πολιτικής διά των όπλων και της βίας. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει παραλύσει και ο Ερντογάν, μετά την Κύπρο, βλέπει τον εαυτό του εγγυητή της Ουκρανίας, αφού Αθήνα και Λευκωσία τον έχουν αποκαθάρει από τα αίματα της τουρκικής εισβολής και της κατοχής, μέσα από την κολυμβήθρα του εξευμενισμού, που έφτιαξαν οι ΗΠΑ για να προτάξουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο Πούτιν αποκάλυψε στον Ερντογάν τι πρέπει να δεχτούν οι Ουκρανοί για να τελειώσει ο πόλεμος
Η Κίνα, οι ΗΠΑ και οι κυρώσεις…
Σε όλο αυτό το σκηνικό συνυπάρχουν: 1) Η Κίνα, η οποία έχει μεν θέση κλειδί, αλλά άρχισε να δέχεται τις πιέσεις τον Αμερικανών, προκειμένου να σταματήσει την όποια στήριξη προς τη Μόσχα. 2) Ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος που αποτυπώνεται στο ράλι των τιμών του πετρελαίου, που προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν οι ΗΠΑ με διάφορες τακτικές κινήσεις για να συγκρατήσουν την ακρίβεια και τον πληθωρισμό. 3) Η ΕΕ, που αδυνατεί να κινηθεί χωρίς τις πατερίτσες του ΝΑΤΟ. Διότι δεν έχει δικές της υποδομές στη λογική του συλλογικού συστήματος ασφάλειας, ούτε θεσμικό πλαίσιο.
Το διεθνές σύστημα είναι άνω-κάτω. Και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ θα αφιχθεί στη Γηραιά Ήπειρο αυτήν την εβδομάδα για να συμμετάσχει στις 24 του μήνα στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επιβεβαιώνοντας ότι η Αμερική είναι, όπως είχε πει από το 1995 ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δύναμη σε μια γερμανική Ευρώπη. Χωρίς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να λειτουργήσει η όποια έναντι της ρωσικής απειλής αποτροπή. Όσο πιο μεγάλη είναι η απειλή της Μόσχας, τόσο πιο μεγάλη είναι η εξάρτηση τής Ευρώπης από τις ΗΠΑ. Είναι, δε, αληθές ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική κρίση και το κόστος, τόσο πιο μεγάλη είναι η εξάρτηση της ΕΕ και των υπόλοιπων χωρών της Γηραιάς Ηπείρου από τους Αμερικανούς, που είναι ενεργειακά απεξαρτημένοι από τη Ρωσία, η οποία, όμως, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο οικονομικού στραγγαλισμού από την Ουάσιγκτον και ταυτοχρόνως εξαρτάται από την υποστήριξη της Κίνας, η οποία διαδραματίζει μεν ρόλο κλειδί, αλλά δέχεται πιέσεις από την Ουάσιγκτον στην εξής βάση: Α) Εάν εμπλακεί στη στρατιωτική κρίση με την όποια συνδρομή προς τη Μόσχα θα πληρώσει κόστος, που σημαίνει ακόμη και την επιβολή στοχευμένων κυρώσεων. Β) Θα πρέπει να σταματήσει να στηρίζει την εισβολή της Ρωσίας. Ορθότερο, δε, θα ήταν για τους Αμερικανούς εάν το Πεκίνο προχωρούσε στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας, όπως η Δύση. Βεβαίως, υπάρχει και η άποψη των Αμερικανών Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι, εάν επιβάλουν κυρώσεις στην Κίνα, θα προκύψει μπούμερανγκ, διότι τότε είναι που θα την σπρώξουν σε συμμαχία με τη Ρωσία. Εν ολίγοις, η Κίνα μοιάζει με μπαλαντέρ και δίκοπο μαχαίρι.
Η Ουκρανία, ο ΟΗΕ και το Σ. Ασφαλείας
Μέσα σε αυτό το κλίμα συνεδριάζει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο εμφανίζεται ως το συλλογικό σύστημα ασφάλειας και αποτροπής συγκρούσεων, καθώς και επίλυσής τους μέσω εντολών του προς το ΓΓ των Ην. Εθνών, ο οποίος έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά. Το Σ. Ασφαλείας και οι μηχανισμοί του ΟΗΕ είναι δομημένοι με τέτοιον τρόπο, ώστε όταν ένα από τα πέντε μόνιμα μέλη του είναι εμπλεκόμενο να ασκεί βέτο και όλα τελειώνουν. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση αντικρουόμενων εθνικών συμφερόντων. Συνεπώς, είναι ένα καλό μάθημα και για μας προκειμένου να αντιληφθούμε ότι:
- Ο ΟΗΕ δεν είναι παγκόσμια Κυβέρνηση. Δεν ασκεί εξουσία στο διεθνές σύστημα.
- Βασική δομική μονάδα του διεθνούς συστήματος είναι τα κυρίαρχα κράτη, που δεν ενεργούν μόνο με βάση το δίκαιο αλλά σύμφωνα με την ισχύ τους, για την εξυπηρέτηση και την υπεράσπιση των συμφερόντων τους. Από την κρίση μάλιστα της Ουκρανίας βγαίνει στο φως μια άλλη αλήθεια, που η ηγεσία μας δεν θέλει ή δεν ήθελε να βλέπει. Ότι, δηλαδή, δεν σε ζώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας και ο ΟΗΕ, αλλά η δική σου ισχύς, την οποία εάν δεν διαθέτεις, αποκτάς μόνος σου ή/και μέσα από αξιόπιστες συμμαχίες.
- Ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν είναι ούτε δικαστής ούτε παγκόσμιος Κυβερνήτης, παρά μόνο εντολοδόχος του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο εάν δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις, παραλύει και το ίδιο ως συλλογικό σύστημα ασφάλειας στο πλαίσιο του κεφαλαίου 7, αλλά και ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ ως διαμεσολαβητής. Γιατί; Διότι ουδέν μπορεί να πράξει εάν δεν έχει εντολές από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Και αν τα συμφέρονταν των μόνιμων μελών του δεν συγκλίνουν.
- Οι αποφάσεις του Σ. Ασφαλείας είτε εντός είτε εκτός του κεφαλαίου 7 δεν λαμβάνονται επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου, το οποίο ο καθένας μπορεί να ερμηνεύει κατά το δοκούν, αλλά, κυρίως, στη βάση της εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων των κρατών μελών του Σ. Ασφαλείας.
- Το κεφάλαιο 7 είναι αυτό, του οποίου οι διατάξεις όταν ενεργοποιούνται έχουν χαρακτήρα αναγκαστικού δικαίου, αφού εκτός των άλλων περιλαμβάνουν κυρώσεις σε βάρος των χωρών που το ίδιο το Συμβούλιο Ασφαλείας κρίνει, στη βάση των συμφερόντων των μόνιμων κρατών μελών του και του δικαίου, ότι απειλούν την παγκόσμια ή την περιφερειακή ειρήνη. Το 1974, παρότι η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και παρότι απειλείτο ελληνοτουρκικός πόλεμος και απειλή της περιφερειακής και παγκόσμιας ειρήνης, ούτε η τότε Σοβιετική Ένωση ούτε οι ΗΠΑ και η Βρετανία θεώρησαν ότι η υπόθεσή μας ενέπιπτε στο κεφάλαιο 7. Εάν εντασσόταν η εισβολή της Τουρκίας στο Κεφάλαιο 7, θα έπρεπε να υποστεί κυρώσεις για να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και να επανέλθει η εσωτερική και διεθνής έννομη τάξη. Το αντίθετο συνέβη όταν ο Σάνταμ Χουσέιν εισέβαλε στο Κουβέιτ. Μέχρι και τη χρήση στρατιωτικής βίας με την εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας είχαμε.
- Ο ΟΗΕ όχι μόνο Παγκόσμια Κυβέρνηση δεν είναι, αλλά ούτε δικό του στρατό έχει ούτε δική του αστυνομία. Συνεπώς, ακόμη και αν κριθεί μέσω του κεφαλαίου 7 ως αναγκαία η χρήση στρατιωτικής δράσης θα πρέπει να είναι διαθέσιμη, έστω και μία από τις υπερδυνάμεις, να προσφέρει το στρατό, στο πλαίσιο συμμαχίας, για να επιβληθεί η τάξη. Τονίζονται, δε, αυτά για να γίνει αντιληπτό όχι μόνο πώς λειτουργεί και πώς παραλύει το Συμβούλιο Ασφαλείας, καθώς και ότι δεν θα είναι αξιόπιστη οποιαδήποτε εγγύηση για την εφαρμογή της λύσης του Κυπριακού από το Σ. Ασφαλείας. Διότι ποιος θα συγκρουστεί με την Τουρκία στρατιωτικά για το χατίρι της Κύπρου; Επί τούτου εγείρεται ένα άλλο ερώτημα συναφές με το συλλογικό σύστημα ασφάλειας: Εφόσον δεν λειτούργησε ο ΟΗΕ και το Σ. Ασφαλείας, πού ήταν το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και η λοιπή διεθνής κοινότητα να στηρίξουν την Ουκρανία; Η μεν ΕΕ δεν έχει δικό της αμυντικό σύστημα ασφάλειας, το δε ΝΑΤΟ τονίζει ότι υπερασπίζεται μόνο τα κράτη - μέλη του. Άρα, προστασία από το ΝΑΤΟ έχουν μόνο τα μέλη του και μόνο αυτά απολαμβάνουν την ασφάλεια που προσφέρει η πλέον αξιόπιστη συμμαχία, η οποία αντικαθιστά το συλλογικό σύστημα ασφάλειας του Σ. Ασφαλείας. Εάν η Ουκρανία ανήκε στο ΝΑΤΟ θα λειτουργούσε η λογική της αποτροπής και ενδεχομένως δεν θα γινόταν πόλεμος, διότι η σύγκρουση θα σήμαινε πανευρωπαϊκό ή παγκόσμιο πόλεμο.
Το μοντέλο της Αυστρίας και οι εγγυήσεις
Αυτός είναι ο ΟΗΕ και το Σ. Ασφαλείας, επί του οποίου επί μακρόν επενδύουμε για να δικαιωθούμε από την αδικία της Τουρκίας, η οποία εμφανίζεται σήμερα ως ειρηνοποιός χώρα αντικαθιστώντας τον ρόλο του παραλυμένου ΓΓ του ΟΗΕ και του Σ. Ασφαλείας. Θέλει μάλιστα να είναι στις εγγυήτριες δυνάμεις που εισηγούνται οι Βρετανοί σε περίπτωση λύσης του Ουκρανικού. Τι σημαίνει αυτό;
Πρώτο, οι Ρώσοι εισηγήθηκαν όπως υιοθετηθεί για την Ουκρανία το σύστημα της Αυστρίας, που ισχύει από το 1955. Και ειδικότερα η συνταγματική διάταξη για την ουδετερότητα της χώρας, που την εποχή εκείνη ισοδυναμούσε με αυτόβουλη απόφαση της Αυστρίας ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, το οποίο όμως εν συνεχεία δηλώνει έτοιμο να την υπερασπιστεί από εξωτερική επίθεση. Είναι δηλαδή ενταγμένη εμμέσως σήμερα στο ΝΑΤΟϊκό συλλογικό σύστημα ασφάλειας.
Δεύτερο, η Μόσχα θέλει αποστρατιωτικοποίηση, αλλά εάν θα υπάρχουν κάποιες μονάδες Ουκρανικού Στρατού θα είναι ελεγχόμενες και δεν θα συνιστούν απειλή για τη Ρωσία. Ερμηνεύεται, δε, το αυστριακό μοντέλο στη λογική ότι θα υπάρχει συνταγματική διάταξη με την οποία αυτοβούλως η Ουκρανία δεσμεύεται ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Από την άλλη οι Βρετανοί αφήνουν να διαρρεύσει ότι βρίσκεται στο τραπέζι πρόταση για σύστημα εγγυήσεων της Ουκρανίας, στο οποίο θα συμμετάσχουν ΗΠΑ, Βρετανία και Τουρκία! Η πρόταση αυτή:
- Είναι αντίθετη με την αιτία ή κατά άλλους την αφορμή για τη ρωσική εισβολή. Γιατί εισέβαλε η Ρωσία; Σύμφωνα με τη Μόσχα, η εισβολή διενεργήθηκε επειδή ο Ουκρανός Πρόεδρος ήθελε ένταξη στο ΝΑΤΟ και ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στο έδαφος της χώρας. Η είσοδος στο ΝΑΤΟ μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι δεν αποτελεί απειλή. Γιατί όμως να αναπτυχθούν πυρηνικά όπλα στην Ουκρανία; Ποιον άλλο θα στόχευαν, εκτός από τη Ρωσία; Η οποία προβάλλει το δικαίωμα της αυτοάμυνας και της υπεράσπισης των ρωσόφωνων στα νοτιοανατολικά που υφίσταντο, όπως η Μόσχα ισχυρίζεται, γενοκτονία. Βεβαίως, τώρα οι ΗΠΑ καταγγέλλουν τον Πούτιν για εγκλήματα πολέμου. Η ουσία είναι η εξής: Διενεργεί πόλεμο η Ρωσία και πληρώνει πάσης φύσεως κόστος για να επιτρέψει σε τρεις χώρες του ΝΑΤΟ να εγγυηθούν την Ουκρανία;
- Είναι αντίθετη αφενός με τις αρχές τις οποίες η Δύση υπερασπίζεται διεθνώς και δη στην Ουκρανία και αφετέρου με τα ρωσικά εθνικά συμφέροντα. Οι ΗΠΑ και η Δύση, ορθά, κατηγορούν τη Ρωσία για εισβολή και για παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. Ερώτημα: Πώς από τη μια στηρίζουν τις αρχές δικαίου και από την άλλη καταργούν την ουκρανική κυριαρχία μέσω του συστήματος εγγυήσεων και της κυπροποίησης της Ουκρανίας; Η πολιτική και νομική εξήγηση είναι η ακόλουθη: Η ίδια η Ουκρανία ως ανεξάρτητο κράτος έρχεται από μόνη της να περιορίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να τεθεί υπό Δυτική κηδεμονία για να εξισορροπήσει ή να απαλλαγεί από μια πλήρη ρωσική επικυριαρχία. Βάζει δηλαδή επίσημα στο παιχνίδι το ΝΑΤΟ από το παράθυρο. Δεν αποτρέπει, όμως, την ουσία: Σταματά να είναι ανεξάρτητο κράτος. Όταν είσαι πλήρες κράτος μέλος του ΝΑΤΟ έχεις λόγο εντός της Συμμαχίας και η ανεξαρτησία σου ισχυροποιείται. Όταν έχεις ΝΑΤΟϊκούς ή άλλους εγγυητές είτε είσαι προτεκτοράτο είτε υπό κηδεμονία. Το παράδειγμα της Κύπρου είναι ανάλογο και είναι προς αποφυγήν. Είχαμε τρεις ΝΑΤΟϊκές εγγυήτριες χώρες αλλά δεν απετράπη το ’74 ούτε η εισβολή, ούτε η διχοτόμηση. Εάν η Κύπρο ήταν μέλος του ΝΑΤΟ, ενδεχομένως να μην είχαμε την εισβολή διότι θα υπήρχε άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ και εσωτερικό πρόβλημα. Εάν αποτρέπεται επί σειρά ετών ελληνοτουρκικός πόλεμος, οφείλεται στο γεγονός ότι και οι δυο χώρες ανήκουν στο ΝΑΤΟ. Εάν δεν ανήκαν, τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Συνεπώς, εάν δεχθεί η Ρωσία δυτικές ΝΑΤΟϊκές εγγυήσεις, είναι ως να έχασε τον πόλεμο!
- Δημιουργεί κακό προηγούμενο για την Κύπρο, που προσπαθεί να απαλλαγεί από το σύστημα των ξένων εγγυήσεων. Εάν επιτραπεί στην Τουρκία να είναι εγγυήτρια στην Ουκρανία, γιατί να μην ισχυριστεί ότι μπορεί να συνεχίσει να είναι και στην Κύπρο;
Η χωριστή οντότητα
Διπλωματικά, λοιπόν, Αθήνα και Λευκωσία θα πρέπει να τοποθετηθούν από τώρα εγγράφως επί του θέματος και προς την ΕΕ και προς τον ΟΗΕ και προς τα μόνιμα μέλη του Σ.Α., καθώς και προς το ίδιο το ΝΑΤΟ. Πώς όμως να συμβεί κάτι τέτοιο, όταν ο Έλληνας Πρωθυπουργός έχει ήδη αποκαθάρει τον εισβολέα με τη συνάντησή τους την περασμένη εβδομάδα στην Τουρκία, αναγνωρίζοντας στον Ερντογάν ειρηνοποιό διαμεσολαβητικό ρόλο; Όσο, δε, για τη Λευκωσία, ο ΥπΕξ Ι. Κασουλίδης δήλωσε μεν ότι τα ΜΟΕ είναι παγωμένα, αλλά πάντα εκεί. Ενώ δηλαδή όλη η διεθνής κοινότητα ζητά την απομόνωση του εισβολέα, η δική μας Κυβέρνηση είναι έτοιμη να δώσει την Τύμπου και να αποδεχθεί το ψευδοκράτος ως χωριστή οντότητα και προηγούμενο στάδιο της αναγνώρισης, η οποία θα προκύψει με τη λύση στη λογική της ισότιμης κυριαρχίας.
Το εθνικό συμφέρον…
Σε αυτήν την κρίση διαπιστώνει κάποιος το αυτονόητο, που η δική μας Κυβέρνηση, καθώς και αυτή των Αθηνών, δεν φαίνεται να θέλουν να αντιληφθούν. Ότι δηλαδή ο καθένας εξυπηρετεί το δικό του εθνικό συμφέρον. Εμάς, ποιο είναι το δικό μας εθνικό συμφέρον; Η αθώωση της Τουρκίας ως εισβολέα; Εάν όχι, τότε πώς ενεργούμε; Μόνο προβάλλοντας την κατοχή και ποιος είναι ο εισβολέας. Επί του παρόντος δεν διαφαίνεται τέτοια πρόθεση…
