"Ο επιτήδειος ουδέτερος" είναι ο τίτλος ενός πολύ καλού βιβλίου που περιγράφει την τουρκική πολιτική κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τουρκία - Ο επιτήδειος ουδέτερος
Αν και η Τουρκία δεν πολέμησε ποτέ στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Τούρκοι διπλωμάτες ανέπτυξαν έντονη παρασκηνιακή δραστηριότητα, πετυχαίνοντας να διατηρήσουν την χώρα τους ανέπαφη και ζημιώνοντας τις πολεμικές προσπάθειες τόσο των Συμμάχων όσο και του Άξονα.
Αυτό ακριβώς κάνουν και τώρα οι Τούρκοι, "εμπαίζοντας" τόσο Ουκρανούς-ΝΑΤΟ, όσο και τη Ρωσία, παίζοντας τον ίδιο ρόλο ξανά.
Έτσι η Άγκυρα αγοράζει κινητήρες για drones ,μαχητικά αεροσκάφη και Επιθετικά ελικόπτερα αλλά και τεχνογνωσία για αυτούς από την Ουκρανία, αναπτύσσοντας έτσι νέα κρίσιμα οπλικά συστήματα, παρέχοντας στο Κίεβο στρατιωτική βοήθεια, κυρίως με τα Bayraktar TB-2 τα οποία στις αρχές κυρίως του πολέμου αποδεκάτισαν Ρωσικά άρματα, ΤΟΜΠ, ΤΟΜΑ.
Επίσης "παραμυθιάζει" το ΝΑΤΟ, ότι τάχα επειδή ανήκει σε αυτό προασπίζει τα συμφέροντά του, παρουσιάζοντας ως αναγκαία την διατήρηση καλού κλίματος που έχει με τη Ρωσία, προκειμένου να διασφαλιστεί η θαλάσσια διαμετακόμιση μέσω της Μαύρης θάλασσας Ουκρανικών σιτηρών, πράγμα που ωστόσο στην παρούσα φάση δεν ισχύει, αφού η Μόσχα δεν συναινεί στη σύμπραξη νέας συμφωνίας για το εν λόγω θέμα.
Για να εξευμενίσει τον Πούτιν η Τουρκία, δεν μετέχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, όπως οι άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, δίνοντας οικονομική διέξοδο στη Ρωσία, με την οποία συναποφασίζει για το μέλλον της Συρίας μαζί με το Ιράν, άλλο εχθρό της Δύσης , ενώ ο Ερντογάν κάνει "δουλίτσες" με τον Ρώσο Πρόεδρο στη Λιβύη , αλλά και στο Μάλι όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Η στρατιωτική συνεργασία Τουρκίας-Μάλι
"Η κυβέρνηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει επεκτείνει τους δεσμούς της με αξιωματούχους του αφρικανικού έθνους του Μάλι στους οποίους επιβλήθηκαν πρόσφατα κυρώσεις από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ για κακόβουλες δραστηριότητες της ρωσικής μισθοφορικής ομάδας Wagner στη δυτικοαφρικανική χώρα", αναφέρει σε άρθρο του Abdullah Bozkurt Διεθνές ΜΜΕ , επισημάινοντας μεταξύ άλλων τα παρακάτω κυριότερα σημεία κατά την εκτίμησή μας:
"Οι αυξανόμενοι δεσμοί μεταξύ της Τουρκίας και των στρατιωτικών ηγεμόνων του Μάλι έχουν καλλιεργηθεί τα τελευταία χρόνια μέσω στρατιωτικής βοήθειας, εκπαίδευσης, εμπορίου και επενδυτικών προγραμμάτων, τα οποία αποτελούν μέρος της εκστρατείας της ισλαμιστικής κυβέρνησης του Ερντογάν για τον περιορισμό της δυτικής επιρροής στην Αφρική, στόχος που επιδιώκεται επίσης επιθετικά από Ρωσία και Κίνα.
Ο Συνταγματάρχης Sadio Camara, υπουργός Άμυνας του Μάλι και ένας από τους τρεις αξιωματούχους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις, έχει δημιουργήσει στενούς δεσμούς με τουρκικούς κυβερνητικούς αξιωματούχους και έχει προμηθευτεί στρατιωτικό υλικό από το κράτος μέλος του ΝΑΤΟ.
Ο Καμαρά και η ομάδα του φιλοξενήθηκαν στην Τουρκία τον Απρίλιο του περασμένου έτους μετά από ειδική πρόσκληση που απηύθυνε ο ομόλογός του, τότε υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος τώρα ηγείται της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας.
Κατά τη συνάντηση συζήτησαν την επέκταση της στρατιωτικής και αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της στρατιωτικής κυβέρνησης του Μάλι.
Η Τουρκία και το Μάλι έχουν υπογράψει διάφορες στρατιωτικές και αμυντικές συμφωνίες τα τελευταία χρόνια.
Η Συμφωνία Συνεργασίας για την Ασφάλεια, που υπογράφηκε τον Φεβρουάριο του 2015, προβλέπει την ανάπτυξη τόσο βραχυπρόθεσμων όσο και μακροπρόθεσμων έργων που επικεντρώνονται στη στρατιωτική εκπαίδευση, την τεχνική υποστήριξη, τη δωρεά υλικού και την παροχή συμβουλών.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για ανταλλαγή πληροφοριών.
Αυτή η συμφωνία επιτρέπει στην Τουρκία να πουλάει πλεονάζοντα στρατιωτικά αγαθά, συμπεριλαμβανομένων όπλων και πυρομαχικών, στο Μάλι. Επιπλέον, η συμφωνία καλύπτει τον εκσυγχρονισμό του στρατού του Μάλι και προωθεί την κοινή παραγωγή και ανάπτυξη αμυντικού υλικού.
Η Τουρκία πούλησε Bayraktar TB2 στο Μάλι
Η Τουρκία έχει προμηθεύσει μέχρι σήμερα το Μάλι με πολλά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, τα οποία παρουσιάστηκαν από τον στρατιωτικό ηγέτη της χώρας σε τελετή που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν τόσο ο Ρώσος όσο και ο Τούρκος πρέσβης. Επικεφαλής της τελετής ήταν ο αρχηγός της χούντας της χώρας, Συνταγματάρχης Assimi Goita, και ο αρχηγός της πολεμικής αεροπορίας του Μάλι Συνταγματάρχης Alou Boi Diarra, στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Εκτιμάται ότι το Μάλι έχει λάβει συνολικά οκτώ τουρκικά drones και αναμένεται να αποκτήσει περισσότερα στο μέλλον.
Το πραξικόπημα του 2020 και η τουρκική διείσδυση
Η κυβέρνηση Ερντογάν είδε το στρατιωτικό πραξικόπημα της 18ης Αυγούστου 2020 ως ευκαιρία να επεκτείνει την επιρροή της στο Μάλι.
Ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν ο πρώτος υψηλόβαθμος, μη Αφρικανός αξιωματούχος που επισκέφτηκε το Μάλι μετά το πραξικόπημα, παρά το γεγονός ότι διεθνείς οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, της ΕΕ, της Αφρικανικής Ένωσης και της Οικονομικής Κοινότητας των Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS ) καταδίκασε έντονα τη στρατιωτική ενέργεια και ζήτησε την άμεση αποκατάσταση του Συντάγματος.
Η επίσκεψη του Τσαβούσογλου στο Μπαμάκο στις 9 Σεπτεμβρίου 2020 πραγματοποιήθηκε εν μέσω αυξανόμενου αντιγαλλικού αισθήματος μεταξύ των στρατιωτικών ηγεμόνων και θεωρήθηκε ως νομιμοποίηση της κυβέρνησης της χούντας.
Επιπλέον ο Αχμέτ Κάβας, ο οποίος υπηρετούσε ως πρέσβης στο Ντακάρ εκείνη την εποχή, περιέγραψε το πραξικόπημα ως την αρχή μιας «αφρικανικής άνοιξης».
Ο Κάβας, ο οποίος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών της κυβέρνησης Ερντογάν για την Αφρική, έκανε αμφιλεγόμενες δηλώσεις το 2013, δηλώνοντας ότι «η Αλ Κάιντα δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση» και κατηγορώντας τη Γαλλία για σκόπιμη υπερβολή της τρομοκρατικής απειλής στο Μάλι.
Στόχος των Τούρκων ο περιορισμός της Γαλλικής επιρροής στο Μάλι
Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης Ερντογάν για το Μάλι, με στόχο τον περιορισμό της γαλλικής επιρροής και την υποστήριξη ισλαμιστικών ομάδων που ευθυγραμμίζονται με την Τουρκία, χρονολογείται από το 2013, όταν οι Γάλλοι ξεκίνησαν μια επιχείρηση για να εκδιώξουν τους ισλαμιστές μαχητές από το βόρειο Μάλι.
Η επιχείρηση ακολούθησε την απόφαση 2085 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών της 20ης Δεκεμβρίου 2012 και επίσημο αίτημα της προσωρινής κυβέρνησης του Μάλι για γαλλική στρατιωτική βοήθεια.
Η Τουρκία κράτησε επικριτική στάση απέναντι στη στρατιωτική επέμβαση και ο Πρόεδρος Ερντογάν περιέγραψε την επιχείρηση ως μέρος μιας δυτικής επίθεσης στο Μάλι, ισχυριζόμενος ότι οδηγήθηκε από την επιθυμία να εκμεταλλευτεί τα πλούσια αποθέματα χρυσού της χώρας.
Η αντιγαλλική θέση της Τουρκίας παραμένει αμετάβλητη έκτοτε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έγινε ιδιαίτερος στόχος του Ερντογάν, με τον Τούρκο πρόεδρο να αναφέρεται στον Μακρόν ως «υπόθεση ξηρών καρπών» σε αρκετές περιπτώσεις τον Οκτώβριο του 2020 και να προτείνει ότι χρειαζόταν ιατρική περίθαλψη.
Όταν οι στρατιωτικοί ηγέτες του Μάλι ανάγκασαν την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων πέρυσι, ο Ερντογάν καλωσόρισε τα νέα.
Σύμπραξη Τουρκίας-Ρωσίας
Σήμερα, τόσο η Τουρκία όσο και η Ρωσία μοιράζονται ένα κοινό συμφέρον να επεκτείνουν την επιρροή τους στο Μάλι σε βάρος της Δύσης.
Τον Μάιο, ένα έγγραφο πληροφοριών των ΗΠΑ που διέρρευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκάλυψε ότι ο πρόεδρος Γκόιτα επιβεβαίωσε την πιθανή απόκτηση όπλων του Μάλι από την Τουρκία για λογαριασμό της Ρωσικής μισθοφορικής εταιρείας Wagner.
Το έγγραφο ανέφερε επίσης ότι οι Ρώσοι μισθοφόροι είχαν συναντηθεί με τούρκους στις αρχές Φεβρουαρίου για να συζητήσουν την αγορά όπλων και εξοπλισμού από την Τουρκία.
Οι ισχυρισμοί στο έγγραφο πληροφοριών επαληθεύτηκαν εν μέρει από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Μίλερ, ο οποίος είπε σε συνέντευξη Τύπου στις 22 Μαΐου ότι «η Βάγκνερ προσπαθούσε να αγοράσει στρατιωτικά συστήματα από ξένους προμηθευτές και να διοχετεύσει αυτά τα όπλα μέσω του Μάλι σε τρίτο μέρος. "χωρίς να αναφέρει την Τουρκία. Το στρατιωτικό υλικό προοριζόταν για χρήση στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, ο Συνταγματάρχης Καμάρα ήταν ο βασικός αξιωματούχος που ήταν υπεύθυνος για τον σχεδιασμό και την οργάνωση της ανάπτυξης του Ομίλου Wagner στο Μάλι.
Έκανε πολλά ταξίδια στη Ρωσία το 2021 για να οριστικοποιήσει τη συμφωνία μεταξύ του Βάγκνερ και της μεταβατικής κυβέρνησης του Μάλι για την ανάπτυξή τους στο Μάλι.
Ο Συνταγματάρχης Diarra, αρχηγός του επιτελείου της πολεμικής αεροπορίας του Μάλι, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της υλικοτεχνικής μετακίνησης των ρωσικών οντοτήτων στο Μάλι.
Σύμφωνα με τις ΗΠΑ, από την άφιξη του Ομίλου Wagner στο Μάλι τον Δεκέμβριο του 2021, ο αριθμός των θυμάτων αμάχων στη χώρα έχει αυξηθεί κατά 278%.
Πολλοί από αυτούς τους θανάτους αμάχων προήλθαν από επιχειρήσεις που διεξήχθησαν από τις Ένοπλες Δυνάμεις του Μάλι σε συνεργασία με μέλη της Ομάδας Wagner.
Σε μια έκθεση που εκδόθηκε τη Δευτέρα, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατέγραψε επίσης ισχυρισμούς για εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες, λεηλασίες, εξαναγκαστικές εξαφανίσεις και άλλες καταχρήσεις που διέπραξε ο στρατός του Μάλι σε συνεργασία με τον Βάγκνερ.
Η Τουρκία, μια χώρα με αβυσσαλέο ιστορικό για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπό την κυβέρνηση Ερντογάν, παρέμεινε σιωπηλή απέναντι σε τέτοιες φρικαλεότητες που διαπράττουν οι στρατιωτικοί ηγέτες του Μάλι."
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι έχουμε μια σύμπραξη Τουρκίας -Ρωσικής μισθοφορικής Wagner και πραξικοπηματιών στο Μάλι με στόχο τον πλήρη εκτοπισμό Γαλλίας-Δύσης από τη χώρα.
ΗΠΑ-ΝΑΤΟ θα πρέπει να αντιληφθούν όσο είναι καιρός ότι η Τουρκία δεν είναι τίποτε άλλο από μια χώρα επιζήμια για τα συμφέροντά τους παντού, ενεργώντας ως "Δούρειος ίππος" και όχι ως σύμμαχος, αποδεικνύοντάς το μέχρι τώρα σε Συρία-Λιβύη-ΝΑ Μεσόγειο-Αιγαίο και εσχάτως και στο Μάλι.