Πίνακας επί χρόνια χαμένος, με την υπογραφή του διασημότερου Αυστριακού ζωγράφου, Γκούσταβ Κλιμτ, ξαναβρέθηκε πρόσφατα σε μια ιδιωτική συλλογή και θα πουληθεί σε δημοπρασία στις 24 Απριλίου.
Το «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» του 1917, ένα από τα τελευταία έργα του ζωγράφου, φιλοτεχνήθηκε κατά παραγγελία μιας πλούσιας εβραϊκής οικογένειας. Η πρώτη γνωστή ιδιοκτήτρια του πίνακα πέθανε το 1943, έγκλειστη σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Σήμερα ο καλοδιατηρημένος πίνακας παρουσιάστηκε στο κοινό στη Βιέννη.
«Δεν ξέρω πότε και πού αγοράστηκε και μεταπωλήθηκε», είπε ειδικός ανακεφαλιώνοντας ότι οι σημερινοί ιδιοκτήτες το κληρονόμησαν από μακρινούς συγγενείς πριν από περίπου δύο χρόνια, και πριν από αυτό είχε περάσει από πολλές γενιές. Βρισκόταν στο σαλόνι μιας βίλας κοντά στη Βιέννη από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 περίπου.
Το έργο είχε εκτεθεί για πρώτη φορά το 1925 στην αυστριακή πρωτεύουσα, όπως μαρτυρά μια ασπρόμαυρη φωτογραφία, η μοναδική απόδειξη της ύπαρξής του. Στον κατάλογο των έργων εκείνης της έκθεσης αναφερόταν η ημερομηνία και ότι ήταν «ιδιοκτησία της κυρίας Λίζερ» της οποίας δινόταν και η διεύθυνση, στην οδό Αργκεντινερστράσε 20.
Τα επόμενα χρόνια, τα ίχνη του πίνακα χάθηκαν. Επανεμφανίστηκε όταν οι σημερινοί κάτοχοί του ζήτησαν νομική συμβουλή όταν επρόκειτο να τον κληρονομήσουν από μακρινούς συγγενείς τους που τον είχαν στην κατοχή τους από τη δεκαετία του 1960.
Το τι έγινε στο ενδιάμεσο, παραμένει μυστήριο, σχολίασε στους δημοσιογράφους ο ειδικός Ερνστ Πλόιλ, του οίκου δημοπρασιών Kinsky.
Η Χενριέτε Λίζερ, μαικήνας της βιεννέζικης αβάν-γκαρντ σκηνής, παρέμεινε στη Βιέννη παρά τη ναζιστική δικτατορία. Εκτοπίστηκε το 1942 και σκοτώθηκε έναν χρόνο αργότερα. Οι κληρονόμοι της ενημερώθηκαν και ορισμένοι πήγαν στη Βιέννη για να δουν τον πίνακα, τον οποίο δεν έχουν διεκδικήσει μέχρι και σήμερα. «Δεν έχουμε καμία ένδειξη ότι κατασχέθηκε από τους Ναζί», είπε ο Πλόιλ.
Για την αποφυγή κάποιας μελλοντικής δικαστικής διαμάχης για την προέλευση του πίνακα, οι απόγονοι της οικογένειας Λίζερ και οι σημερινοί ιδιοκτήτες υπέγραψαν συμβόλαιο, με βάση τις συμφωνίες της Ουάσινγκτον του 1998, με τις οποίες 44 χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας) δεσμεύτηκαν να βρουν και να αποδώσουν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους τα έργα τέχνης που έκλεψαν οι Ναζί.
Το ημιτελές «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» εικονίζει μια νεαρή, καστανή γυναίκα, με πολύχρωμη εσάρπα, σε κόκκινο φόντο. Θα μπορούσε να πιάσει 40-50 εκατ. ευρώ, ίσως ακόμη και 70, σύμφωνα με τον οίκο Kinsky, λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά που έχουν δοθεί πρόσφατα για έργα του Κλιμτ, ο οποίος πέθανε στη Βιέννη το 1918.
Πέρυσι τον Ιούνιο, η «Κυρία με βεντάλια» πουλήθηκε από τον οίκο Sotheby’s του Λονδίνου έναντι 86 εκατ. ευρώ.
Πριν από τη δημοπρασία, το «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» θα εκτεθεί στην Ελβετία, τη Γερμανία, τη Βρετανία και το Χονγκ Κονγκ.
