Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει μια σημαντική αλλαγή στη συμμετοχή των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τρεις νυν και πρώην ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ και έναν αξιωματούχο του Κογκρέσου.
Σύμφωνα με το NBC, ο Τραμπ συζήτησε με συνεργάτες του το ενδεχόμενο να σταθμίσει την εμπλοκή της Αμερικής στο ΝΑΤΟ με τρόπο που να ευνοεί τα μέλη της συμμαχίας που δαπανούν ένα συγκεκριμένο ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους στην άμυνα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Ως μέρος της πιθανής αλλαγής πολιτικής, οι ΗΠΑ ενδέχεται να μην υπερασπιστούν ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ που δέχεται επίθεση εάν η χώρα δεν εκπληρώσει το όριο των αμυντικών δαπανών, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Εάν ο Τραμπ κάνει αυτή τη στροφή, θα σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή από ένα βασικό δόγμα της συμμαχίας γνωστό ως Άρθρο 5, το οποίο λέει ότι μια επίθεση σε οποιαδήποτε χώρα του ΝΑΤΟ είναι επίθεση σε όλες.
Ο πρόεδρος εξετάζει παρομοίως μια αλλαγή πολιτικής κατά την οποία οι ΗΠΑ μπορούν να επιλέξουν να δώσουν προτεραιότητα σε στρατιωτικές ασκήσεις με μέλη του ΝΑΤΟ που δαπανούν το καθορισμένο ποσοστό του ΑΕΠ τους στην άμυνα, ανέφεραν οι αξιωματούχοι. Η κυβέρνησή του έχει ήδη επισημάνει στους Ευρωπαίους συμμάχους της Αμερικής ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη και μια επιλογή που εξετάζεται τώρα είναι η επανατοποθέτηση ορισμένων αμερικανικών στρατευμάτων στην περιοχή, ώστε να επικεντρωθούν μέσα ή γύρω από τις χώρες του ΝΑΤΟ που έχουν κλιμακώσει τις αμυντικές τους δαπάνες για να καλύψουν το συγκεκριμένο ποσοστό του ΑΕΠ τους, ανέφεραν οι αξιωματούχοι.
Ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο ο Τραμπ να κάνει αυτές τις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ συνεργάζονται με το ΝΑΤΟ, ένας αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας είπε σε γραπτή δήλωση: «Ο Πρόεδρος Τραμπ είναι αφοσιωμένος στο ΝΑΤΟ και στο Άρθρο 5».
Ο γερουσιαστής Κρις Κουνς, από το Ντέλαγουερ, ο κορυφαίος Δημοκρατικός στην Υποεπιτροπή Πιστώσεων της Γερουσίας για την Άμυνα και ανώτερος γερουσιαστής στο πάνελ Εξωτερικών Σχέσεων, είπε ότι ο υποψήφιος Τραμπ για πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Μάθιου Γουίτακερ, «έδωσε πολύ καθησυχαστικές απαντήσεις» σχετικά με τη δέσμευση της κυβέρνησης στο ΝΑΤΟ και το Άρθρο 5.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επικρίνει τις χώρες του ΝΑΤΟ ότι δεν εκπληρώνουν τον τρέχοντα στόχο των μελών του ΝΑΤΟ να δαπανήσουν το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Έχει υποστηρίξει ότι η διαφορά είναι άδικη και επιβαρύνει επιπλέον τις ΗΠΑ
Οι χώρες του ΝΑΤΟ συμφώνησαν πριν από περισσότερο από μια δεκαετία να ορίσουν τον στόχο δαπανών για καθεμία από αυτές στο 2% του ΑΕΠ. Αλλά ο Τραμπ πίεσε να αυξηθεί αυτό το ποσοστό. Πιο πρόσφατα είπε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να ξοδεύουν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, αν και οι ΗΠΑ δεν το κάνουν επί του παρόντος.
«Το ΝΑΤΟ πρέπει να πληρώσει περισσότερα», είπε ο Τραμπ τον Ιανουάριο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. «Είναι γελοίο γιατί τους επηρεάζει πολύ περισσότερο. Έχουμε έναν ωκεανό ανάμεσά μας».
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του ΝΑΤΟ, πέρυσι 23 αμυντικές δαπάνες μελών του ΝΑΤΟ ξεπέρασαν το 2% του ΑΕΠ τους. Πέντε από αυτά τα έθνη – η Εσθονία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Πολωνία και οι ΗΠΑ – δαπάνησαν περισσότερο από το 3% στην άμυνα. Η Πολωνία είχε το υψηλότερο ποσοστό, αφιερώνοντας το 4,12% του ΑΕΠ της.
Η πιθανή αλλαγή στον τρόπο συμμετοχής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ έρχεται καθώς ο Τραμπ πιέζει τους Ευρωπαίους συμμάχους να κάνουν περισσότερα για να βοηθήσουν την Ουκρανία στον πόλεμό της με τη Ρωσία και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ειρήνης στη χώρα εάν επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου.
«Επικοινώνησαν μαζί μου αρκετοί ευρωπαίοι πρεσβευτές που ανησυχούσαν για φήμες ότι ο Τραμπ μπορεί να κάνει κάποια αρνητική ανακοίνωση για το ΝΑΤΟ», είπε ο Κουνς στο NBC News σε συνέντευξή του την Τετάρτη.
Ο Τραμπ απείλησε να αποσύρει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ κατά την πρώτη του θητεία και αμφισβήτησε τα πλεονεκτήματα του Άρθρου 5 για τις ΗΠΑ. Το άρθρο σχεδιάστηκε για να προστατεύσει τα ευρωπαϊκά έθνη από τη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Τέθηκε σε ισχύ μόνο μία φορά, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ.
Η Ουκρανία έχει επιδιώξει την ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έχει πει ότι αυτό δεν θα ήταν μέρος οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας υπό διαπραγμάτευση.