Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης της Τουρκίας διατήρησε τον έλεγχό του σε βασικές πόλεις και σημείωσε τεράστια κέρδη αλλού στις αυτοδιοικητικές εκλογές της Κυριακής (31/3), με τα διεθνή μέσα να αποτιμούν ως τετραπλή και συντριπτική την ήττα για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς οι υποψήφιοι που υποστήριξε ο Τούρκος πρόεδρος έχασαν την εκλογική μάχη και στους τρεις μεγάλους δήμους, Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη, οι οποίοι παρέμειναν στα χέρια των δημάρχων της αντιπολίτευσης, ενώ το κυβερνών ΑΚΡ βρέθηκε στη δεύτερη θέση στο σύνολο των ψήφων.
Με περισσότερο από 98% της ενσωμάτωσης, ο νυν δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) κερδίζει με μεγάλη διαφορά στη μεγαλύτερη πόλη και οικονομικό κέντρο της Τουρκίας. Ο Μανσούρ Γιαβάς, ο δήμαρχος της Άγκυρας, διατήρησε τη θέση του με εκπληκτική διαφορά σχεδον 30 πόντων έναντι του αντιπάλου του, ενώ με 11 μονάδες προηγείται και ο υποψήφιος του CHP στη Σμύρνη.
Συνολικά, το CHP κέρδισε τους 36 δήμους από τις 81 επαρχίες της Τουρκίας, σύμφωνα με το Anadolu, κάνοντας εισβολή σε πολλά προπύργια του κόμματος του Ερντογάν. Κέρδισε το 37% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο, σε σύγκριση με το 36% του κόμματος του προέδρου, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εκλογική νίκη του CHP από τότε που ο Ερντογάν ανέλαβε την εξουσία πριν από δύο δεκαετίες.
Μήνυμα ανασύνταξης αποδεχόμενος την ήττα του κόμματός του έστειλε ο Ερντογάν
Ο Ερντογάν αναγνώρισε την εκλογική ήττα του σε ομιλία του από το μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου, λέγοντας ότι «η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής».
Ο πρόεδρος Ερντογάν διαβεβαίωσε ακόμα ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 31ης Μαρτίου θα διεξαχθεί στα όργανα του κόμματος «με ανοιχτή καρδιά» και θα γίνει αυτοκριτική «με θάρρος». Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα (...) μας δείχνουν ότι το ΑΚΡ «έχασε ύψος σε όλη τη χώρα» παραδέχτηκε και φάνηκε να διαψεύδει σενάρια περί πρόωρων εκλογών, λέγοντας ότι «η Τουρκία έχει μπροστά της πάνω από τέσσερα χρόνια» ως τις επόμενες εκλογές, «τα οποία αξίζουν όσο ένας θησαυρός».
Παράλληλα, επιχείρησε να καθησυχάσει τις αγορές, διαβεβαιώνοντας ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση εφάρμοσε με αποφασιστικότητα το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και το 12ο αναπτυξιακό σχέδιο.
«Μείναμε μακριά από τον λαϊκισμό που θα κόστιζε στη χώρα μας, στο έθνος μας και στις μελλοντικές γενιές», είπε. Θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα θετικά αποτελέσματα του οικονομικού μας προγράμματος, ιδίως στον πληθωρισμό, από το δεύτερο εξάμηνο του έτους», υποσχέθηκε. «Όλοι, από τον επιχειρηματικό μας κόσμο μέχρι τη γραφειοκρατία, από τους εμπόρους μέχρι τους αγρότες, τους εμπόρους, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές, θα μπορέσουν να επικεντρωθούν σε αυτά που τους ενδιαφέρουν πραγματικά».
«Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, ο νικητής αυτών των εκλογών είναι πρωτίστως η δημοκρατία μας, η εθνική βούληση και το σύνολο των 85 εκατομμυρίων ανθρώπων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους απόψεις», έκρινε ο Τούρκος πρόεδρος. «Ο νικητής του εκλογικού μαραθωνίου ήταν η Τουρκία, το έθνος μας και η δημοκρατία μας, για την οποία πληρώσαμε βαρύ τίμημα», συμπλήρωσε.
Νίκη Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη
Η ψήφος θεωρήθηκε ως βαρόμετρο της δημοτικότητας του Ερντογάν, καθώς προσπαθούσε να ξανακερδίσει τον έλεγχο βασικών αστικών περιοχών που έχασε από την αντιπολίτευση στις εκλογές πριν από πέντε χρόνια. Η νίκη του CHP στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη το 2019 είχε συντρίψει την αύρα του αήττητου Ερντογάν.
Το κύριο πεδίο μάχης για τον 70χρονο Τούρκο πρόεδρο ήταν η Κωνσταντινούπολη, μια πόλη 16 εκατομμυρίων ανθρώπων όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε και όπου ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως δήμαρχος το 1994.
Ο Ιμάμογλου κέρδισε το 51,04% των ψήφων στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ο υποψήφιος του AKP Μουράτ Κουρούμ, πρώην υπουργός αστικοποίησης και περιβάλλοντος, έλαβε το 39,62%, σύμφωνα με το Anadolu αν και οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μια σκληρή μάχη μεταξύ των δύο.
Ο Ιμάμογλου, που διαφημίζεται ως πιθανός μελλοντικός αντίπαλος του Ερντογάν, έθεσε υποψηφιότητα χωρίς την υποστήριξη ορισμένων κομμάτων που τον βοήθησαν να κερδίσει το 2019. Τόσο το φιλοκουρδικό Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών όσο και το εθνικιστικό Κόμμα IYI έριξαν δικούς τους υποψηφίους στην εκλογική μάχη.
“Κερδίσαμε τις εκλογές στην Κωνσταντινούπολη” δήλωσε ο ίδιος την ώρα που η καταμέτρηση βρισκόταν στο 96% των ψήφων και είχε προβάδισμα με πάνω από ένα εκατομμύριο ψήφους από τον αντίπαλό του, υποψήφιο του AKP.
Περίπατος Γιαβάς στην Άγκυρα
Και στην Άγκυρα, ο δήμαρχος Μανσούρ Γιαβάς προηγείτο με 60,26% των ψήφων έναντι 31,79% του αντιπάλου του στο 98,8%. Ο Γιαβάς μάλιστα κήρυξε την νίκη του.
«Οι εκλογές έληξαν, θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε την Άγκυρα και τους έξι εκατομμύρια κατοίκους χωρίς διακρίσεις» είπε.
Εν τω μεταξύ, μεγάλο πλήθος συγκεντρώθηκε έξω από το Δημαρχείο της Άγκυρας για να γιορτάσει τη νίκη του Γιάβας. «Η Άγκυρα είναι περήφανη για σένα!» φώναζαν οι υποστηρικτές.
Ήττα Ερντογάν και στη Σμύρνη
Στη Σμύρνη, ιστορικό προπύργιο των Κεμαλιστών, με καταμετρημένο το 98,6% των ψήφων, ο υποψήφιος του CHP, Τζεμίλ Τουτζάι, προηγείται με 48,90% έναντι του υποψηφίου του Ερντογάν, Χαμζά Νταγ, με 37,16%.
«Ο λαός κέρδισε, η Σμύρνη κέρδισε», δήλωσε ο Τουτζάι ανακοινώνωντας τη νίκη του.
«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» δηλώνει ο αρχηγός του CHP Οζγκού Οζέλ
«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» μετά από 22 χρόνια κυριαρχίας του ισλαμο-συντηρητικού κόμματος AKP, δήλωσε σήμερα το βράδυ ο αρχηγός του σοσιαλδημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του κύριου σχηματισμού της αντιπολίτευσης.
«Ήθελαν να ανοίξουν την πόρτα σε ένα νέο πολιτικό κλίμα στη χώρα μας», πρόσθεσε ο Οζγκού Οζέλ, το κόμμα του οποίου βρίσκεται σε πορεία νίκης στις μεγάλες τουρκικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Κωνσταντινούπολης και της πρωτεύουσας Άγκυρας.
Η πρώτη ανάλυση του Reuters
Το Reuters στην πρώτη του ανάλυση αναφέρει ότι «οι Τούρκοι τιμώρησαν τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του την Κυριακή στις τοπικές εκλογές που επιβεβαίωσαν την αντιπολίτευση ως πολιτική δύναμη και ενίσχυσαν τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου ως τον κύριο μελλοντικό αντίπαλο του προέδρου».
Και προσθέτει: «Οι αναλυτές δήλωσαν ότι ο Ερντογάν και το Κόμμα του ΑΚ (AKP) - που κυβερνούν την Τουρκία για περισσότερες από δύο δεκαετίες - τα πήγαν χειρότερα από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις λόγω της εκτίναξης του πληθωρισμού, των δυσαρεστημένων ισλαμιστών ψηφοφόρων και, στην Κωνσταντινούπολη, λόγω της απήχησης του Ιμάμογλου πέρα από την κοσμική βάση του CHP».
Σε άλλο σημείο της ανάλυσής του το Reuters αναφέρει ότι «η απογοητευτική εμφάνιση του προέδρου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αλλαγή στο διχασμένο πολιτικό τοπίο της μεγάλης αναδυόμενης οικονομίας».
Μικρότερη η συμμετοχή – Ένας νεκρός και αρκετοί τραυματίες
Περίπου 61 εκατομμύρια άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από ένα εκατομμύριο ψηφοφόροι για πρώτη φορά, είχαν δικαίωμα ψήφου για όλους τους μητροπολιτικούς δήμους, τους δήμαρχους πόλεων και περιφερειών καθώς και για τις διοικήσεις των γειτονιών.
Η συμμετοχή ήταν περίπου 76%, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο Anadolu, σε σύγκριση με 87% πέρυσι.
Περίπου 594.000 μέλη του προσωπικού ασφαλείας ήταν σε υπηρεσία σε όλη τη χώρα για να εξασφαλίσουν ότι η ψηφοφορία θα διεξαχθεί ομαλά. Ωστόσο, ένα άτομο σκοτώθηκε και άλλοι 11 τραυματίστηκαν στην πόλη Ντιγιαρμπακίρ, όπου μια διαμάχη για την εκλογή διοικητή της γειτονιάς εξελίχθηκε βίαιη, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο Anadolu. Τουλάχιστον έξι άνθρωποι τραυματίστηκαν επίσης σε μάχες που ξέσπασαν στην κοντινή επαρχία Σανλιούρφα.