Κάποιοι από τους περίπου 50 επιζώντες του Άουσβιτς παραβρέθηκαν στις εκδηλώσεις μνήμης για την 80ή επέτειο απελευθέρωσης του στρατοπέδου, όπου οι ναζί σκότωσαν πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους, οι πιο πολλοί από τους οποίους ήταν Εβραίοι, καθιστώντας το χώρο της πιο μεγάλης μαζικής εκτέλεσης ανθρώπων που έχει καταγραφεί ποτέ.
Φορώντας κασκόλ με μπλε και άσπρες ρίγες που θύμιζαν τις στολές των στρατοπέδων, άναψαν κεριά και κατέθεσαν στεφάνια στο «Τείχος του Θανάτου» στο Άουσβιτς, όπου χιλιάδες κρατούμενοι εκτελέστηκαν.
Στις εκδηλώσεις παρίστανται βασιλείς, πρόεδροι, πρωθυπουργοί και αξιωματούχοι από 54 χώρες, μεταξύ άλλων, ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄ της Βρετανίας, ο βασιλιάς Φελίπε ΣΤ΄ της Ισπανίας, ο βασιλιάς Βίλεμ-Αλέξανδρος της Ολλανδίας, καθώς και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς.
«Φέτος επικεντρωνόμαστε στους επιζώντες και το μήνυμά τους» δήλωσε ο Παβέλ Σαβίτσκι, εκπρόσωπος του Μουσείου του Άουσβιτς. Σύμφωνα με τους οργανωτές, μπορεί να πρόκειται για την τελευταία μεγάλη επέτειο στην οποία συμμετέχει μια σημαντική ομάδα επιζώντων. «Ξέρουμε όλοι ότι σε δέκα χρόνια, για την 90η επέτειο, δεν θα είναι πια δυνατό να έχουμε μια τόσο μεγάλη ομάδα», δήλωσε ο Σαβίτσκι.
«Δεν ωφελεί την καρδιά, το μυαλό, ούτε τίποτα άλλο» δήλωσε η 94χρονη επιζήσασα του Ολοκαυτώματος, Γιόνα Λακς, αναφερόμενη στην επιστροφή της στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς. «Αλλά είναι απαραίτητο» πρόσθεσε. «Είναι απαραίτητο για να γνωρίζει ο κόσμος».
«Γιοι, κόρες, μητέρες, πατέρες, φίλοι, γείτονες, παππούδες: πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι με όνειρα και ελπίδες δολοφονήθηκαν στο Άουσβιτς από Γερμανούς. Θρηνούμε τον θάνατό τους και εκφράζουμε τη βαθιά μας συμπόνια. Δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ. Ούτε σήμερα, ούτε αύριο» δήλωσε από την πλευρά του ο Όλαφ Σολτς.
Η ημέρα της απελευθέρωσης του στρατοπέδου κηρύχθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος.
Μέχρι την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, μια ρωσική αντιπροσωπεία παρευρισκόταν πάντα στις επετειακές εκδηλώσεις, αλλά εδώ και τρία χρόνια δεν προσκαλείται πλέον, βάσει απόφασης των οργανωτών επικριτικής για τη Μόσχα.
