Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρακολουθούμε να επιχειρείται μια αμφίπλευρη απόπειρα ενίσχυσης των σχέσεων Αιθιοπίας-Τουρκίας
Για ποιό λόγο, ποιά συμφέροντα εξυπηρετούνται και πως μπαίνει στην "εξίσωση" Αίγυπτος και Ελλάδα;
Ο Πρωθυπουργός της Αιθιοπίας Αμπί Αχμέντ αναζητά τώρα βοήθεια από την Τουρκία έχοντας να αντιμετωπίσει η χώρα του δύο μεγάλες προκλήσεις, που είναι η διαφωνία για τα σύνορα Σουδάν-Αιθιοπίας και η σύγκρουση με το Λαϊκό Μέτωπο Απελευθέρωσης Tigray
Την Τετάρτη, ο πρωθυπουργός Abiy ταξίδεψε στην Άγκυρα όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όπου σύμφωνα με αξιωματούχους "συζήτησαν διμερή θέματα".
Κατά τη διάρκεια της μονοήμερης επίσκεψης, ο Abiy υπέγραψε "συμφωνία στρατιωτικής και οικονομικής συνεργασίας" με τον πρόεδρο Ερντογάν, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση
Η Αιθιοπία αναζητά εναλλακτική υποστήριξη από χώρες όπως η Τουρκία, καθώς ο Άμπιι διαφωνεί ολοένα και περισσότερο με δυτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, οι οποίες ζήτησαν να πραγματοποιήσει διάλογο με το Λαϊκό Μέτωπο Απελευθέρωσης Tigray.
Άλλες ομάδες ανταρτών από την περιοχή Afar, Benshangul-Gumz και Gambella έχουν επίσης συμμετάσχει πρόσφατα στη μάχη για αλλαγή καθεστώτος, περιπλέκοντας τη στρατηγική ενάντια στο TPLF.
Ο Abiy έχει ζητήσει στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη από την Τουρκία, καθώς το έθνος του Κέρατος της Αφρικής κατακλύζεται από συγκρούσεις στο βορρά με τους αντάρτες Tigray και στο νότο με τους αντάρτες Oromo.
Το Στρατηγικό σχέδιο της Αιθιοπίας
Οι αναλυτές λένε ότι τα σχέδια της Αιθιοπίας για ενίσχυση των σχέσεων με την Τουρκία είναι "στρατηγικά".
Πιστεύουν επίσης ότι η Τουρκία, η οποία ενισχύει τους οικονομικούς και στρατιωτικούς της δεσμούς στην Αφρική, μπορεί να δημιουργήσει μια ισορροπία δυνάμεων στο ασταθές Κέρας της Αφρικής.
Ο Μελάκου Ντεμέκε, πολιτικός ερευνητής στην Αντίς Αμπέμπα επεσήμανε το γεγονός ότι η Τουρκία εργάζεται για να επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική.
Η Άγκυρα έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην Αφρική στην εξωτερική της πολιτική και κήρυξε το 2005 έτος της Αφρικής.
Το Κέρας της Αφρικής, η Αιθιοπία και η Τουρκία έχουν ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς.
Αν και αυτή η σχέση διακόπηκε κατά τη διάρκεια του καθεστώτος του Ντεργκ, η Τουρκία και η Αιθιοπία έχουν καλές σχέσεις τόσο με την πρώην ηγεσία του EPLDF υπό την ηγεσία του TPLF όσο και με την τρέχουσα διοίκηση του Abiy.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επικεντρώνονταν σε μεγάλο βαθμό στην οικονομία.
Σύμφωνα με επίσημες εκθέσεις, η Τουρκία, η οποία επενδύει σημαντικά στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος επενδυτής στην Αιθιοπία μετά την Κίνα.
Υπάρχουν περίπου 200 τουρκικές εταιρείες στην Αιθιοπία που έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες απασχόλησης για πάνω από 20.000 Αιθίοπες.
Καθώς η σύγκρουση Tigray εξαπλώνεται σε άλλες περιοχές, η Άγκυρα θέλει να προστατεύσει την τεράστια επένδυσή της στην Αιθιοπία.
Πριν από μερικές εβδομάδες, υπήρχαν ισχυρισμοί ότι η Τουρκία παρείχε στην Αιθιοπία εξοπλισμένα UAV για να χρησιμοποιηθούν στη σύγκρουση στο Τίγκραϊ.
Η τουρκική πρεσβεία στην Αντίς Αμπέμπα απέρριψε αμέσως τους παραπάνω ισχυρισμούς ως αβάσιμους.
Ο Metta-Alem Sinishaw, ανώτερος πολιτικός αναλυτής για την Αιθιοπία και το Κέρας της Αφρικής, λέει ότι η υπογραφή μιας συμφωνίας «στρατιωτικής χρηματοοικονομικής συνεργασίας» μετατρέπει την συνεργασία από οικονομική σε πολιτική συμμαχία, ενώ σηματοδοτεί την αρχή της αλλαγής συμμαχίας της Αιθιοπίας προς έναν νέο στρατηγικό εταίρο
«Καθώς η Αιθιοπία και η Τουρκία αποτελούν στόχους των δυτικών προσπαθειών« αλλαγής καθεστώτος», η συνεργασία θα μπορούσε, τουλάχιστον εν μέρει, να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη εξωτερική πίεση», είπε.
Και πρόσθεσε: «Η συμφωνία διασφαλίζει την εμφάνιση ενός εναλλακτικού εταίρου στην Αφρική που αμφισβητεί τις παραδοσιακές δυνάμεις».
Μετά την επίσκεψη του Άμπι, ο πρόεδρος Ερντογάν ζήτησε «ειρηνική επίλυση» της σύγκρουσης στο Τιγκράι.
Σύμφωνα με τον Metta-Alem, η προθυμία της Τουρκίας να διαμεσολαβήσει μεταξύ Αιθιοπίας και Σουδάν για τα αμφισβητούμενα σύνορά τους σηματοδοτεί την επιθυμία της να περιορίσει την αυξανόμενη επιρροή της Αιγύπτου, αντιπάλου της στο Σουδάν και αλλού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αφρικής.
«Η δέσμευση της Τουρκίας στην ειρήνη και την ακεραιότητα της Αιθιοπίας και η εκτίμηση του περιφερειακού ρόλου της Αιθιοπίας δεν θα μπορούσαν να έρθουν σε καμία καλύτερη στιγμή καθώς η Αιθιοπία αντιμετωπίζει αυξανόμενες εσωτερικές αναταραχές και εξωτερική πίεση».
«Αν και η Τουρκία υποστηρίζει την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης στο Tigray, η νέα συμφωνία πιθανότατα μεταφέρει τη στρατιωτική τεχνολογία με την οποία η Αιθιοπία θα μπορούσε να συντρίψει τις επεκτεινόμενες επιθέσεις της TPLF», δήλωσε ο Metta-Alem.
Στις παρατηρήσεις του για τον εν λόγω πόλεμο , ο πρόεδρος Ερντογάν ζήτησε ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης και είπε ότι η χώρα του θα κάνει ό, τι μπορεί για να επιλύσει τη σύγκρουση.
"Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε κάθε είδους υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της διαμεσολάβησης, για να τερματίσουμε ειρηνικά τη σύγκρουση", είπε ο Ερντογάν.
Ωστόσο, το ερώτημα είναι αν θα χρησιμεύσει η Άγκυρα ως ουδέτερος διαμεσολαβητής και αν θα δεχτούν και τα δύο μέρη την προσφορά;
"Ο Abiy σίγουρα θα το αποδεχτεί. Πιστεύω ότι η διαμεσολάβηση πρέπει να ήταν υπό συζήτηση μεταξύ του Abiy και του Erdogan", είπε ο Melaku.
Ωστόσο, ο Μελάκου αμφιβάλλει εάν η TPLF θα αποδεχόταν την προσφορά διαμεσολάβησης από την Τουρκία.
Λέει ότι ακόμη και αν η TPLF αποδεχόταν την προσφορά διαμεσολάβησης, οι Ηνωμένες Πολιτείες που είναι ο κύριος υποστηρικτής της ομάδας ανταρτών δεν θα το επιτρέψουν να συμβεί.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Αιθιοπίας, Πρέσβης Ντίνα Μουφτή δήλωσε στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu ότι η Αιθιοπία θα δεχόταν την Τουρκία σε ρόλο διαμεσολαβητή της διασυνοριακής διαμάχης μεταξύ Σουδάν και Αιθιοπίας.
Το Σουδάν έχει αναλάβει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της γης, έως και 60 χιλιόμετρα βαθιά μέσα στην Αιθιοπία
Οι εντάσεις κατά μήκος των κοινών συνόρων φούντωσαν τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, ένα μήνα μετά το ξέσπασμα των συγκρούσεων στη βόρεια περιοχή Tigray της Αιθιοπίας.
Οι διαμάχες για τη γεωργική γη της αλ-Φασάγκα, η οποία εμπίπτει στα διεθνή όρια του Σουδάν, σε συνδυασμό με την αδιευκρίνιστη διαμάχη για το αμφιλεγόμενο έργο φράγματος του Νείλου στην Αιθιοπία, έχει προκαλέσεις ένταση στις σχέσεις μεταξύ των δύο γειτόνων.
Τι επιδιώκει η Τουρκία
Οι επιδιώξεις της Τουρκίας με τη σύναψη "συμφωνία στρατιωτικής και οικονομικής συνεργασίας" με την Αιθιοπία είναι εκτός από τις εμφανείς που απορρέουν από αυτήν και οι ακόλουθες:
1. Eξάπλωση της επιρροής της στην Αφρική σε χώρες όμορες μεταξύ τους, έτσι ώστε να μπορεί να παίζει ρόλο ρυθμιστή των διαφορών τους. Σομαλία-Αιθιοπία-Κένυα - Ουγκάντα-Κογκό γειτνιάζουν μεταξύ τους και στις οποίες η Τουρκία επεκτείνει την επιρροή της
2. Το Κάϊρο αντιτίθεται στην κατασκευή των αμφιλεγόμενων φραγμάτων του Νείλου στην Αιθιοπία, αφού αυτά θα μειώσουν την άρδευση της κοιλάδας του ποταμού στην Αίγυπτο με καταστροφικές συνέπειες στην γεωργία και την οικονομία της. Τυχόν μεσολάβηση της Τουρκίας στη συνοριακή διένεξη Αιθιοπίας- Σουδάν και υπογραφή συμφωνίας των δύο χωρών για το Νείλο και τα φράγματα, θα απομονώσει την Αίγυπτο, η οποία θα δει με διαφορετική οπτική τυχόν βελτίωση των σχέσεών της με την Τουρκία.
Συνέπειες για την Ελλάδα
Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν καθόλου καλή εξέλιξη για την Ελλάδα τόσο στο θέμα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, όσο και στην επέκταση της μερικής συμφωνίας Ελλάδας-Αιγύπτου για την ΑΟΖ , ανατολικότερα της Ρόδου, περιλαμβάνοντας το σύμπλεγμα των νήσων του Καστελορίζου στη χάραξη της.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι η εξωτερική πολιτική της χώρας θα πρέπει να στραφεί στην δημιουργία πολιτικοοικονομικών και στρατιωτικών συμφωνιών με χώρες της Αφρικής, κυρίως χριστιανικές, προκειμένου να αποκτήσει ταμιευτήρα ανθρώπινου δυναμικού, από τον οποίο είτε με τη μορφή είτε μισθοφόρων , είτε επισήμως μέσω του κράτους τους, να μπορούμε να αντλήσουμε δυνάμεις σε μελλοντική στρατιωτική αναμέτρηση με την Τουρκία.
Οι καιροί έχουν αλλάξει στη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων, όπου οι "μισθοφορικοί στρατοί" έρχονται να συμπληρώσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις των κρατών.
Η Ελλάδα στον συγκεκριμένο τομέα υπολείπεται δραματικά και θα πρέπει από τώρα να βρεί λύσεις, εκμεταλλευόμενη τις απανταχού Ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού, καθώς και τα Πατριαρχεία Αφρικής-Ασίας-Βαλκανίων.
