Το Ιράν κάλεσε το Σάββατο (09.11.2024) τον Ντόναλντ Τραμπ να «αλλάξει» την πολιτική του απέναντι στην Ισλαμική Δημοκρατία. Στην προηγούμενη προεδρική θητεία του, ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ είχε ακολουθήσει πολιτική πιέσεων απέναντι στην Τεχεράνη.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ πρέπει να δείξει ότι δεν ακολουθεί τις λάθος πολιτικές του παρελθόντος», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο αντιπρόεδρος στρατηγικών υποθέσεων του Ιράν, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
Ο Ζαρίφ, πρώην υπουργός Εξωτερικών, ήταν ο αρχιτέκτονας από την ιρανική πλευρά της πυρηνικής συμφωνίας, που συνήφθη το 2015 μεταξύ της Τεχεράνης και της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αλλά το σύμφωνο τορπιλίστηκε τρία χρόνια αργότερα, όταν ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τη χώρα του από αυτό και επέβαλε εκ νέου βαριές κυρώσεις ως μέρος μιας πολιτικής «μέγιστης πίεσης» κατά του Ιράν.
«Ως άνθρωπος των υπολογισμών, θα πρέπει να δει ποια ήταν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της πολιτικής και αν επιθυμεί να συνεχίσει ή να αλλάξει αυτή την επιζήμια πολιτική», είπε ο Ζαρίφ, αναφερόμενος στην καριέρα του Τραμπ και δεδομένου ότι ο τελευταίος είναι επιχειρηματίας.
Οι δηλώσεις του έγιναν αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγόρησαν το Ιράν για συνωμοσία για τη δολοφονία του Τραμπ. Το υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τις αμερικανικές κατηγορίες το Σάββατο ως «εντελώς αβάσιμες».
Η Τεχεράνη και η Ουάσιγκτον διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις λίγο μετά την Ισλαμική Επανάσταση το 1979.
H Συμφωνία πυρηνικής ενέργειας του 2015
Ο Ζαρίφ, ένας βετεράνος διπλωμάτης που υπηρέτησε στο παρελθόν ως υπουργός Εξωτερικών, βοήθησε στη επισφράγιση της Πυρηνικής Συμφωνίας του 2015 μεταξύ του Ιράν και των δυτικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ωστόσο, η Συμφωνία τορπιλίστηκε το 2018 αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν μονομερώς από τη συμφωνία υπό τον Τραμπ, ο οποίος αργότερα επέβαλε εκ νέου κυρώσεις στην Τεχεράνη.
Σε απάντηση, το Ιράν απέσυρε τις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας και έκτοτε έχει εμπλουτίσει ουράνιο έως και 60%, μόλις 30 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το ουράνιο πυρηνικής ποιότητας.
Η Τεχεράνη έχει επανειλημμένα αρνηθεί τις δυτικές κατηγορίες ότι επιδιώκει να αναπτύξει πυρηνικό όπλο. Ο Ζαρίφ είπε το Σάββατο ότι ήταν η πολιτική προσέγγιση του Τραμπ προς το Ιράν που οδήγησε στην άνοδο των επιπέδων εμπλουτισμού.
Ανησυχία από την νίκη Τραμπ
Η πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ σημαδεύτηκε επίσης από την απόφασή του τον Ιανουάριο του 2020 να δολοφονήσει στο Ιράκ τον ισχυρό Ιρανό στρατηγό, Κασέμ Σουλεϊμανί, αρχιτέκτονα της στρατηγικής περιφερειακής επιρροής του Ιράν.
Την Πέμπτη (07.11.2024), η Τεχεράνη, μέσω του διπλωματικού εκπροσώπου της, Ισμαήλ Μπαγκαΐ, δήλωσε ότι ελπίζει ότι η επικείμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα καταστήσει δυνατή την «επανεξέταση των λανθασμένων προσεγγίσεων του παρελθόντος».
Ωστόσο, δεν ανέφερε το όνομα του Τραμπ.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο για όλες τις στρατηγικές αποφάσεις, δεν αναφέρθηκε στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές σε ομιλία της την Πέμπτη.
Ο Τραμπ διαβεβαίωσε την Τρίτη (05.11.2024) ότι δεν επιδιώκει να βλάψει το Ιράν, αλλά αντίθετα ότι επιθυμεί οι Ιρανοί να έχουν «μια πολύ ευημερούσα χώρα».
Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές σημειώνεται σε μία ευαίσθητη στιγμή για το Ιράν, που εμπλέκεται στον πόλεμο στη Γάζα μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής Χαμάς και στη διάχυση της σύγκρουσης στον γειτονικό Λίβανο εναντίον της Χεζμπολάχ.
Αυτές οι δύο ένοπλες οργανώσεις υποστηρίζονται οικονομικά και στρατιωτικά από την Τεχεράνη στον πόλεμό τους ενάντια στο κράτος του Ισραήλ, το οποίο το Ιράν δεν αναγνωρίζει.
