Η προεκλογική εκστρατεία στην Πορτογαλία λαμβάνει τέλος σήμερα Παρασκευή, ενόψει των εκλογών της Κυριακής ενώ το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στο ακροδεξιό κόμμα Chega («Αρκετά») και τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει στο μετεκλογικό τοπίο.
Ο αντιπολιτευόμενος κεντροδεξιός συνασπισμός «Δημοκρατική Συμμαχία» στην Πορτογαλία αναμένεται ότι θα αποσπάσει τις περισσότερες ψήφους στις πρόωρες εκλογές στις 10 Μαρτίου, αλλά εκτιμάται ότι δεν θα συγκεντρώσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα τελευταίων δημοσκοπήσεων, κάτι το οποίο θα τον υποχρέωνε σε συνεργασία με την ακροδεξιά .
Αντρέ Βεντούρα: Ποιος είναι ο ηγέτης της πορτογαλικής ακροδεξιάς
Ο ηγέτης της ακροδεξιάς, Αντρέ Βεντούρα είναι πρώην δημοτικός σύμβουλος με το κεντροδεξιό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD). Κάποια στιγμή στο παρελθόν ετοιμαζόταν να γίνει ιερέας, αλλά η κοινή γνώμη στην Πορτογαλία τον γνώρισε κυρίως ως σχολιαστή αγώνων ποδοσφαίρου στην κρατική τηλεόραση.
Ο Βεντούρα εξελέγη στο πορτογαλικό κοινοβούλιο το 2019 κι έχει αναδείξει σε βασικούς πυλώνες στις εκστρατείες του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη διαφθορά και το μεταναστευτικό, αλλά με δραστικές αλλαγές σε θέματα πολιτικής έχει καταφέρει να διευρύνει τη βάση των υποστηρικτών του.
Από υπέρμαχος της χημικής στείρωσης των βιαστών κάποτε ο ηγέτης της πορτογαλικής δεξιάς υποστηρίζει τώρα τις διαδηλώσεις των αστυνομικών για καλύτερους μισθούς. Στους τομείς της Παιδείας και της Υγείας, όπου κάποτε ζητούσε πλήρη αποχώρηση του κράτους, τώρα προτείνει μετριοπαθέστερες μεταρρυθμίσεις, ενώ τάζει στους ψηφοφόρους μεγαλύτερες συντάξεις.
Πώς έφθασε η Πορτογαλία στις πρόωρες εκλογές
Οι πρόωρες εκλογές στην Πορτογαλία προκηρύχθηκαν μετά την παραίτηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα, που βρέθηκε στο επίκεντρο έρευνας για παρατυπίες στην ανάθεση κρατικών συμβολαίων, γεγονός που έσπευσε να επωφεληθεί ο Βεντούρα.
Ένα άλλο σκάνδαλο στη Μαδέιρα προκάλεσε την κατάρρευση της τοπικής κυβέρνησης του PSD, ενισχύοντας σε μερίδα των ψηφοφόρων την εντύπωση ότι το πρώην κόμμα του Βεντούρα αποτελεί μέρος του προβλήματος.
Ο κεντροδεξιός συνασπισμός απορρίπτει το ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας με την ακροδεξιά
Στις δημοσκοπήσεις το ακροδεξιό Chega πιάνει ποσοστά τουλάχιστον 16% από 7% στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές κάνοντας πολλούς στην Πορτογαλία να διερωτώνται τι θα αναγκαστεί να κάνει μια κυβέρνηση μειοψηφίας του αντιπολιτευόμενου κεντροδεξιού συνασπισμού «Δημοκρατική Συμμαχία» προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία.
Ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD), το οποίο ηγείται της τρικομματικής Δημοκρατικής Συμμαχίας, ο Λουίς Μοντενέγκρο, έχει απορρίψει κάθε μορφή συνεργασίας με το Chega. «Το όχι είναι όχι», απάντησε στο ερώτημα αν θα ζητήσει τη στήριξη του Βεντούρα για τα σχέδιά του για περικοπές φόρες και μεταρρυθμίσεις υπέρ της ελεύθερης αγοράς.
Μάλιστα σε μια τηλεμαχία με τον Βεντούρα ο Μοντενέγκρο εξαπέλυσε μύδρους κατά του αντιπάλου του χαρακτηρίζοντάς του «ξενόφοβο, ρατσιστή και δημαγωγό».
Αν επιβιώσει, ωστόσο, μια κυβέρνηση μειοψηφίας της Δημοκρατικής Συμμαχίας μέχρι τον Οκτώβριο ίσως αναγκαστεί να ζητήσει στήριξη από την ακροδεξιά, σημειώνει το BBC. «Όταν μια κυβέρνηση παρουσιάζει τον προϋπολογισμό, διαπραγματεύονται με όλα τα κόμματα της Βουλής. Θα δώσει κάτι στο Chega, αλλά δεν ξέρουμε τι», δήλωσε η Άνα Σα Λόπες, δημοσιογράφος της πορτογαλικής εφημερίδας Publico.
Αν από την άλλη αναδειχθούν πρώτη δύναμη στη Βουλή μετά από οκτώ χρόνια στην εξουσία οι Σοσιαλιστές του Πέδρο Νούνο Σάντος, πρώην υπουργού υπό τον Κόστα, αυτό ίσως στρέψει κι άλλους Πορτογάλους προς την ακροδεξιά.
Φόβοι για επανάληψη στην Πορτογαλία του γαλλικού σεναρίου
Για την Άνα Σα Λόπες ο μεγαλύτερος φόρος είναι σε περίπτωση που δεν επικρατήσει το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα στις εκλογές μήπως συμβεί και στην Πορτογαλία, αυτό που συνέβη στη Γαλλία, όπου εξαφανίστηκαν τα δύο βασικά κόμματα και αναδείχθηκε αξιωματική αντιπολίτευση η ακροδεξιά.
«Φοβούμαι το γαλλικό σενάριο, αλλά θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για κάτι τέτοιο», ειπε.
Πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν απογοητευμένοι με τα κυβερνητικά σκάνδαλα, την παραοικονομία την γενικότερη κατάσταση στην Πορτογαλία και την απροθυμία, όπως εκτιμούν, των μεγάλων κομμάτων να ασχοληθούν σοβαρά με τα προβλήματα των πολιτών, ενώ η ακροδεξιά αγγίζει ευαίσθητες χορδές τους, μολονότι αναγνωρίζουν ότι η ηγεσία της χαϊδεύει σε μεγάλο βαθμό τα αυτιά τους.
Η οικονομία της Πορτογαλίας κινήθηκε πέρυσι με ρυθμούς ανάπτυξης 2,3%, πολύ πάνω από το μέσο όρο άλλων χωρών της ΕΕ, ενώ ο πληθωρισμός έπεσε, αλλά το πραγματικό εισόδημα των πολιτών δεν έχει επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα.
Ο Κόστα ανήλθε στην εξουσία με την υποστήριξη της ακροαριστεράς υποσχόμενος να γυρίσει σελίδα μετά τη σκληρή λιτότητα που επιβλήθηκε στην Πορτογαλία για τη διάσωσή της από την ευρωζώνη. Η άνθηση του τουρισμού βοήθησε την οικονομία της χώρας - με εξαίρεση την περίοδο της πανδημίας – αλλά αυξήθηκαν τα ενοίκια και οι τιμές των ακινήτων.
Και μολονότι οι οίκοι αξιολόγησης αναβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας σε Α, οι περικοπές δαπανών που προηγήθηκαν συνέβαλαν στη μείωση προσλήψεων και ένα κύμα απεργιών στο δημόσιο.
