Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν διεξάγουν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή 1000 ανδρών στα σύνορα με την Αρμενία
Το Αζερμπαϊτζάν και ο μεγάλος αδελφός του η Τουρκία η οποία διατυμπανίζει συνεχώς το δόγμα της «ένα έθνος, δύο κράτη», ξεκίνησαν τακτικές ασκήσεις στις 21 Ιουνίου στην περιοχή του Nakhchivan.
Η περαιτέρω επιθετικότητα θα παρακολουθείται στενά από Αρμενικής πλευράς, αν και δεν υπάρχουν στο τραπέζι στρατιωτικές επιλογές, δεδομένης της ήττας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ κατά τη διάρκεια του πολέμου το φθινόπωρο του 2020 και της σημασίας της αποφυγής νέων καταστροφών.
Αν και ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε στη Διάσκεψη της Μόσχας για τη Διεθνή Ασφάλεια στις 23 Ιουνίου, ότι «Με τη συνεισφορά της Ρωσίας, η σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ σταμάτησε», φαίνεται μάλλον ότι η σύγκρουση έχει τη δυναμική να επεκταθεί από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ στην Αρμενία.
Υπενθυμίζουμε ότι η Αρμενία είναι μέλος του Οργανισμού Συλλογικής Συνθήκης για την Ασφάλεια (CSTO), υπό τη Ρωσία.
Το άρθρο 4 του ορίζει: «Εάν ένα από τα Κράτη Μέρη υποβάλλεται σε επιθετικότητα από οποιοδήποτε κράτος ή ομάδα κρατών, τότε αυτό θα θεωρείται ως επίθεση εναντίον όλων των Κρατών Μερών της παρούσας Συνθήκης.»
Περιττό να πούμε ότι ούτε η Ρωσία ούτε τα άλλα μέλη του οργανισμού έχουν "σηκώσει το δάχτυλό τους" για να προστατεύσουν την Αρμενία.
Αντίθετα, στις 23 Ιουνίου το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS δημοσίευσε μια αναφορά τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του Πούτιν και του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, Ilham Aliyev, του οποίου τα στρατεύματα κατέλαβαν έδαφος του συμμάχου της στο CSTO, Αρμενίας
Οι δύο αρχηγοί κρατών συζήτησαν για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Σύμφωνα με το TASS, «Το Κρεμλίνο διευκρίνισε ότι οι πρόεδροι επιβεβαίωσαν την αμοιβαία πρόθεσή τους να συνεχίσουν να ενισχύουν τη στρατηγική εταιρική σχέση Ρωσίας-Αζερμπαϊτζάν…».
Πρόσφατα ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε την ανάπτυξη μιας μεγάλης τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο Αζερμπαϊτζάν, λέγοντας ότι: "μια μεγάλη τουρκική στρατιωτική βάση θα δημιουργηθεί κοντά στα ρωσικά σύνορα στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν".
Ενδεχομένως η κατασκευή της να περιλαμβάνεται εντός της στρατιωτικής συμφωνίας που υπεγράφη μεταξύ Μπακού και Άγκυρας σχετικά με την αλληλεπίδραση των δύο χωρών.
Όπως προκύπτει από πληροφορίες που παρουσίασε το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων "Hurriyet", προς το παρόν δεν έχει ληφθεί απόφαση για την ανάπτυξη τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, ωστόσο, η Άγκυρα ενδιαφέρεται να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της στην περιοχή.
Ωστόσο ο Ρώσος ΥΠΕΞ Λαβρόφ ανέφερε ότι οι «πληροφορίες» σχετικά με τη δημιουργία τουρκικών στρατιωτικών βάσεων στο Αζερμπαϊτζάν, είναι «φήμες».
Παρόλα αυτά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι θα υπάρχει μεγάλος κίνδυνος από τυχόν δημιουργία βάσης του τουρκικού στρατού στην υπόψη περιοχή, η οποία δεν απέχει πολύ από τα σύνορα της Αρμενίας, να οδηγήσει σε αυξημένες εντάσεις.
Η δημιουργία ή όχι τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο Αζερμπαϊτζάν είναι σύνθετο πρόβλημα, αφού έχει για την Ρωσία πολλές αρνητικές αλλά και κάποιες θετικές, κυρίως οικονομικές παραμέτρους.
Σε προγενέστερο άρθρο μας είχαμε επισημάνει ότι ο εναγκαλισμός Τούρκων-Αζέρων οφείλεται εν πολλοίς και στον τεράστιας οικονομικής σημασίας στρατηγικό διάδρομο Zangezur.
Η περιοχή του Νότιου Καυκάσου έχει την ευκαιρία να γίνει ένας από τους σημαντικότερους διαδρόμους μεταφορών της Ευρασίας, μέσω της Διεθνής Διαδρομής Trans-Caspian που ξεκινά από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα, διασχίζει το Καζακστάν, την Κασπία Θάλασσα, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, την Τουρκία και την Ευρώπη.
Πέραν όμως του δόγματος Ερντογάν , "Ένα έθνος, δύο κράτη", το οποίο έχει υιοθετήσει εκφράζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τις σχέσεις Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν, λόγω της κοινής καταγωγής, γλώσσας και ομόθρησκου, εκείνα που ωθούν τον Τούρκο Πρόεδρο να αδελφοποιηθεί η χώρα του με τους Αζέρους, είναι δύο πράγματα.
Το πρώτο είναι τα ενεργειακά αποθέματα του Αζερμπαϊτζάν και ο προσπορισμός τους από την Τουρκία.
Το δεύτερο και εξίσου ή μάλλον περισσότερο σημαντικό είναι η στρατηγική θέση του Αζερμπαϊτζάν αναφορικά με τον "δρόμο του μεταξιού", της Κίνας και η διασύνδεση της Τουρκίας μέσω του διαδρόμου Zangezur με το Αζερμπαϊτζάν.
Στην παρούσα φάση διεξάγονται τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Μόσχας, του Ερεβάν και του Μπακού για την κατασκευή του αρμενικού τμήματος της διαδρομής, του διαδρόμου Zangezur, μεταξύ της ηπειρωτικής χώρας του Αζερμπαϊτζάν και του Nakhchivan.
Επισημαίνεται ότι παρόλο που ο διάδρομος Zangezur διέρχεται από την Αρμενία, οι σιδηρόδρομοι ανήκουν στη ρωσική εταιρεία South Caucasus Railway Company ως ιδιοκτήτης και διαχειριστής των σιδηροδρόμων της Αρμενίας.
Τέλος ο Ερντογάν επιστρέφοντας από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, όπου εμφανίστηκε διαλλακτικός και μετριοπαθής, πραγματοποιώντας πολλές προσωπικές επαφές με ηγέτες κορυφαίων κρατών μελών της Συμμαχίας προκειμένου να τους πείσει ότι επαναφέρει την Τουρκία στη Δύση, προέβη σε διακήρυξη πρόθεσης για προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας με τη Ρωσία.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε σχέδια για τη δημιουργία πλατφόρμας περιφερειακής συνεργασίας με τη Ρωσία και άλλες χώρες της περιοχής της Κεντρικής Ασίας.
Η πλατφόρμα, η οποία θα περιλαμβάνει επίσης το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και την Αρμενία, θα εγγυηθεί την περιφερειακή σταθερότητα, δήλωσε ο Ερντογάν, σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
«Είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε κάθε είδους θυσίες, κύριε Πούτιν», δήλωσε ο Ερντογάν σε συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Aliyev στην πόλη Σούσα, στην αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. «Με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από άποψης περιφερειακής συνεργασίας αυτή η περιοχή θα γίνει ζώνη ειρήνης" , πρόσθεσε.
Σκοπός του Ερντογάν είναι να καταστήσει τη χώρα του ρυθμιστή των διαδρομών του "δρόμου του μεταξιού" και μεγάλη περιφερειακή δύναμη στην Κεντρική Ασία. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε ΗΠΑ-ΝΑΤΟ να επικεντρωθούν στην απειλή της Κίνας, αφού η Τουρκία θα έχει αναλάβει να τα "βρεί" με τη Ρωσία.
Μήπως τελικά η απραξία του Πούτιν στο θέμα της Αρμενίας, σχετίζεται με τα παραπάνω συμφέροντα και συσχετισμούς;
