Κατά την αξιολόγηση της στρατιωτικής εμπλοκής της Τουρκίας κατά τα τελευταία χρόνια -συμπεριλαμβανομένων της Συρίας, της Λιβύης και της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ- πρέπει να επισημανθεί ένα πράγμα, όπως αναφέρει το Middle East Monitor: οι σημαντικές δυνατότητες των στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών της.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, οι εξαγωγές τουρκικών όπλων συνδέθηκαν άμεσα με την οικονομική άνοδο της χώρας, καθώς και με τους πολιτικούς ελιγμούς της. Οι πωλήσεις αυτές οδήγησαν στην επινόηση ενός νέου όρου, της "διπλωματίας των μη επανδρωμένων αεροσκαφών".
Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), η Ρωσία υπήρξε κυρίαρχος παίκτης στην αφρικανική αγορά όπλων με το 49% του επιπέδου των εισαγωγών της ηπείρου μεταξύ 2015 και 2019. Παρόλο που η Ρωσία διαθέτει τεράστια ικανότητα πώλησης όπλων στην περιοχή, το ενδιαφέρον για τα τουρκικά όπλα αυξάνεται.
Τον περασμένο μήνα, το κύριο θέμα της τριήμερης Συνόδου Κορυφής για την εταιρική σχέση Τουρκίας-Αφρικής ήταν η αμυντική συνεργασία μεταξύ της Τουρκίας και των αφρικανικών χωρών. Ηγέτες και κορυφαίοι υπουργοί από 39 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 13 προέδρων, συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη με τον Ερντογάν για να καθορίσουν μια ατζέντα για τη στρατιωτική συνεργασία.
Ειλικρινά, ο κύριος λόγος για τον οποίο οι Αφρικανοί ηγέτες αναζητούν ευκαιρίες αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού από την Τουρκία είναι οι φθηνότερες τιμές της με λιγότερες προϋποθέσεις. Ο εξοπλισμός χαμηλού κόστους του τουρκικού στρατού, όπως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, έχουν ζήτηση για μελλοντικές πολεμικές επιχειρήσεις στην Αφρική. Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε από την Wall Street Journal, τα τουρκικά drones "δείχνουν ότι ο μελλοντικός πόλεμος θα διαμορφωθεί τόσο από φθηνά αλλά αποτελεσματικά οχήματα μάχης όσο και από ακριβά οχήματα με την πιο προηγμένη τεχνολογία".
"Ένα σετ από έξι τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, μονάδες εδάφους και άλλος βασικός εξοπλισμός επιχειρήσεων κοστίζει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια, αντί εκατοντάδων εκατομμυρίων για το αμερικανικό MQ-9", τονίζεται στην έκθεση.
Η Αγκόλα είναι η τελευταία χώρα που εξέφρασε το ενδιαφέρον της για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) κατά την πρώτη επίσκεψη του Ερντογάν στη χώρα της νότιας Αφρικής τον περασμένο Οκτώβριο.
"Βραχυπρόθεσμα, συμφωνήσαμε να αυξήσουμε τον ετήσιο όγκο των διμερών εμπορικών συναλλαγών μας στα 500 εκατομμύρια δολάρια", σημείωσε ο πρόεδρος Ερντογάν, από 250 εκατομμύρια δολάρια που είναι σήμερα. Το ήμισυ αυτού του εμπορίου αναμένεται να γίνει στρατιωτικός εξοπλισμός.
Διπλωματία για τις αεροπορικές βάσεις και την ανάπτυξη στρατευμάτων
Η στρατιωτική δέσμευση της Τουρκίας με την Αφρική δεν περιορίζεται στις πωλήσεις όπλων. Υπάρχουν πλέον πάνω από 40 τουρκικές πρεσβείες στην Αφρική και η κρατικά ελεγχόμενη Turkish Airlines πετάει σε περισσότερους από 50 αφρικανικούς προορισμούς. Υπάρχουν 37 στρατιωτικά γραφεία της Τουρκίας στην αφρικανική ήπειρο. Στο Μαρόκο, τη Σομαλία και την Τυνησία, η Τουρκία έχει ήδη στρατιωτικές βάσεις.
Η πιο γνωστή βάση, το CAMP TURKSOM, είναι η μεγαλύτερη υπερπόντια στρατιωτική βάση της Τουρκίας στον κόσμο. Σύμφωνα με το άρθρο του στρατιωτικού και αμυντικού εμπειρογνώμονα, Can Kasapoglu, που δημοσιεύθηκε από το Ίδρυμα Jamestown το καλοκαίρι του 2020, η Τουρκία έχει εκπαιδεύσει περίπου 2.500 Σομαλούς στρατιώτες.
Το δημοσίευμα προσθέτει ότι η επόμενη κίνηση της Τουρκίας θα είναι στη Λιβύη, καθώς η Τουρκία και η Λιβύη υπέγραψαν συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας το 2019. Αν και δημιούργησε ένταση μεταξύ της Τουρκίας και της Γαλλίας, η Τουρκία κατάφερε να αναπτύξει στρατεύματα στη Λιβύη στο πλαίσιο της συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας που υπεγράφη με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) με έδρα την Τρίπολη. Υπάρχουν αναφορές ότι έστειλε χιλιάδες Σύρους μαχητές στη Λιβύη.
Επιπλέον, την τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου του 2021, η Τουρκία ήταν έτοιμη να συναντηθεί και να μιλήσει με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Επιπλέον, είναι σαφές ότι η Τουρκία προσπαθεί να αναπτύξει μια ισορροπημένη διπλωματική προσέγγιση στη Λιβύη μεταξύ του Χαφτάρ και της κυβέρνησης της Τρίπολης. Το στρατιωτικό Μνημόνιο Συνεργασίας που υπεγράφη μεταξύ των δύο χωρών εξακολουθεί να ισχύει και η Τουρκία εξακολουθεί να εκπαιδεύει τα στρατεύματα στη βορειοαφρικανική χώρα «για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».
Εν κατακλείδι, τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν μεγάλη ζήτηση σε όλη την Αφρική για να αναδείξουν τη διπλωματία της Τουρκίας για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην περιοχή. Αμέσως μετά τις επιτυχείς στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λιβύη, τη Συρία και, κυρίως, στο Αζερμπαϊτζάν, τα οπλισμένα drones και UAVs Bayraktar TB2 προσελκύουν την προσοχή των υποψήφιων αγοραστριών χωρών ως μια δοκιμασμένη στη μάχη τεχνολογία. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση για την Τουρκία όσον αφορά το στρατιωτικό εμπόριο στην Αφρική είναι η στρατιωτική ισχύς της Κίνας. Η Κίνα είναι ο κύριος αντίπαλος της Τουρκίας όσον αφορά την τεχνολογία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Η Κίνα έχει πλεονέκτημα κόστους μειώνοντας την τιμή με αντάλλαγμα άλλες παραχωρήσεις από τα αφρικανικά κράτη. Για να διατηρήσει την επιτυχημένη διπλωματία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, η Τουρκία μπορεί να υπερτερεί έναντι της Κίνας μόνο προσφέροντας υψηλές τεχνολογικές υπηρεσίες και πρότυπα που εγγυάται το ΝΑΤΟ. Το πιο κρίσιμο είναι ότι πρέπει να διευρύνει το πεδίο της συνεργασίας της με τις αφρικανικές χώρες ώστε να συμπεριλάβει αναπτυξιακά έργα.
