Πριν μόλις δύο αιώνες, ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι. Σήμερα, έχουμε ξεπεράσει τα 8 δισεκατομμύρια. Ο William Rees του University of British Columbia λοιπόν, πιστεύει πως αυτή η ανάπτυξη πληθυσμού δεν μπορεί να υποστηριχθεί από τον πλανήτη και επίκειται μία “διόρθωση πληθυσμού” από τη φύση. Αυτή η κατάρρευση του πολιτισμού θα συμβεί πριν το τέλος του αιώνα στη χειρότερη περίπτωση και θα επιβιώσουν μόνο οι πιο πλούσιες και ανθεκτικές κοινωνίες.
Ο Homo sapiens εξελίχθηκε για να αναπαράγεται εκθετικά, να επεκτείνεται γεωγραφικά και να καταναλώνει όλους τους διαθέσιμους πόρους. Για το μεγαλύτερο κομμάτι της εξελικτικής ιστορίας της ανθρωπότητας, αυτές οι επεκτατικές τάσεις είχαν αρνητικές επιπτώσεις. Ωστόσο, η επιστημονική επανάσταση και η χρήση ορυκτών καυσίμων μείωσαν πολλές μορφές αυτών των επιπτώσεων, επιτρέποντάς μας να αξιοποιήσουμε πλήρως τη δυναμική μας για εκθετική ανάπτυξη.
Ο Rees υποστηρίζει πως η κυριαρχία μας στον πλανήτη μάς έκανε να ξεχάσουμε πως υπακούμε ακόμα στη φυσική επιλογή. Η φυσική μας τάση προς τη βραχυπρόθεσμη σκέψη, η οποία μάς εξυπηρέτησε καλά στο εξελικτικό μας παρελθόν, συνεχίζει να μας κάνει να αρπάζουμε όσα περισσότερα μπορούμε όταν είναι διαθέσιμα. Αυτό τροφοδοτεί την υπερβολική κατανάλωση και ρύπανση, τα οποία θα αυξάνονται όσο αυξάνεται η οικονομική ασφάλεια και ο πληθυσμός.
Πέρα από την κλιματική αλλαγή, ο Rees ισχυρίζεται πως η κατανάλωση βιομάζας και η διαταραχή των θρεπτικών κύκλων του πλανήτη, οδηγεί στην έκτη εξαφάνιση των ειδών καθώς καταρρέουν τα βασικά συστήματα υποστήριξης ζωής του πλανήτη.
Η στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δε λύνει το πρόβλημα της εκθετικής ανάπτυξης του πληθυσμού και μάλιστα συμβάλει περαιτέρω στην υπερβολική κατανάλωση.
Πιστεύει πως αν η καινοτομία δεν προσφέρει σύντομα λύσεις, η έλλειψη τροφής, ο πόλεμος και οι ασθένειες θα αρχίσουν να έχουν επιπτώσεις στα νούμερα του πληθυσμού. Θεωρεί πως πρέπει να αναγνωρίσουμε τον κίνδυνο που έρχεται και να προσπαθήσουμε να βρούμε μία καλύτερη ισορροπία στη σχέση δούνε και λαβείν με τον πλανήτη μας.
Σε έναν τέλειο κόσμο, η όλη μετάβαση θα μπορούσε να γίνει χωρίς την περιττή οδύνη εκατομμυρίων ή δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Αλλά αυτό δε συμβαίνει και δεν μπορεί να συμβεί σε έναν κόσμο που είναι τυφλός μπροστά στο αδιέξοδο.