Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου σόκαρε τον κόσμο, αλλά ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης.
Ακολουθούν πιθανά σενάρια για τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, σύμφωνα με πηγές δυτικής κυβέρνησης και εμπειρογνώμονες των δεξαμενών σκέψης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ουκρανία- Συγκλονιστικές φωτογραφίες: Τρομαγμένοι πολίτες κρύβονται κάτω από κατεστραμμένη γέφυρα
1) Στρατιωτικό τέλμα
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν αντισταθεί στη ρωσική εισβολή μέχρι στιγμής, νικώντας την προσπάθεια των αλεξιπτωτιστών να καταλάβουν την πρωτεύουσα τις πρώτες ημέρες και διατηρώντας τον έλεγχο μεγάλων πόλεων όπως το Χάρκοβο και η Μαριούπολη.
Αν και η Ρωσία ισχυρίζεται ότι έχει πλήρη αεροπορική υπεροχή, η αεράμυνα της Ουκρανίας γύρω από την πρωτεύουσα Κίεβο και σε άλλες περιοχές, φαίνεται να είναι υποβαθμισμένη αλλά εξακολουθεί να λειτουργεί, λένε δυτικοί αξιωματούχοι.
«Αυτό τους προκάλεσε τόσα προβλήματα», είπε μια ευρωπαϊκή πηγή στους δημοσιογράφους την Παρασκευή υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Τεράστιος αριθμός Ουκρανών έχουν επίσης ενταχθεί σε μονάδες εδαφικής άμυνας και εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα, σχετικά με το ηθικό του ρωσικού στρατού και την υλικοτεχνική του υποστήριξη.
Υποστηριζόμενα από δυτικές πληροφορίες και μια ροή αντιαρματικών και πυραύλων εδάφους-αέρος, τα στρατεύματα της Ουκρανίας ενδέχεται να μπορέσουν να αντέξουν στην πρωτεύουσα και να οδηγήσουν σε κάποιο στρατιωτικό αδιέξοδο.
Η εμβάθυνση των δυτικών κυρώσεων που στραγγαλίζουν τη ρωσική οικονομία, μπορεί να αναγκάσει τον Πούτιν να αλλάξει τους υπολογισμούς του.
«Η Δύση θα μπορούσε να ασκήσει μόχλευση ορισμένων κυρώσεων για να ωθήσει τον Πούτιν να εγκαταλείψει τον βασικό του πολεμικό στόχο να αποκεφαλίσει την ουκρανική κυβέρνηση και να εγκαταστήσει μια φιλορωσική μαριονέτα», έγραψε αυτή την εβδομάδα ο Samuel Charap από την RAND Corporation, ένα αμερικανικό think-tank.
Η πίεση από το Πεκίνο, ολοένα και περισσότερο σύμμαχος του Κρεμλίνου υπό τον Πρόεδρο Xi Jinping, μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη.
2) Εσωτερική ρωσική αλλαγή
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν παρακολουθεί στενά την εσωτερική διαφωνία.
Η καταστολή των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και των ξένων παρόχων ειδήσεων, έχει αφαιρέσει εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης για τον πόλεμο, ενισχύοντας τη λαβή των εξαιρετικά πιστών ρωσικών κρατικών μέσων ενημέρωσης.
Ωστόσο, μικρές αντιπολεμικές διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε πόλεις από την Αγία Πετρούπολη έως τη Μόσχα, με τουλάχιστον 6.000 άτομα να έχουν συλληφθεί, σύμφωνα με τοπικές οργανώσεις για τα δικαιώματα.
Υπάρχουν επίσης σημάδια ρωγμών στην άρχουσα ελίτ, με ορισμένους ολιγάρχες, βουλευτές, ακόμη και τον ιδιωτικό πετρελαϊκό όμιλο Lukoil να ζητούν ανοιχτά την κατάπαυση του πυρός ή τον τερματισμό των συγκρούσεων.
Αν και δεν θεωρείται πιθανό σε αυτό το στάδιο, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να ανατραπεί ο Πούτιν σε μια λαϊκή αντίδραση ή ακόμα και ένα πραξικόπημα στο παλάτι.
«Η προσωπική του ασφάλεια είναι πολύ καλή και θα είναι πολύ καλή μέχρι τη στιγμή που δεν είναι», είπε ο Έλιοτ Α. Κοέν από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον.
«Αυτό έχει συμβεί πολλές φορές στη σοβιετική και ρωσική ιστορία».
3) Ρωσική στρατιωτική επιτυχία
Δεδομένων των ανώτερων όπλων των ρωσικών στρατευμάτων, της αεροπορικής ισχύος και της καταστροφικής χρήσης του πυροβολικού, οι δυτικοί αμυντικοί αναλυτές αναμένουν ότι θα συνεχίσουν να προχωρούν.
Μια τεράστια συνοδεία οχημάτων έχει συγκεντρωθεί έξω από το Κίεβο, ενόψει της επίθεσης που αναμένεται να γίνει στην πρωτεύουσα.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «τα χειρότερα έρχονται» μετά από μια κλήση με τον Πούτιν το πρωί της Πέμπτης.
Ο Πούτιν θέλει «να καταλάβει τον έλεγχο ολόκληρης της Ουκρανίας», είπε αργότερα ένας βοηθός στους δημοσιογράφους.
Αλλά ακόμα κι αν τα ρωσικά στρατεύματα καθαιρέσουν τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ξεπεράσουν την αντίσταση της Ουκρανίας αλλού, ο Πούτιν θα αντιμετωπίσει την πρόκληση της κατάληψης ενός έθνους 40 εκατομμυρίων.
«Το να μπεις σε μια πόλη δεν είναι το ίδιο με το να την κρατάς», έγραψε ο Βρετανός ιστορικός πολέμου και καθηγητής του King's College του Λονδίνου Λόρενς Φρίντμαν στο Substack αυτή την εβδομάδα.
4) Εξαπλώνεται η σύγκρουση
Η Ουκρανία έχει σύνορα με τέσσερα πρώην σοβιετικά κράτη, που είναι τώρα μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, η οποία θεωρεί ότι μια επίθεση σε ένα μέλος είναι επίθεση εναντίον όλων.
Η νοσταλγία του Πούτιν για τη Σοβιετική Ένωση και η υπόσχεσή του να προστατεύσει τις ρωσικές μειονότητες —που βρίσκονται στα κράτη της Βαλτικής— άφησε ένα ανοιχτό ερώτημα σχετικά με τις εδαφικές του φιλοδοξίες.
Μετά την Ουκρανία, ορισμένοι εικάζουν ότι ο Πούτιν μπορεί επίσης να κοιτάζει τη Μολδαβία, ένα πρώην σοβιετικό κράτος σφηνωμένο μεταξύ Ουκρανίας και Ρουμανίας.
Λίγοι περιμένουν από τον Πούτιν να επιτεθεί ανοιχτά σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ, κάτι που θα διέτρεχε τον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου, αλλά είναι πιθανές άλλες προκλήσεις.
«Η ουδέτερη Σουηδία παρακολουθεί προσεκτικά τις προθέσεις της Ρωσίας προς το νησί Gotland στη Βαλτική Θάλασσα», έγραψε ο αναλυτής Bruno Tertrais για το Montaigne Institute, ένα γαλλικό think-tank.
Ο Σαράπ προειδοποίησε για τους «κινδύνους ενός ατυχήματος, περιστατικού ή εσφαλμένου υπολογισμού που οδηγεί σε πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας», με οτιδήποτε, από έναν αδέσποτο πύραυλο έως τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, να δίνει τη σπίθα.
5) Νατοϊκή αντιπαράθεση
Αυτό ήταν πάντα αδύνατο λόγω της αμοιβαίας εγγύησης καταστροφής των πυρηνικών όπλων.
Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν ανοίξει τη λεγόμενη «γραμμή αποσύγκρουσης», μέσω της οποίας μπορούν να ανταλλάσσουν γρήγορα στρατιωτικές πληροφορίες για να μειώσουν τις πιθανότητες παρεξήγησης.
Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται στη Συρία, όπου οι δυνάμεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας δραστηριοποιούνται σε αντίθετες πλευρές του εμφυλίου πολέμου της χώρας από το 2015.
Ωστόσο, ο Πούτιν διέταξε τις δυνάμεις πυρηνικής αποτροπής της Ρωσίας να τεθούν σε υψηλό συναγερμό και ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, προειδοποίησε ότι «ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος μπορεί να είναι μόνο ένας πυρηνικός πόλεμος».
Δυτικοί αναλυτές λένε ότι τέτοιες προειδοποιήσεις, πρέπει να εκληφθούν ως στάση για να αποτρέψουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη από το να εξετάσουν ιδέες, όπως μια «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» πάνω από την Ουκρανία.
«Αυτές οι ανακοινώσεις απευθύνονται κυρίως σε ένα δυτικό κοινό για να μας κάνουν να φοβόμαστε και τις κοινωνίες μας ανασφαλείς», δήλωσε ο Γκούσταβ Γκρέσελ, ειδικός σε θέματα αντιπυραυλικής άμυνας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
«Χρησιμοποιούν την πυρηνική αποτροπή ως μια μορφή επιχείρησης πληροφόρησης. Δεν υπάρχει ουσία», κατέληξε.
Συμπέρασμα
Αυτά τα σενάρια δεν αλληλοαποκλείονται, ορισμένα από το καθένα θα μπορούσαν να συνδυαστούν για να παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα. Αλλά όπως και να εξελιχθεί αυτή η σύγκρουση, ο κόσμος έχει αλλάξει. Δεν θα επιστρέψει στο status quo ante. Η σχέση της Ρωσίας με τον έξω κόσμο θα είναι διαφορετική. Η ευρωπαϊκή στάση για την ασφάλεια θα αλλάξει. Και η φιλελεύθερη, βασισμένη σε διεθνείς κανόνες τάξη μπορεί απλώς να είχε ανακαλύψει εκ νέου για ποιον σκοπό ήταν αρχικά.
