Ο Λίβανος βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη και κρίσιμη κατάσταση. Η οικονομία καταρρέει, η χώρα είναι ακυβέρνητη καθώς τα κόμματα δεν συμφωνούν σε μια νέα κυβέρνηση, η κοινωνία δοκιμάζεται από την πανδημία του κορονοϊού και το προσφυγικό ζήτημα δεν έχει λυθεί. Η ανομοιογενής λιβανική κοινωνία, συνεχίζει να μην έχει μια ενιαία εθνική ταυτότητα και είναι διαχωρισμένη με βάση τα θρησκευτικά δόγματα των Λιβανέζων, καθιστώντας έτσι την χώρα μια «αρένα» για τους περιφερειακούς ανταγωνισμούς στη Μέση Ανατολή.
Διαχρονικά ο Λίβανος αποτελεί μία χώρα στην οποία τρίτες δυνάμεις, υποστηρίζουν ή ασκούν έλεγχο στις διάφορες σεκταριστικές οργανώσεις και κόμματα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί, εκείνο της Χεζμπολάχ η οποία εκπροσωπεί τους Σιίτες και υποστηρίζεται από το Ιράν. Σε αυτό το κλίμα η «νέο-οθωμανικάή» Τουρκία, η οποία έχει εδώ και μία δεκαετία στραφεί προς την Μέση Ανατολή, επιδιώκει να αυξήσει σημαντικά την παρουσία της στον Λίβανο.
Όμως γιατί τώρα; Γιατί η Τουρκία θέλει να ανοίξει ένα ακόμη «μέτωπο» και πώς επιδιώκει να καταφέρει να καταστεί, ένας από τους βασικούς δρώντες εντός της χώρας αυτής;
Η Τουρκία επενδύει στην αποχώρηση της Σαουδικής Αραβίας από την πολιτική σκηνή του Λιβάνου, ειδικά μετά την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, πάντοτε με την οικονομική συνδρομή του Κατάρ.
Ο Γενικός Γραμματέας της Ισλαμικής Ομάδας στο Λίβανο, Azzam al-Ayoubi προκάλεσε πρόσφατα αντιπαραθέσεις, καλώντας τους Λιβανέζους να αντλήσουν «έμπνευση» από το τουρκικό μοντέλο, σε μια εποχή που η χώρα πρέπει να προστατευθεί από ξένες παρεμβάσεις και απειλές για την κυριαρχία του, ειδικά με τον έλεγχο του Ιράν μέσω της Χεζμπολάχ.
"Μέρος αυτού που απασχολεί τη σκέψη των Σουνιτών Μουσουλμάνων στον Λίβανο, είναι ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Τουρκία στη χώρα προς όφελός τους, με βάση την αναζήτησή τους για έναν τρόπο αποκατάστασης της χαμένης ισορροπίας στον Λίβανο", δήλωσε ο Ayoubi's κατά τη διάρκεια συμποσίου που διοργάνωσε η Φόρουμ Μελετών και Ερευνών με τίτλο «Η τουρκική αναγέννηση και ο αντίκτυπός της, στη σουνιτική κοινότητα του Λιβάνου».
«Οι σουνίτες μουσουλμάνοι στον Λίβανο, προσβλέπουν σε κάθε δύναμη που μπορεί να τους υποστηρίξει, για να επιτύχουν εσωτερική ισορροπία και αυτό έρχεται καθώς αισθάνονται αδύναμοι σε σύγκριση, με άλλες κοινωνικές και πολιτικές συνιστώσες», πρόσθεσε.
Η Άγκυρα προφανώς επενδύει στην αποχώρηση του Ριάντ από τη λιβανέζικη πολιτική σκηνή, ειδικά μετά τη μαζική έκρηξη του λιμανιού της Βηρυτού πέρυσι.
Σύμφωνα με παρατηρητές, η απάθεια του Ριάντ έχει δημιουργήσει ένα κενό που ενθάρρυνε την Άγκυρα, να προωθήσει το λεγόμενο τουρκικό μοντέλο στο Λίβανο μέσω των πρακτόρων και των υφισταμένων της, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι ένας ρόλος της Τουρκίας, θα μπορούσε να επιφέρει μια εσωτερική ισορροπία μεταξύ των διαφόρων λιβανέζικων αιρέσεων.
Το Ριάντ δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για τις πολιτικές εξελίξεις στον Λίβανο, ακόμη και πριν από την έκρηξη. Είχε σταματήσει να παρέχει οικονομική βοήθεια στη χώρα και υποβάθμισε τη διπλωματική του αποστολή στη Βηρυτό.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Σαουδικής Αραβίας, το Ριάντ πιστεύει ότι το λιβανέζικο κράτος έχει τεθεί εντελώς υπό τον έλεγχο της Χεζμπολάχ, κάτι που εμποδίζει την παρουσία της Σαουδικής Αραβίας στον Λίβανο, είτε πολιτικά είτε σε επενδυτικά θέματα.
Πολιτικές πηγές που παρακολουθούσαν τις τουρκικές κινήσεις στον Λίβανο, είπαν στην The Arab Weekly ότι η Άγκυρα θέλει να γεμίσει το αραβικό κενό, παίζοντας, για το σκοπό αυτό, το σεχταριστικό χαρτί μέσω των φιλανθρωπικών και ισλαμιστικών όπλων της στη χώρα.
Η Τουρκία, ανέφεραν, έχει σχεδιάσει διάφορες στρατηγικές για να διεισδύσει στη σουνιτική κοινότητα του Λιβάνου, χρησιμοποιώντας ισλαμιστικές ομάδες, εκμεταλλευόμενη την ανθρωπιστική βοήθεια και εκμεταλλευόμενη τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στη χώρα.
Οι σουνιτικές πολιτικές δυνάμεις, νιώθοντας όλο και πιο αδύναμες, έχουν προσπαθήσει μέχρι τώρα, να επωφεληθούν από την τουρκική ώθηση για επέκταση της επιρροής της Άγκυρας στον Λίβανο.
Η αδυναμία των σουνιτικών πολιτικών δυνάμεων, λένε οι ειδικοί, τις καθιστά προδιατεθειμένες για εκμετάλλευση, με την Τρίπολη και τον βόρειο Λίβανο να μετατρέπονται πιθανώς, σε μια γόνιμη θερμοκοιτίδα για το τουρκικό έργο.
Η τουρκική επέμβαση, ωστόσο, δεν θα περιοριστεί στο βόρειο τμήμα, καθώς πηγές στη χώρα λένε ότι έγινε προσπάθεια επέκτασης αυτής της επιρροής προς την πόλη Σιδώνα στο νότιο Λίβανο, μέσω της συμβολής της Άγκυρας, στη χρηματοδότηση της κατασκευής Μονάδας εγκαυμάτων.
Πριν από τη θανατηφόρα έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, υπήρξε μια πολιτική συζήτηση μεταξύ δύο σουνιτών πολιτικών προσώπων, σχετικά με το ποιος είναι πιστός στη Σαουδική Αραβία και ποιος είναι πιστός στην Τουρκία στον Λίβανο.
Ο ιστότοπος Asas Media, ο οποίος διαχειρίζεται ο πρώην υπουργός Εσωτερικών, κοντά στη Σαουδική Αραβία, Νιχάντ αλ-Μαχνούκ, κατηγόρησε τον πρώην διευθυντή ασφαλείας του Λιβάνου και υπουργό Δικαιοσύνης Ασράφ Ρίφι, ότι συνεργάζεται με τις τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών για τον έλεγχο του βόρειου Λιβάνου.
Οι παρατηρητές θεωρούν ότι η απάθεια των αραβικών χωρών, ώθησε τους σουνίτες να εξετάσουν τον τουρκικό ρόλο προκειμένου να αντισταθμίσουν τον έλεγχο του Ιράν στον Λίβανο.
Εν τω μεταξύ, η Άγκυρα, λένε οι παρατηρητές, έχει επωφεληθεί πολύ από τις διαιρέσεις και τις διαφορές μεταξύ των σουνιτικών πολιτικών δυνάμεων στο Λίβανο, για να πιέσει για τη δημιουργία μιας νέας πολιτικής κατάστασης.
"Οι Σουνίτες στο Λίβανο κοιτούν την Τουρκία επειδή, κατά την τελευταία δεκαετία, στάθηκε δίπλα σε λαούς που αισθάνθηκαν διωγμένοι και καταπιεσμένοι και οι περισσότεροι από αυτούς τους λαούς ήταν Σουνίτες Μουσουλμάνοι", είπε ο Ayoubi.
Ωστόσο, ένας Λιβανέζος πολιτικός, που ρωτήθηκε από την The Arab Weekly για τον αυξανόμενο ρόλο της Άγκυρας στον Λίβανο, τόνισε την ανάγκη «να γίνει διάκριση μεταξύ της εκτίμησης που έχουν οι Λιβανέζοι Σουνίτες, ειδικά στην Τρίπολη, για την Τουρκία και να είναι πιστοί σε αυτήν», σημειώνοντας ότι οι Σουνίτες του Λιβάνου, γενικά συμπάσχουν με οποιονδήποτε αντιτίθεται στο καθεστώς Άσαντ στη Συρία.
Εξήγησε ότι οι Σουνίτες γενικά είναι αλλεργικοί σε οποιονδήποτε ασχολείται με τον Σύρο Πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ, λόγω της πικρής εμπειρίας τους με το συριακό καθεστώς, λόγω του σεχταριστικού (αλαουϊτικού) χαρακτήρα του. Αυτή η σεχταριστική φύση εμφανίστηκε ειδικά στην Τρίπολη, όπου οι Αλαουίτες, κατά την περίοδο της συριακής κηδεμονίας στον Λίβανο έως το 2005, μετατράπηκαν σε κάτι σαν κυρίαρχοι της πόλης, παρά το γεγονός ότι σχημάτισαν μόνο μια μικρή μειονότητα σε αυτήν.
Η Τουρκία, επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την κατάσταση στον Λίβανο και να αυξήσει την παρουσία της εκεί για λόγους κυρίως γεωπολιτικούς: πιο συγκεκριμένα, η θέση του Λιβάνου στον χάρτη θα επιτρέψει στην Τουρκία να έχει παρουσία και στην ανατολική ακτή της Μεσογείου, στο Λεβάντε.
Η Τουρκία επιδιώκει να αντικαταστήσει την Σαουδική Αραβία ως την προστάτιδα δύναμη των Σουνιτών του Λιβάνου. Στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, λαμβάνει χώρα ένας «πόλεμος» μεταξύ του άξονα Τουρκίας-Κατάρ και του συνασπισμού Σαουδικής Αραβίας – Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ).
