Το τελευταίο χρονικό διάστημα αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, γίνεται πολύς λόγος για την ενίσχυση των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων από τις ΗΠΑ και άλλες Δυτικές χώρες με φορητά αντιαρματικά όπλα Javelin και φορητούς αντιαροπορικούς πυραύλους Stinger.
Πολλοί θεωρούν ότι τα εν λόγω οπλικά συστήματα έχουν τόσο μεγάλη σημασία αλλά και απόδοση στο πεδίο της μάχης, ώστε από μόνα τους μπορούν να επιφέρουν τη νίκη έναντι των Ρωσικών Δυνάμεων.
Αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από μια πλάνη, αφού στις πολεμικές επιχειρήσεις κανένα απολύτως οπλικό σύστημα όσο προηγμένο και αν είναι δεν μπορεί να επιφέρει τέτοιο καταλυτικό για την έκβασή τους αποτέλεσμα.
Ειδικότερα αναφερόμενοι στο αντιαρματικό Javelin θα λέγαμε ότι είναι ένα πάρα πολύ αποτελεσματικό αντιαρματικό όπλο για την απόσταση των 4 χιλιομέτρων που είναι και το βεληνεκές του.
Ωστόσο αυτό ως βεληνεκές μπορεί να φαίνεται μεγάλο, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι, αφού υπάρχει μια σωρεία οπλικών συστημάτων όπως, των ΠΕΠ-αυτοκινούμενων πυροβόλων , drones, επιθετικών ελικοπτέρων , μαχητικών αεροσκαφών και αρμάτων που έχουν μεγαλύτερο βεληνεκές από το υπόψιν αντιαρματικό.
Η χρήση του Javelin
Η χρήση του εν λόγω αντιαρματικού όπλου είναι απλή και υπηρετείται από 2 οπλίτες , έναν σκοπευτή-πυροβολητή έναν γεμιστή.
Εκτοξεύεται από τον ώμο και έχει τη δυνατότητα να αχρηστεύσει ένα εχθρικό άρμα μάχης και αμέσως να μεταβεί σε άλλη θέση, αποφεύγοντας τα εχθρικά πυρά αντιποίνων και τον αντίπαλο που πλησιάζει.
Στη συνέχεια οι υπηρέτες του Javelin επαναλαμβάνουν την ίδια διαδικασία καταστρέφοντας άλλο εχθρικό άρμα.
Οι «πολυδιαφημισμένοι» Javelin, οι οποίοι δεν είναι το μόνο αντιαρματικό όπλο ATGM (anti-tank guided missile, αντιαρματικός κατευθυνόμενος πύραυλος) που έχουν οι Ουκρανοί (στο οπλοστάσιό τους υπάρχει επίσης το NLAW, επίσης ξένης βοήθειας, αλλά και το εγχώριας παραγωγής Stugna-P) ακολουθούν αυτήν ακριβώς τη φιλοσοφία, και είναι ένα όπλο «fire and forget»
Ο σκοπευτής του σημαδεύει, ρίχνει και ο πύραυλος κατευθύνεται μόνος του στον στόχο , δηλαδή δεν χρειάζεται να παραμείνει στη θέση του και να συνεχίσει να τον κατευθύνει μέχρι να χτυπήσει τον στόχο, όπως ίσχυε σε παλαιότερα αντιαρματικά όπως το TOW και το MILLAN που έχει ο Ελληνικός Στρατός.
Οι Javelin έχουν μέγιστη εμβέλεια περίπου 4 χλμ, και ένα σημαντικό τους πλεονέκτημα είναι πως, όταν χτυπάνε έναν στόχο, παίρνουν ύψος και τον πλήττουν από πάνω.
Η τροχιά που ακολουθεί ο πύραυλος, μοιάζει με εκείνη των βλημάτων όλμου θα λέγαμε και όχι με αυτή των μέχρι σήμερα γνωστών αντιαρματικών όπλων.
Tι επαυξάνει την φονικότητά του;
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αναφορικά με την καταστροφή των εχθρικών τεθωρακισμένων, καθώς η θωράκισή τους είναι πιο ελαφριά στο πάνω μέρος του άρματος, στη θέση του αρχηγού πληρώματος, σε σχέση με άλλα σημεία.
Σημειωτέον ότι τα Ρωσικά άρματα είναι "ντυμένα" με πλάκες ενεργού θωράκισης, οι οποίες πολλαπλασιάζουν την επιβιωσιμότητα τους έναντι των αντιαρματικών του εχθρού στο πεδίο της μάχης, βάσει της αρχής δράσης-αντίδρασης και εξηγώ.
Τα αντιαρματικά βλήματα λειτουργούν με την αρχή του κοίλου γεμίσματος, όπου όλη η ενέργεια τους διχετεύεται σε ένα σημείο προκειμένου να διατρήσουν την θωράκιση του άρματος. Μέσα από την οπή που θα ανοιχθεί στο άρμα διοχετεύεται το ωστικό κύμα της έκρηξης το οποίο σκοτώνει τους υπηρέτες του άρματος και προκαλεί την έκρηξη των πυρομαχικών του άρματος, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή του.
Οι πλάκες ενεργού θωράκισης που βλέπει κάποιος ως "πολλά ορθογώνια κουτάκια εξωτερικά" στα ρωσικά άρματα στις εικόνες και τα video από τον Ουκρανικό πόλεμο, δεν είναι τίποτε άλλο από μικρά εκρηκτικά, τα οποία όταν το αντιαρματικό βλήμα τα χτυπήσει, εκρύγνηνται δημιουργώντας ωστικό κύμα αντίθετης φορά με αυτού του αντιαρματικού
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η μη καταστροφή του άρματος από το αντιαρματικό βλήμα, αφού υπάρχει δράση αλλά και αντίδραση που το προστατεύει.
Επιπλέον, πολλά άρματα φέρουν σύστημα αισθητήρων (αυτοπροστασίας) περιμετρικά , οι οποίοι με το που εντοπίσουν αντιαρματικό βλήμα να κατευθύνεται προς το άρμα, ενεργοποιούν και εκτοξεύουν αυτόματα βλήματα αυτοπροστασίας από το άρμα , το οποίο καταστρέφει ή εκτρέπει από την τροχιά του τον ανταρματικό πύραυλο.
Η κεφαλή του Javelin είναι δύο τμημάτων, με το πρώτο να προορίζεται για πυροδότηση της ενεργητικής θωράκισης του εχθρικού τεθωρακισμένου ,η φιλοσοφία της οποίας είναι εξαρχής η αντιμετώπιση φορητών αντιαρματικών και το δεύτερο για τη διάτρηση της βασικής θωράκισης.
Το Javelin δεν αντιμετωπίζεται ούτε από την ενεργό θωράκιση, αλλά ούτε και από τα μέχρι τώρα υπάρχοντα συστήματα αυτοπροστασίας των Ρωσικών αρμάτων, γεγονός που το καθιστά εξαιρετικά αποτελεσματικό εναντίον τους καθώς και κατά των ΤΟΜΠ-ΤΟΜΑ.
Το εν λόγω αντιαρματικό είχε σχεδιαστεί για την αντικατάσταση του Μ47 Dragon, και ως εκ τούτου είναι «καρπός» της εποχής του Ψυχρού Πολέμου- όταν το ΝΑΤΟ προετοιμαζόταν να αντιμετωπίσει μεγάλους σχηματισμούς τεθωρακισμένων του Συμφώνου της Βαρσοβίας, και ένα από τα μέτρα αντιμετώπισης της απειλής ήταν η ανάπτυξη μεγάλων αριθμών τέτοιων όπλων, ώστε να προκαλούνται μεγάλες απώλειες στον αντίπαλο κατά την προέλαση των τεθωρακισμένων του.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα εύχρηστο όπλο, όπου οι χειριστές του απλά σημαδεύουν, το όπλο «κλειδώνει» τον στόχο και ρίχνουν, με τον πύραυλο να κατευθύνεται μόνος του στον στόχο χάρη σε αισθητήρα υπερύθρων, ενώ αυτοί αλλάζουν θέση.
Είναι αποτελεσματικός και απλός στη χρήση του, σε σημείο που στο Αφγανιστάν οι Αμερικανοί στρατιώτες το χρησιμοποιούσαν κυριολεκτικά «για όλες τις δουλειές» όταν χρειάζονταν κάποιο βαρύ όπλο- πχ εναντίον οχυρωμένων θέσεων ή σπηλιών όπου κρύβονταν αντάρτες, αντί να καλέσουν αεροπορική υποστήριξη.
Αξίζει να σημειωθεί πως, πέραν της προαναφερθείσας «top-attack» χρήσης κατά τεθωρακισμένων (όπου μπορεί να φτάσει σε ύψος 150 μέτρων), χρησιμοποιείται και ως «direct-attack», δηλαδή για «απευθείας» βολή (φτάνοντας σε ύψος 60 μέτρων), κάτι που τον καθιστά χρήσιμο και κατά κτιρίων, κοντινών στόχων κ.α- ακόμα και αντιπάλου πεζικού ή ελικοπτέρων.
Ως σύστημα «fire and forget», επιτρέπει στους χειριστές του να αλλάξουν θέση αμέσως μετά την εκτόξευσή του ή να προετοιμαστούν άμεσα για δεύτερη βολή, ενώ η HEAT (High Explosive Anti Tank) κεφαλή του είναι επαρκής για να εξουδετερώσει τα περισσότερα σύγχρονα τεθωρακισμένα- ειδικά δεδομένου ότι τα χτυπά στο πάνω μέρος.
Επίλογος
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι το αντιαρματικό Javelin αποτελεί ένα πολυτιμο αντιαρματικό στα χέρια των Ουκρανών, ικανό να προκαλέσει σοβαρές απώλειες στα Ρωσικά άρματα-ΤΟΜΠ-ΤΟΜΑ σε απόσταση 4000 μέτρων.
Κλείνω λέγοντας ότι σε περίπτωση κατάληψης Ουκρανικών πόλεων από τους Ρώσους , το εν λόγω αντιαρματικό σε ρόλο οπλικού συστήματος για διεξαγωγή ανταρτοπολέμου από τους Ουκρανούς, αναμένεται να είναι εξόχως αποτελεσματικό, προκαλώντας περιατέρω απώλειες στα Ρωσικά στρατεύματα κατοχής