Μπορεί ο τελετουργικός σκοπός που επιτελούσε το Στόουνχετζ - σήμα κατατεθέν για το Ηνωμένο Βασίλειο - να αποτελεί ένα μυστήριο, αλλά οι επιστημονικές έρευνες έχουν αποκαλύψει πολλά χρήσιμα στοιχεία για αυτό. Μεταξύ άλλων, πρόσφατα στοιχεία μιας έρευνας τοποθετούν την προέλευση της «πέτρας του Βωμού» του μνημείου στη Σκωτία και όχι στην Ουαλία, όπως αρχικά πίστευαν.
Συγκεκριμένα, η μοναδική επίπεδη πέτρα που βρίσκεται στο κέντρο του διάσημου κυκλικού μνημείου μεταφέρθηκε στην περιοχή της νότιας Αγγλίας από κοντά στην άκρη της βορειοανατολικής Σκωτίας, ανέφεραν οι ερευνητές την Τετάρτη 14 Αυγούστου στο περιοδικό Nature.
Δεν είναι σαφές αν η πέτρα ύψους 5 μέτρων μεταφέρθηκε με πλοίο ή μέσω ξηράς, σε μια απόσταση που υπολογίζεται σε άνω των 740 χιλιομέτρων. «Είναι έκπληξη το γεγονός ότι ήρθε από τόσο μακριά», δήλωσε η αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Έξετερ Σούζαν Γκρίνεϊ, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, αναφέρεται στο Associated Press.
Αναλύοντας το «δακτυλικό αποτύπωμα» της πέτρας
Για περισσότερα από εκατό χρόνια, οι επιστήμονες πίστευαν ότι η κεντρική πλάκα ψαμμίτη του Στόουνχεντζ - που από καιρό αποκαλούνταν «πέτρα του βωμού» - προερχόταν από την πολύ πιο κοντινή Ουαλία. Αλλά μια μελέτη πέρυσι από μερικούς από τους ίδιους ερευνητές έδειξε ότι η πέτρα δεν ταιριάζει με τη γεωλογία των σχηματισμών ψαμμίτη της Ουαλίας. Η πραγματική πηγή της πέτρας παρέμενε άγνωστη μέχρι τώρα.
Για τις ανάγκες της μελέτης, η ομάδα δεν είχε την άδεια να αποκόψει βράχους στην περιοχή, αλλά ανέλυσε ορυκτά σε κομμάτια βράχων που είχαν συλλεχθεί σε προηγούμενες ανασκαφές, μερικές από τις οποίες χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1840.
Βρήκαν μια αντιστοιχία στους σχηματισμούς ψαμμίτη της λεκάνης Ορκέιντιαν στη βορειοανατολική Σκωτία, μια περιοχή που περιλαμβάνει τμήματα του άκρου της σκωτσέζικης χερσονήσου καθώς και τα νησιά Όρκνεϊ. «Αυτό το γεωλογικό "δακτυλικό αποτύπωμα" δεν επαναλαμβάνεται σε καμία άλλη περιοχή ιζημάτων στη Βρετανία», δήλωσε ο γεωλόγος Νικ Πιρς του Πανεπιστημίου Aberystwyth, συν-συγγραφέας της μελέτης.
Η Γκρίνεϊ δήλωσε ότι η δύσκολη υλικοτεχνική υποδομή της μεταφοράς της πέτρας σε τόσο μεγάλη απόσταση δείχνει ένα υψηλό επίπεδο συντονισμού και πολιτιστικής σύνδεσης μεταξύ αυτών των δύο περιοχών της αρχαίας Βρετανίας.
Το Στόουνχεντζ κατασκευάστηκε πριν από περίπου 5.000 χρόνια, με τις πέτρες που σχημάτιζαν διαφορετικούς κύκλους να μεταφέρονται στην περιοχή σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Η τοποθέτηση των λίθων επιτρέπει στον ήλιο να ανατέλλει μέσα από ένα πέτρινο «παράθυρο» κατά τη διάρκεια του θερινού ηλιοστασίου.
Ο αρχαίος σκοπός της «πέτρας του βωμού» - η οποία βρίσκεται επίπεδη στην καρδιά του Στόουνχεντζ, τώρα κάτω από άλλους βράχους - παραμένει ένα μυστήριο.
