Μετά την έναρξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας Σουηδία και Φινλανδία είχαν κινήσει γη και ουρανό για να προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ. Και οι δύο χώρες υπέβαλαν αίτηση ένταξης το 2022. Ενώ όμως η Φινλανδία έγινε δεκτή ως το 31ο μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας τον περασμένο Απρίλιο, η παραδοσιακά «ουδέτερη» Σουηδία περιμένει ακόμη στον προθάλαμο, καθώς η Τουρκία και η Ουγγαρία εξακολουθούν να εκφράζουν επιφυλάξεις.
Τις τελευταίες ημέρες πάντως ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Τόμας Μπίλστρομ φαίνεται πιο αισιόδοξος. Μιλώντας στην DW, στο περιθώριο της τελευταίας συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, επισημαίνει: «Είχα μία διμερή συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα ότι η επικύρωση (της σουηδικής ένταξης από την Άγκυρα) μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Θα δούμε βεβαίως, εάν πράγματι θα συμβεί αυτό. Αλλά σίγουρα πρόκειται για μία ξεκάθαρη δήλωση».
Τί γίνεται όμως με τις αντιρρήσεις της Ουγγαρίας; Με βάση τις τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, ο επικεφαλής της σουηδικής διπλωματίας εκτιμά ότι, εάν ολοκληρωθεί η επικύρωση από την Τουρκία, η Ουγγαρία δεν πρόκειται να επιμείνει στις δικές της επιφυλάξεις.
«Δεν υπάρχουν νέες αξιώσεις»
Αρχικά ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε μπλοκάρει την ένταξη της σκανδιναβικής χώρας στην Ατλαντική Συμμαχία με την αιτιολογία ότι η Σουηδία δεν έχει επιδείξει αποφασιστική στάση απέναντι στις «τρομοκρατικές οργανώσεις», στις οποίες η Τουρκία περιλαμβάνει και το κουρδικό PKK. Τον Ιούλιο, καθώς η Στοκχόλμη άρχισε να προσεγγίζει την Άγκυρα, ο Ερντογάν δήλωσε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας ότι θα αποστείλει τα απαραίτητα έγγραφα για την προσχώρηση της Σουηδίας «το συντομότερο δυνατόν» στην τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (dpa) ο φάκελος της σουηδικής υποψηφιότητας έχει πράγματι προωθηθεί στο Κοινοβούλιο, αλλά παραμένει «υπό εξέταση» σε κάποια από τις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές. «Η Τουρκία δεν προβάλλει νέες αξιώσεις απέναντι στη Σουηδία», ξεκαθαρίζει ο Τόμας Μπίλστρομ, μιλώντας στην DW. Κατά την εκτίμησή του «είναι ξεκάθαρο πως η Σουηδία έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της».
Ο επικεφαλής της σουηδικής διπλωματίας δεν θέλησε να δώσει κάποια εξήγηση για την καθυστέρηση από τουρκικής πλευράς. «Απλώς, περιμένουμε κι εμείς» λέει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος πάντως είναι πεπεισμένος ότι η Σουηδία μπορεί να συνδράμει ουσιαστικά το έργο της Ατλαντικής Συμμαχίας. «Διαθέτουμε ένοπλες δυνάμεις καλά εκπαιδευμένες και άριστα εξοπλισμένες, γι αυτό θεωρούμε ότι μπορούμε να διαδραματίσουμε έναν ουσιαστικό ρόλο στην ασφάλεια του ΝΑΤΟ και των κρατών-μελών της Συμμαχίας», επισημαίνει.
«Πιέσεις» του ΝΑΤΟ προς την Άγκυρα;
Απαντώντας στο ερώτημα, εάν επιθυμεί να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στην Άγκυρα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, ο Τόμας Μπίλστρομ αναφέρει: «Έχω την εντύπωση- και όλοι, νομίζω, τη συμμερίζονται- ότι έχει ασκηθεί ήδη εμφανής πίεση». Μόλις πρόσφατα η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ υπενθύμισε τις υποσχέσεις του προέδρου Ερντογάν στην περίπτωση της Σουηδίας.
Αλλά και η κυβέρνηση της Φινλανδίας, του νεότερου μέλους της Συμμαχίας, δεν παρέλειψε να εκφράσει την «απογοήτευσή» της, επισημαίνοντας την ανάγκη να ενταχθεί η γειτονική της χώρα στο ΝΑΤΟ «πριν τα Χριστούγεννα». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γενικός Γραμματέας της Ατλαντικής Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ νουθετεί: «Η Σουηδία έχει εκπληρώσει τις υποσχέσεις, της τώρα είναι η σειρά της Τουρκίας να ολοκληρώσει την ενταξιακή διαδικασία».
