Η εκπρόσωπος της 'Yπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στο Αφγανιστάν, κ. Καρολίν Βαν Μπουρέν, δήλωσε ότι μεταξύ 20.000 και 30.000 ανθρώπων εγκαταλείπουν παράνομα το Αφγανιστάν κάθε εβδομάδα και οι περισσότεροι από αυτούς περνούν στο Ιράν.
Η Van Buren συμμετείχε στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ μέσω τηλεδιάσκεψης, αναφορικά με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν.
Αναφέροντας ότι έλαβαν ειδήσεις για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των γυναικών, η Van Buren είπε, "Λαμβάνουμε αναφορές ότι σε ορισμένες περιοχές δεν επιτρέπεται στις γυναίκες να εργάζονται και σε ορισμένες περιοχές δεν επιτρέπεται στις γυναίκες να κυκλοφορούν χωρίς να συνοδεύονται από άνδρα της οικογένειας τους".
Εξηγώντας ότι περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι εκτοπίστηκαν εντός της χώρας φέτος, η Van Buren είπε: «Υπολογίζουμε ότι μεταξύ 20 και 30 χιλιάδων ανθρώπων φεύγουν παράνομα κάθε εβδομάδα».
Η Van Buren είπε ότι ορισμένοι Αφγανοί πέρασαν στο Πακιστάν, ενώ οι οι περισσότεροι από αυτούς κατευθύνθηκαν στο Ιράν.
Η Διευθύντρια του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος για το Αφγανιστάν Μαίρη Έλεν ΜακΓκρότι δήλωσε ότι συζήτησαν με τους Ταλιμπάν πώς θα λειτουργούσαν τα Ηνωμένα Έθνη όταν οι ΗΠΑ θα παραδώσουν τον έλεγχο του αεροδρομίου μετά τις εκκενώσεις.
Η McGroarty δήλωσε ότι το αεροδρόμιο είναι κρίσιμο για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας.
Παράλληλα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, εξέδωσε αίτημα ζητώντας να απαγορευτεί η αναγκαστική επιστροφή των Αφγανών υπηκόων από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο που απορρίφθηκαν οι αιτήσεις τους.
Μετά την ταχεία επιδείνωση της κατάστασης της ασφάλειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μεγάλα τμήματα της χώρας, η Ύπατη Αρμοστεία καλεί τα κράτη να σταματήσουν τη βίαιη επιστροφή Αφγανών υπηκόων, οι οποίοι είχαν προηγουμένως καθοριστεί ότι δεν είχαν ανάγκη διεθνούς προστασίας.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες εξακολουθεί να ανησυχεί για τον κίνδυνο παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον αμάχων σε αυτό το εξελισσόμενο πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και κοριτσιών, εκείνων που θεωρούνται ότι έχουν τρέχουσα ή προηγούμενη σχέση με την αφγανική κυβέρνηση, διεθνείς οργανισμούς ή με τις διεθνείς στρατιωτικές δυνάμεις.
Καθώς η κατάσταση παραμένει ρευστή και αβέβαιη, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR) συνεχίζει να ζητά πρόσβαση σε έδαφος που θα επιτρέπει στους πολίτες να εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν και να διασφαλίζει τον σεβασμό της αρχής της μη επαναπροώθησης ανά πάσα στιγμή και την απαγόρευση επιστροφής των ανθρώπων σε καταστάσεις κινδύνου.
"Τα κράτη έχουν νομική και ηθική ευθύνη να επιτρέψουν σε όσους εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν να αναζητήσουν ασφάλεια και να μην επιστρέψουν με το ζόρι πρόσφυγες" τονίζει ο ΟΗΕ.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες εξέφρασε την ικανοποίησή της για τις πρόσφατες ενέργειες πολλών κρατών για την προσωρινή διακοπή των απελάσεων των αποτυχημένων αιτούντων άσυλο.
"Η συμβουλευτική υπηρεσία της Ύπατης Αρμοστείας κατά των αναγκαστικών επιστροφών στο Αφγανιστάν παραμένει σε ισχύ έως ότου η ασφάλεια, το κράτος δικαίου και οι συνθήκες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βελτιωθούν αρκετά στη χώρα ώστε να επιτρέψουν ασφαλείς και αξιοπρεπείς επιστροφές", τονίζει σε ανακοίνωσή του ο ΟΗΕ.
Πως φθάσαμε όμως μέχρι εδώ;
Η διαδικασία της κυριαρχίας των Ταλιμπάν στη χώρα
Στο πλαίσιο της ειρηνευτικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε μεταξύ των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020, η διαδικασία απόσυρσης των διεθνών δυνάμεων από το Αφγανιστάν ξεκίνησε φέτος.
Ενώ η συμφωνία όριζε ότι οι Ταλιμπάν δεν θα έπρεπε να επιτεθούν σε ξένες δυνάμεις, δεν προέβλεπε κάτι ανάλογο αναφορικά με τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας.
Ενώ συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις με την αφγανική κυβέρνηση στη Ντόχα, οι Ταλιμπάν επέκτειναν την κυριαρχία τους ταυτόχρονα σε πολλές περιοχές και επαρχιακά κέντρα στο Αφγανιστάν με βίαιες επιθέσεις, τις οποίες πραγματοποίησαν από τον Ιούνιο και εντεύθεν.
Αρχικά απέκλεισαν την επαφή της χώρας με όμορες χώρες, καταλαμβάνοντας οδικές αρτηρίες και συνοριακά περάσματα με αυτές. Έτσι το εμπόριο, η οικονομία αλλά κυρίως ο εφοδιασμός σε προϊόντα και είδη πρώτης ανάγκης της αφγανικής υπαίθρου και των πόλεων πέρασε στα χέρια των Ταλιμπάν.
Στη συνέχεια κατέλαβαν τα περιφερειακά αεροδρόμια, αποκόπτοντας έτσι την επικοινωνία και ενίσχυση με μέσα και δυνάμεις από αέρος των επαρχιακών πόλεων από την πρωτεύουσα Καμπούλ.
Παράλληλα με την κατάληψη των επαρχιακών πόλεων και χωριών του Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν και τις οδικές αρτηρίες που οδηγούσαν από και πρός την πρωτεύουσα Καμπούλ.
Η πτώση της πρωτεύουσας του Αφγανιστάν μετά τα παραπάνω ήταν θέμα χρόνου και κάτι το απολύτως αναμενόμενο.
Προσφυγικό και Ελλάδα
Θα πρέπει να θεωρείται ώς δεδομένο ότι το νέο τεράστιο μεταναστευτικό ρεύμα θα κινηθεί μέσω Ιράν στην Τουρκία και από εκεί μέσω Ελλάδας προς την ΕΕ.
Αυτό το έχει αντιληφθεί η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση και αυτός είναι ο λόγος που η μεν ΕΕ δια στόματος Ζοζέφ Μπορέλ κάνει "ανοίγματα" πρός τους Ταλιμπάν, σε μια προσπάθεια να πετύχει με αντάλλαγμα την Διεθνή τους αναγνώριση, την συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών στο Αφγανιστάν, με την παροχή ανθρωπιστικής και οικονομικής βοήθειας προς τούτο.
Παράλληλα η Ελληνική Κυβέρνηση προετοιμάζεται σε Έβρο και Αιγαίο για την αντιμετώπιση του νέου κύματος Αφγανών μεταναστών.
Κλείνοντας θα λέγαμε ότι η επικράτηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, αναβαθμίζει την Τουρκία, η οποία αναγορεύεται σε ρυθμιστή των μεταναστευτικών ροών πρός την Ευρώπη και η οποία αναμένεται να ζητήσει γενναία ανταλλάγματα.
