Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι η Τουρκία είναι ένας πολύτιμος εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή καθώς διαβουλεύτηκε με συμμάχους για τις προσπάθειες εκκένωσης στο Αφγανιστάν.
Ο Μπλίνκεν έκανε τα σχόλια την Τρίτη αφού μίλησε τηλεφωνικά με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Πραγματοποίησε επίσης τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας, τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Καναδό Υπουργό Εξωτερικών Μαρκ Γκαρνό, καθώς η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπάθησε να διασφαλίσει την ασφαλή εκκένωση των ανθρώπων από το Αφγανιστάν.
«Η Τουρκία είναι σημαντικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ και ανεκτίμητος εταίρος στην περιοχή», δήλωσε ο Μπλίνκεν.
Ο Τσαβούσογλου και ο Μπλίνκεν συζήτησαν για τη «συνέχιση της συνεργασίας» στο Αφγανιστάν και τις προσπάθειες «να διασφαλιστεί η ασφαλής και ομαλή εκκένωση των πολιτών, των συμμάχων και των εταίρων μας», δήλωσε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών την Τετάρτη, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να επιδιορθώσουν τις διμερείς σχέσεις που έχουν διαρραγεί από διαφορές σε θέματα όπως η Συρία, η ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο και η αγορά τουρκικών πυραύλων S-400 από τη Ρωσία από την Τουρκία.
Η τουρκική πολιτική επαναπροσέγγισης με τις ΗΠΑ με αφορμή το Αφγανιστάν εστιάζεται σε δύο κατευθύνσεις
Η πρώτη αφορά την ανάληψη της ασφάλειας του αεροδρομίου της Καμπούλ, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ από τη χώρα
Η δεύτερη αφορά το μεταναστευτικό με την Τουρκία να θέλει να παίξει τον ρόλο του κυματοθραύστη των Αφγανικών προσφυγικών ροών
Το αεροδρόμιο της Καμπούλ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες λένε ότι θα ολοκληρώσουν την απόσυρση των στρατευμάτων τους από το Αφγανιστάν μέχρι την προθεσμία της 31ης Αυγούστου. Οι Ταλιμπάν, οι οποίοι κατέλαβαν τον έλεγχο μόλις πριν από μία εβδομάδα, απέκλεισαν την παράταση.
Η Τουρκία επιδιώκει να διατηρήσει την ανάπτυξη στρατευμάτων της στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Καμπούλ μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ. Οι Ταλιμπάν ωστόσο απέρριψαν το σχέδιο λέγοντας ότι οι Τούρκοι στρατιώτες ήταν κατοχική δύναμη και πρέπει να φύγουν από τη χώρα μαζί με άλλους ξένους στρατιώτες.
Το μεταναστευτικό
Υπάρχει μια αλλαγή πλεύσης της Τουρκίας αναφορικά με το μεταναστευτικό, στην προσπάθεια της να εξευμενίσει και να επαναπροσεγγίσει ΗΠΑ και ΕΕ. Αυτό μπορούμε να το δούμε στη μακροσκελή δήλωσή του μετά τη συνάντησή του με το υπουργικό του συμβούλιο στις 20 Αυγούστου.
«Η Τουρκία δεν έχει καθήκον, ευθύνη ή υποχρέωση να είναι η αποθήκη προσφύγων στην Ευρώπη», είπε ο Τούρκος Πρόεδρος και συνέχισε λέγοντας, «Η Ευρώπη δεν μπορεί να μείνει εκτός, κλείνοντας τα σύνορά της μόνο για την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών της».
Αυτά τα λόγια διαφέρουν από τις προηγούμενες δηλώσεις του ή από το να αφήνει τους πρόσφυγες να συσσωρεύονται στα ελληνικά σύνορα στις αρχές του 2020, πριν ξεκινήσει η πανδημία του κορονοϊού.
Αυτό που έκανε την διαφαινόμενη αλλαγή στη στάση του, είναι ότι οι ψηφοφόροι που τάσσονται υπέρ των κομμάτων της αντιπολίτευσης που υπόσχονται να στείλουν τους πρόσφυγες πίσω στη χώρα προέλευσή τους, μέσω συμφωνιών με τις χώρες καταγωγής τους, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, εξασφαλίζοντας επίσης την ασφάλειά τους.
Έχει διαπιστωθεί ότι αυτός ο λόγος μπορεί επίσης να έχει θετικό αποτέλεσμα ενάντια στις ρατσιστικές-φασιστικές προκλήσεις.
Εξάλλου το Εθνικιστικό ακροδεξιό κόμμα των γκρίζων λύκων (MHP) και ο ηγέτης του Devlet Bahçeli, ο εκλογικός εταίρος του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), έπιασαν το σφυγμό της τουρκικής κοινωνίας πριν από τον Ερντογάν και το AKP.
Ο Bahçeli, έδειξε την πρώτη δημόσια αντίρρησή του για την πολιτική του Ερντογάν για το προσφυγικό λέγοντας δημόσια: «Αφήστε τον Σύρο που πήγε πίσω στη χώρα του να μείνει εκεί».
Οι θέσεις Ερντογάν-Μπαχτσελί για το προσφυγικό και τη στάση της Τουρκίας αναφορικά με τους Αφγανούς και Σύριους πρόσφυγες, δείχνουν επί του παρόντος να είναι για εσωτερικούς ψηφοθηρικούς λόγους, αντίθετοι με αυτό πολλοί προδικάζουν, ότι η Τουρκία θα στείλει καραβιές Αφγανών προσφύγων στη Δύση.
Η τουρκική αντιπολίτευση κερδίζει έδαφος υποσχόμενη επιστροφή των μεταναστών στη χώρα τους, ενώ και ο εταίρος του Ερντογάν στην εξουσία Μπαχτσελί δεν τάσσεται υπέρ της φιλοξενίας μεταναστών στην Τουρκία, αλλά είναι και αυτός υπέρμαχος της επιστροφής τους στη χώρα τους.
Από την άλλη η ΕΕ έχει πολλούς τρόπους άσκησης πίεσης προς την Τουρκία να μην εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό, ενώ η Ελλάδα έχει προστατεύσει, σε συνεργασία με την ΕΕ, τα σύνορά της σε Έβρο και νησιά καλύτερα από ποτέ.
Για όλους αυτούς τους λόγους και με δεδομένο ότι οι τουρκικές εκλογές δεν είναι χρονικά μακριά, εκτιμούμε ότι η Ελλάδα δεν θα κληθεί να αντιμετωπίσει γεγονότα παρόμοια με εκείνα της περσινής χρονιάς στα σύνορά της σε Έβρο και νησιά.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν ωφέλησαν την Τουρκία αναφορικά με την επανεκκίνηση των σχέσεων της με τις ΗΠΑ, γεγονός όμως που εκτιμούμε δεν είναι σε θέση να διαταράξει τις σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας και να προκαλέσει την υιοθέτηση από τη Ουάσιγκτον θέσεων υπέρ των τουρκικών αξιώσεων σε Α. Μεσόγειο και Αιγαίο.
