Ο Νικολάς Μαδούρο, πρόεδρος της Βενεζουέλας, 61 ετών, επανεξελέγη για τρίτη φορά στο κορυφαίο αξίωμα στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, όμως η αντιπολίτευση απορρίπτει το αποτέλεσμα που ανακοινώθηκε από το εθνικό εκλογικό συμβούλιο (CNE), που κατ’ αυτή βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία, και διαβεβαιώνει πως επικράτησε ο δικός της υποψήφιος.
Ο πρόεδρος Μαδούρο επανεκλέγεται
Η αντιπολίτευση υποστηρίχθηκε αμέσως από μέρος της διεθνούς κοινότητας. Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, ο κ. Μαδούρο, πολιτικός κληρονόμος του εκλιπόντα πρώην προέδρου Ούγο Τσάβες (1999-2013), λάμβανε 5,15 εκατομμύρια ψήφους, ή το 51,2%, ενώ ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Εδμούνδο Γκονσάλες Ουρούτια λίγες λιγότερες από 4,5 εκατ. ψήφους, ή το 44,2%, με το 80% των ψηφοδελτίων καταμετρημένο και τη συμμετοχή στο 59%.
Το αποτέλεσμα αυτό δεν μπορεί να ανατραπεί αριθμητικά, είναι «οριστικό», σχολίασε ο Έλβις Αμορόσο, ο πρόεδρος του CNE, άνθρωπος εμπιστοσύνης της κυβέρνησης, που έθεσε εκτός διαδικασίας αρκετούς ηγέτες της αντιπολίτευσης όταν ήταν στο ελεγκτικό συνέδριο, προτού γίνει πρόεδρος της εθνικής εφορευτικής επιτροπής. Σε βάρος του κ. Αμορόσο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ για τον ρόλο του στην κρίση στη Βενεζουέλα.
«Κερδίσαμε» με μεγάλη διαφορά, με «το 70% των ψήφων», «η Βενεζουέλα έχει νέο εκλεγμένο πρόεδρο και αυτός είναι ο Εδμούνδο Γκονσάλες Ουρούτια», αντέταξε η θεωρούμενη ως χαρισματική αρχηγός της αντιπολίτευσης Μαρία Κορίνα Ματσάδο. Δεν της επιτράπηκε να είναι υποψήφια για την προεδρία κι έκανε εκστρατεία υπέρ του κ. Γκονσάλες Ουρούτια, διακριτικός διπλωμάτης που κλήθηκε να την αντικαταστήσει εσπευσμένα.
«Όλοι ξέρουμε τι έγινε σήμερα. Κι όταν λέω πως το ξέρουν οι πάντες, ξεκινάω από το ίδιο το καθεστώς», επέμεινε η κυρία Ματσάδο. «Όλη η διεθνής κοινότητα το ξέρει, ακόμη κι αυτοί που ήταν άλλοτε σύμμαχοι». Η αντιπολίτευση έτρεφε την ελπίδα πως θα έβαζε τέλος σε 25 χρόνια διακυβέρνησης των τσαβιστών. «Τα αποτελέσματα δεν μπορούν να κρυφτούν. Η χώρα επέλεξε ειρηνικά την αλλαγή», ανέφερε ο κ. Γκονσάλες Ουρούτια μέσω X.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν εξέφρασε «σοβαρές αμφιβολίες» για την εγκυρότητα της διαδικασίας από την Ιαπωνία όπου βρίσκεται: «Φοβόμαστε (…) ότι το αποτέλεσμα που ανακοινώθηκε δεν αντανακλά τη βούληση ούτε την ψήφο του λαού της Βενεζουέλας».
Ακόμη και πολιτικοί που ανήκουν θεωρητικά στην ίδια πλευρά τον πρόεδρο της αριστεράς, όπως ο ομόλογός του της Χιλής Γκαμπριέλ Μπόριτς, αμφισβήτησαν το αποτέλεσμα: «Το καθεστώς του Μαδούρο πρέπει να καταλάβει ότι τα αποτελέσματα που δημοσιεύει είναι δύσκολο να τα πιστέψουμε», τόνισε μέσω X, προσθέτοντας ότι «η Χιλή δεν θα αναγνωρίσει κανένα αποτέλεσμα που δεν είναι επαληθεύσιμο».
«Δικτάτορα Μαδούρο, έξω»
«Δικτάτορα Μαδούρο, έξω», απαίτησε μέσω X ο ακραίος φιλελεύθερος πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, με όλα τα γράμματα κεφαλαία και τρία θαυμαστικά. Οι πολίτες της Βενεζουέλας, κατ’ αυτόν, «επέλεξαν να τερματίσουν την κομμουνιστική δικτατορία του Νικολάς Μαδούρο».
Οι κυβερνήσεις στην Κόστα Ρίκα και στο Περού επίσης απέρριψαν το αποτέλεσμα. Αψηφώντας αυτές τις αντιδράσεις, ο πρόεδρος Μαδούρο, με αθλητική φόρμα στα χρώματα της Βενεζουέλας, ανέβηκε στη σκηνή κοντά στο προεδρικό παλάτι στο Καράκας για να γιορτάσει τη νίκη του, με τους υποστηρικτές του να φωνάζουν «Βάμος Νίκο!».
Υποσχέθηκε «ειρήνη, σταθερότητα και δικαιοσύνη», «ειρήνη και νομιμότητα»: «Είμαι άνθρωπος της ειρήνης και του διαλόγου», επέμεινε ο πρόεδρος, μετά την προεκλογική εκστρατεία σε ατμόσφαιρα μεγάλης έντασης, με την αντιπολίτευση να καταγγέλλει διωγμούς, εκφοβισμούς και συλλήψεις.
Παρά τις δημοσκοπήσεις που έφεραν την αντιπολίτευση μπροστά με φόντο την οικονομική κρίση χωρίς προηγούμενο, ο κ. Μαδούρο, που βασίζεται στον μηχανισμό των δυνάμεων ασφαλείας, ιδίως στον στρατό, δήλωνε πάντα σίγουρος για τη νίκη. Ο αρχηγός του κράτους προειδοποίησε μάλιστα εναντίον του κινδύνου τις εκλογές να ακολουθήσει «λουτρό αίματος σε εμφύλιο πόλεμο που μπορεί να προκαλέσουν οι φασίστες».
Η πετρελαιοπαραγωγική χώρα, για δεκαετίες από τις πλουσιότερες στη Λατινική Αμερική, έχει υποστεί αφαίμαξη, καθώς παραμένει βυθισμένη σε οικονομική κρίση άνευ προηγουμένου. Εξαιτίας της κακοδιαχείρισης και της διαφθοράς —λέει η αντιπολίτευση—, ή εξαιτίας των αμερικανικών κυρώσεων που καταγγέλλει η κυβέρνηση, η παραγωγή αργού κατέρρευσε, από τα τρία εκατ. και πλέον βαρέλια πετρελαίου την ημέρα σε κάτι λιγότερο από 1 εκατομμύριο. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 80% σε 10 χρόνια, ο υπερπληθωρισμός ανάγκασε τις αρχές να προχωρήσουν εν μέρει σε δολαριοποίηση της οικονομίας.
Επτά εκατομμύρια πολίτες της Βενεζουέλας εγκατέλειψαν τη χώρα. Η μεγάλη πλειοψηφία όσων παραμένουν ζει στη φτώχεια, τα συστήματα υγείας και παιδείας ζουν μαρασμό.
Η κυβέρνηση χαρακτηρίζει τον «εγκληματικό αποκλεισμό» της Ουάσιγκτον ρίζα όλων των κακών. Οι ΗΠΑ επέβαλαν σκληρές κυρώσεις τους για να εκδιώξουν τον Νικολάς Μαδούρο από την εξουσία μετά την επανεκλογή του το 2018, που η αντιπολίτευση —η οποία απείχε— χαρακτήρισε απάτη, οργανώνοντας διαδηλώσεις που κατεστάλησαν.
«Δεν μπόρεσαν να μας νικήσουν με τις κυρώσεις, τις επιθέσεις, τις απειλές», είπε χθες, αντιδρώντας στις επικρίσεις από άλλα κράτη της Λατινικής Αμερικής, ο κ. Μαδούρο. «Στον Μιλέι λέω: ‘Μιλέι, δεν θα άντεχες ούτε έναν γύρο μαζί μου, φασίστα, αυτός ο λαός αυτός έχει ήδη πει όχι στον βάρβαρο καπιταλισμό, όχι στον φασισμό, όχι στον Μιλέι’».
Ο Νικολάς Μαδούρο έλαβε από την άλλη μηνύματα υποστήριξης από τους πάγιους συμμάχους του, τον πρόεδρο της Κούβας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ, αυτόν της Νικαράγουας Ντανιέλ Ορτέγα, αυτόν της Βολιβίας Λουίς Άρσε και αυτήν της Ονδούρας, τη Σιομάρα Κάστρο.
Το Καράκας επικρίνεται διότι περιόρισε την παρουσία ξένων παρατηρητών. Η πρόσκληση σε παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποσύρθηκε τον Μάιο. Δεν επέτρεψε την είσοδο —ή την απέκλεισε την τελευταία στιγμή— σε άλλους ξένους παρατηρητές, ανάμεσά τους τέσσερις πρώην προέδρους χωρών της Λατινικής Αμερικής, το αεροσκάφος των οποίων δεν αναχώρησε ποτέ από τον Παναμά για το Καράκας όπως προγραμματιζόταν την Παρασκευή.
Κλειδί των πολιτικών εξελίξεων θα είναι η στάση που θα επιδείξει ο μηχανισμός των δυνάμεων ασφαλείας. «Οι μπολιβαριανές εθνικές ένοπλες δυνάμεις με υποστηρίζουν», έλεγε πρόσφατα ο κ. Μαδούρο. Ο αντίπαλός του κ. Γκονσάλες Ουρούτια αξιώνει οι στρατηγοί «να σεβαστούν και να εγγυηθούν ότι θα γίνει σεβαστή η κυρίαρχη βούληση» του λαού.
Χθες βράδυ ο υπουργός Άμυνας, ο στρατηγός Βλαντίμιρ Παδρίνο, δήλωσε πως δεν υπήρξαν παρά «ήσσονα συμβάντα» και ότι οι εκλογές διεξήχθησαν «ειρηνικά», προσθέτοντας πως ο λαός της χώρας «απορρίπτει κι απαιτεί το τέλος των κυρώσεων» των ΗΠΑ.