Χιλιάδες άνθρωποι συμμετέχουν σήμερα (20/4) σε μαζικές διαδηλώσεις για να ζητήσουν επείγουσα επανεξέταση της τουριστικής βιομηχανίας του ισπανικού αρχιπελάγους και «πάγωμα» του αριθμού των τουριστών, υποστηρίζοντας ότι το σημερινό, παλιό μοντέλο δεκαετιών, έχει κάνει τη ζωή δυσβάσταχτη και περιβαλλοντικά μη βιώσιμη για τους ντόπιους.
Οι διαμαρτυρίες – που θα πραγματοποιηθούν υπό το πανό «Canarias tiene un límite» (Τα Κανάρια νησιά έχουν ένα όριο) υποστηρίζονται από περιβαλλοντικές ομάδες όπως η Greenpeace, η WWF, οι Οικολόγοι σε Δράση, οι Φίλοι της Γης και η SEO/Birdlife. «Φτάσαμε στο σημείο όπου η ισορροπία μεταξύ της χρήσης των πόρων και της ευημερίας του πληθυσμού εδώ έχει καταστραφεί, ειδικά τον περασμένο χρόνο», δήλωσε ο Βίκτορ Μαρτίν, εκπρόσωπος της συλλογικότητας Canarias se Agota (Τα Κανάρια έφτασαν στα όριά τους ), η οποία βοηθά στον συντονισμό των διαδηλώσεων του Σαββάτου στα οκτώ νησιά.
Έντεκα μέλη της ομάδας έχουν ήδη κάνει απεργία πείνας εδώ και μια εβδομάδα για να διαμαρτυρηθούν για την κατασκευή δύο μεγάλων πολυτελών κτισμάτων στη νότια Τενερίφη, την οποία περιγράφουν ως «παράνομη» και εντελώς περιττή. Πέρυσι, 13,9 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφτηκαν τα νησιά, τα οποία έχουν πληθυσμό 2,2 εκατομμυρίων. Παρόλο που ο τουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 35% του ΑΕΠ του αρχιπελάγους, αποφέροντας 16,9 δισεκατομμύρια ευρώ μόνο το 2022 οι ντόπιοι λένε ότι η βιομηχανία δίνει έμφαση στους φυσικούς πόρους και τους τιμολογεί εκτός της αγοράς ενοικίασης.
Στοιχεία από το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ισπανίας δείχνουν ότι το 33,8% των ανθρώπων στις Καναρίους Νήσους κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, το υψηλότερο ποσοστό για οποιαδήποτε περιοχή εκτός Ανδαλουσίας.
Ο Μαρτίν είπε ότι η συνεχιζόμενη εστίαση της περιφερειακής κυβέρνησης στον τουρισμό σε μια εποχή που η κλιματική έκτακτη ανάγκη οδηγεί σε περικοπές στην παροχή νερού δεν είχε νόημα. «Η ζήτηση [για νερό] αυξάνεται σε αστικές περιοχές όπου υπάρχουν περισσότεροι τουρίστες», είπε. «Είχαμε έναν πολύ ξηρό χειμώνα και έχει ήδη κηρυχθεί έκτακτη ανάγκη για το νερό στην Τενερίφη.
Θα υπάρξουν περιορισμοί εάν δεν υπάρχει περισσότερη βροχή αυτόν τον μήνα, αλλά η θερμοκρασία αγγίζει τους 36 βαθμούς Κελσίου εδώ αυτή τη στιγμή. Όλα αυτά είναι μη βιώσιμα και σημαίνει ότι δεν θα μπορέσουμε καν να διατηρήσουμε τα φυσιολογικά επίπεδα τουρισμού. Και όμως οι αρχές και οι επιχειρήσεις εδώ προσπαθούν να μείνουν με αυτό το μοντέλο».
Ο Μαρτίν πρόσθεσε ότι η κατάσταση στέγασης σε πολλά μέρη του αρχιπελάγους ήταν επίσης δεινή λόγω των υψηλών τιμών, των χαμηλών μισθών, της έλλειψης δημόσιας στέγης και της συνεχιζόμενης κρίσης κόστους ζωής. «Συνειδητοποίησα ότι είχαμε φτάσει στο όριο όταν είδα ανθρώπους που εργάζονταν ως υπηρέτριες ή σερβιτόροι ξενοδοχείων να ζουν σε παράγκες», είπε. «Οι μισθοί είναι τόσο χαμηλοί που δεν καλύπτουν το βασικό κόστος ζωής –ειδικά στην τρέχουσα κρίση, που είναι παγκόσμια, αλλά έχει γίνει έντονα αισθητή στις Καναρίους Νήσους γιατί πρέπει να εισάγουμε σχεδόν τα πάντα».
Επέμεινε ότι το κίνημα διαμαρτυρίας δεν ήταν αντιτουριστικό, επισημαίνοντας ότι πολλοί άνθρωποι στις Καναρίους Νήσους γνωρίζουν και έχουν αναπτύξει σχέσεις ζωής με γενιές οικογενειών από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία. «Το πρόβλημα δεν είναι οι τουρίστες», είπε. «Είναι ένα μοντέλο που χτίστηκε γύρω από –και με τη συνεννόηση– μιας επιχειρηματικής τάξης που δεν θέλει να ακούσει τι πρέπει να γίνει και με μια πολιτική τάξη που υπηρετεί αυτήν την επιχειρηματική τάξη αντί να εξυπηρετεί όλους τους πολίτες».
Είπε ότι μια πλήρης επανεξέταση του τουριστικού μοντέλου των Καναρίων δεν μπορεί να περιμένει. «Αυτό που ζητάμε είναι πολύ απλό: δεδομένου ότι ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα και η αιτία όλων αυτών των προβλημάτων, θέλουμε να σταματήσουν αμέσως αυτά τα δύο μεγάλα έργα», είπε για τις εξελίξεις στην Τενερίφη.
«Θέλουμε επίσης ένα τουριστικό μορατόριουμ που θα οδηγήσει σε μια μελέτη του φορτίου που μπορεί να αναλάβει κάθε νησί και που θα καθορίσει εάν έχουμε ήδη περάσει το κρίσιμο σημείο. Σε περιοχές όπου υπάρχει υπερφόρτωση, θέλουμε να δούμε ένα στάδιο αποανάπτυξης της οικονομικής δραστηριότητας προς όφελος των φυσικών πόρων. Διαφορετικά το μοντέλο θα ωφελεί μόνο πολύ λίγους ανθρώπους». Αυτή η επανεξέταση του τουριστικού μοντέλου θα μπορούσε να βάλει τα Κανάρια νησιά στον χάρτη ως παράδειγμα βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης λένε οι ντόπιοι.
Ο Fernando Clavijo, περιφερειακός πρόεδρος των Καναρίων Νήσων, δήλωσε ότι η κυβέρνησή του έχει ήδη λάβει μέτρα. «Όλες οι ενέργειες που έχει λάβει αυτή η κυβέρνηση βασίστηκαν σε μια αναθεώρηση αυτού του μοντέλου», είπε στους δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα. «Το τουριστικό μοντέλο των Καναρίων Νήσων ήταν επιτυχημένο, αλλά προφανώς, όπως και με οτιδήποτε άλλο, υπάρχουν πράγματα που θα μπορούσαν να τελειοποιηθούν».
Ο υπερτουρισμός έχει γίνει μείζον ζήτημα σε πολλές πόλεις και περιοχές της Ισπανίας, προκαλώντας διαμαρτυρίες και αντιδράσεις στη Βαρκελώνη και οδηγεί τις αρχές στη Σεβίλλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο να χρεώσουν τους επισκέπτες για να εξερευνήσουν τη διάσημη Plaza de España της Ανδαλουσίας.