Ο Πολωνός πρόεδρος Άντζεϊ Ντούντα (Andrzej Duda), ο οποίος εκφώνησε ομιλία την Κυριακή στην επέτειο από την 85η μνήμη της γερμανικής εισβολής στη χώρα, έθεσε εκ νέου το ζήτημα των αποζημιώσεων από τη Γερμανία για τις ζημιές που υπέστη η Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων Deutsche Presse-Agentur..
«Η συγχώρεση και η αναγνώριση της ενοχής είναι ένα πράγμα, οι αποζημιώσεις για ζημιές είναι άλλο», είπε ο Ντούντα στη μικρή πολωνική πόλη Βιελούν (Wielun), η οποία εκείνη την εποχή βρισκόταν κοντά στα γερμανο-πολωνικά σύνορα. «Και το θέμα δεν έχει ακόμη επιλυθεί», είπε.
Η εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία την 1η Σεπτεμβρίου 1939 θεωρείται η αρχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν και η πρώτη μάχη θεωρείται αυτή του Βέστερπλατ (Westerplatte), το Βιελούν βομβαρδίστηκε από γερμανικά αεροσκάφη στο παρελθόν, μια επίθεση που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο περίπου 1.200 αμάχων.
Ο Ντούντα προέρχεται από τις τάξεις του συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), το οποίο κυβέρνησε την Πολωνία μεταξύ 2015 και 2023. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι σχέσεις των δύο χωρών επιδεινώθηκαν εξαιτίας της αντιγερμανικής ρητορικής του και της αξίωσης για συνολικές αποζημιώσεις 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, ακόμη και για τη σημερινή κεντροδεξιά κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ηγείται της χώρας από τον Δεκέμβριο, το ζήτημα των αποζημιώσεων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έχει οριστικά εγκαταλειφθεί.
Στις διαβουλεύσεις γερμανο-πολωνικής κυβέρνησης στις αρχές Ιουλίου, ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς μίλησε για βοήθεια στα θύματα της γερμανικής κατοχής στην Πολωνία, αν και δεν παρείχε συγκεκριμένα στοιχεία.
Εν τω μεταξύ, ο Τουσκ θυμήθηκε τα γεγονότα στο Βέστερπλατ, κοντά στο Γκντανσκ, τα ξημερώματα της 1ης Σεπτεμβρίου 1939, όταν το γερμανικό πολεμικό πλοίο SMS Schleswig-Holstein έφτασε στο Ντάντσιχ.
Το γερμανικό πλοίο άρχισε να βάλει με πυρά κατά αποθήκης πυρομαχικών του πολωνικού στρατού στις 04.45 τοπική ώρα.
«Σήμερα, ο πόλεμος έρχεται από τα ανατολικά», είπε ο Τουσκ, αναφερόμενος στον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας.
«Σήμερα δεν λέμε: ποτέ πόλεμος. Σήμερα πρέπει να πούμε: ποτέ ξανά μόνοι. Ποτέ στην ιστορία η Πολωνία δεν πρέπει να αντισταθεί μόνη της στην επιθετικότητα του ενός ή του άλλου από τους γείτονές της», ανέφερε ο Τουσκ.
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Άναλένα Μπέρμποκ τόνισε, σε ανάρτησή της στο X, τη συμφιλίωση μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας τις τελευταίες δεκαετίες: «Είναι ευθύνη και καθήκον μας να ζήσουμε τη φιλία μας στην καρδιά της Ευρώπης χάρη στην επίγνωση του παρελθόντος μας».
