Στο ποδόσφαιρο (αλλά και γενικότερα στα ομαδικά αθλήματα) συνηθίζουμε να κάνουμε λόγο για κάποιο «μοιραίο λάθος» ενός παίκτη που συνήθως καθορίζει το αποτέλεσμα ενός αγώνα. Στην περίπτωση του Κολομβιανού ποδοσφαιριστής Άντρες Εσκομπαρ, ωστόσο, το μοιραίο λάθος είναι κυριολεκτικό. Χωρίς εισαγωγικά. Ένα αυτογκόλ, ένα λάθος που γίνεται στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ήταν αυτό που όπλισε τα χέρια των δολοφόνων του. Μια υπόθεση που ακόμα και σήμερα, 29 χρόνια μετά, προκαλεί την ίδια θλίψη, την ίδια ανατριχίλα.
Το μοιραίο αυτογκολ
Η Κολομβία του 1994 ήταν μια ομάδα η οποία είχε προκαλέσει πολλές συζητήσεις πριν από την έναρξη του Μουντιάλ που θα γινόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ταλέντο περίσσευε και οι ελπίδες για κάτι καλό είχαν εκτοξευτεί, ειδικά μετά από εκείνο το εμφατικό όσο και ιστορικό 0-5 επί της Αργεντινής του Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα μέσα, μάλιστα, στο Μπουένος Άιρες. Η ποιότητα ορισμένων παικτών όπως των Βαλντεράμα, Ασπρίγια και Ρινκόν υπό τις οδηγίες του προπονητή Πάτσο Ματουράνα, φαινόταν πως ήταν αρκετή για να πραγματοποιήσει η Κολομβία το άλμα στο όνειρο.
Ενδεικτικό των προσδοκιών είναι πως από πολλούς, εκείνη η Εθνική Κολομβίας ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί για την κατάκτηση της κορυφής του κόσμου. Μέχρι και ο μεγάλος Πελέ, με δηλώσεις του, είχε χρίσει φαβορί την Κολομβία.
Βέβαια, όλο αυτό, πέρα από το βάρος του φαβορί δημιουργούσε και άλλα προβλήματα στους ποδοσφαιριστές. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ήταν αναγκασμένοι να κερδίσουν το Μουντιάλ καθώς τα πανίσχυρα καρτέλ ναρκωτικών είχαν στοιχηματίσει πάρα πολλά λεφτά σε αυτή την επιτυχία. Και όταν μιλάμε για τα καρτέλ των ναρκωτικών στην Κολομβία εκείνης της εποχής, ουσιαστικά μιλάμε για ένα πανίσχυρο κράτος μέσα στο αδύναμο να αντιδράσει κράτος.
Ένα από τα καρτέλ που είχαν στοιχηματίσει πολλά λεφτά ήταν αυτό του Μεδεγίν το οποίο είχε ιδρύσει το 1976 ο διαβόητος Πάμπλο Εσκομπάρ. Ο «El Patron», βέβαια, είχε πέσει νεκρός σε ενέδρα που του είχαν στήσει αστυνομικοί περίπου μισό χρόνο νωρίτερα και το καρτέλ του ήθελε και μέσα από το ποδόσφαιρο να δείξει πως παραμένει ισχυρό.
Όλο αυτό ήταν ένα τεράστιο βάρος για τους παίκτες της Κολομβίας οι οποίοι ήδη από τον πρώτο αγώνα του Μουντιάλ δείχνουν πως δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε όλη αυτή την πίεση και χάνουν με... κάτω τα χέρια από τη Ρουμανία με 3-1! Όταν οι παίκτες επέστρεψαν στο ξενοδοχείο που είχε καταλύσει η αποστολή βρέθηκαν αντιμέτωποι με κάτι τρομακτικό.
Οι ναρκέμποροι που είχαν ποντάρει τα λεφτά τους όχι απλά στην πρόκριση της Κολομβίας αλλά στην κατάκτηση του τροπαίου, είχαν μπει στα δωμάτια και είχαν στείλει απειλητικά μηνύματα με αποδέκτες τους ποδοσφαιριστές. Και τους γονείς τους. Και τις συντρόφους τους. Και τα παιδιά τους. Και όποιον αγαπούσαν. Όλοι «πάγωσαν» γιατί ήξεραν πως οι απειλές θα γινόντουσαν πράξη.
Όπως είναι απόλυτα φυσιολογικό αυτό βάρυνε ακόμα περισσότερο τα πόδια των παικτών οι οποίοι κλήθηκαν να τα παίξουν όλα για όλα στο ματς με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ματς μέχρι το 35ο λεπτό του αγώνα ήταν ισορροπημένο. Τότε, όμως, ο Τζον Χαρκς έκανε μια σέντρα από τα αριστερά, προσπαθώντας να τροφοδοτήσει τον Έρνι Στιούαρτ, που έμπαινε στην αντίπαλη περιοχή. Ο αμυντικός της Κολομβίας Άντρες Εσκομπάρ (απλή συνεπωνυμία με τον διαβόητο ναρκέμπορο) προσπαθεί να κόψει την πορεία της μπάλας, τη βρίσκει με το κακό του πόδι, το δεξί, της αλλάζει πορεία και τη στέλνει στα δίχτυα της ομάδας του, καθώς ο τερματοφύλακας, Όσκαρ Κόρντομπα, έχει ήδη κάνει κίνηση προς τον αντίπαλο επιθετικό ώστε να του κλείσει το χώρο και η μπάλα πηγαίνει από το πόδι του Εσκομπάρ προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που ο Κόρντομπα κινείται.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες τελικά κέρδισαν εκείνο τον αγώνα με 2-1. Αυτό το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό για την Κολομβία αφού από μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου βρέθηκε να έχει αποκλειστεί πριν από την φάση των ομίλων.
Η δολοφονία που «πάγωσε» τον κόσμο
Στην πραγματικότητα όλοι ήξεραν πως αυτό το αυτογκόλ δε θα είχε καλή κατάληξη για τον Εσκομπάρ. Ακόμα και τα μικρά παιδιά το ήξεραν. Λέγεται πως ο 10χρονος ανιψιός του, ο Φελίπε Ανχέλ Εσκομπάρ, βλέποντας το αυτογκόλ του θείου του είπε στη μητέρα του: «Μαμά θα σκοτώσουν τον θείο Αντρές...». Όπως αποκάλυψε η αδερφή του ποδοσφαιριστή σε συνέντευξή της, απάντησε στον γιο της πως «δε σκοτώνουν τους ανθρώπους για λάθη. Όλοι αγαπούν τον Αντρές στην Κολομβία».
Ο Εσκομπάρ πριν το Μουντιάλ αγωνιζόταν ως κεντρικός αμυντικός στην Ατλέτικο Νασιονάλ. Αμέσως μετά το Μουντιάλ θα αρραβωνιαζόταν και στη συνέχεια θα έπαιρνε μετεγγραφή στη μεγάλη Μίλαν του Πάολο Μαλντίνι, οπότε θα έφευγε από την Κολομβία.
Πολλοί του έλεγαν να μη γυρίσει στην πατρίδα του μετά το Μουντιάλ. Να πάρει την αγαπημένη του και να φύγουν αμέσως για την Ευρώπη και εκεί να χτίσει μια νέα ζωή. Εκείνος, ωστόσο, είχε διαφορετική άποψη. «Η ζωή δεν τελειώνει εδώ. Πρέπει να συνεχίσουμε. Έχουμε δύο επιλογές: Είτε να αφήσουμε τον θυμό να μας παραλύσει και να συνεχιστεί η βία, είτε να το ξεπεράσουμε και να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να βοηθάμε τους άλλους» είχε δηλώσει μετά το τέλος του Παγκοσμίου Κυπέλου.
Ο προπονητής του στην Εθνική Κολομβίας ήταν ο πρώτος που του είχε πει να φύγει. Ο Εσκομπάρ, ωστόσο, δεν άκουγε κουβέντα. «Πρέπει να δείξω το πρόσωπο μου. Δε θέλω να κρύβομαι για το υπόλοιπο της ζωής μου», έλεγε. Και αυτό έκανε κιόλας. Επέστρεψε στο Μεδεγίν και το βράδυ της 1ης Ιουλίου 1994 κάλεσε μερικούς φίλους του και τους είπε πως θέλει να τους βγάλει έξω να τους κεράσει. Πήγαν σε ένα μπαρ της πόλης και έπιναν τα ποτά τους όταν ξαφνικά δυο γνωστοί ναρκέμποροι άρχισαν να χλευάζουν τον Εσκομπάρ. Εκείνος προσπάθησε να τους μιλήσει και να τους εξηγήσει αλλά όταν είδε πως οι δυο τύποι είχαν άγριες διαθέσεις αποφάσισε να προτείνει στην παρέα του να φύγουν και να πάνε σε ένα νυχτερινό κέντρο να διασκεδάσουν. Ξημερώματα, πλέον, της 2ας Ιουλίου, οι φίλοι αποφασίζουν να πάνε σε ένα ταχυφαγείο για να φάνε πριν επιστρέψουν στα σπίτια τους. Ο Εσκομπάρ κατευθύνεται μόνος προς το πάρκινγκ που έχει αφήσει το όχημά του. Εκεί του είχαν στήσει καρτέρι – θανάτου τρεις άνδρες. Ο ένας από αυτούς από κοντινή απόσταση τον πυροβολεί έξι φορές φωνάζοντας «γκολ» κάθε φορά που πατάει την σκανδάλη! Στη συνέχεια οι τρεις άνδρες επιβιβάστηκαν σε ένα φορτηγάκι και διέφυγαν. Ο Άντρες Εσκομπάρ θα αφήσει την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο, περίπου 45 λεπτά μετά.
Μερικές ώρες αργότερα, αστυνομικοί συνέλαβαν τον Ουμπέρτο Κάστρο Μουνιόθ, έναν μπράβο που δούλευε για το καρτέλ του Μεδεγίν. Περαστικοί είχαν κρατήσει τον αριθμό του οχήματος διαφυγής των δραστών και έφτασαν γρήγορα στα ίχνη του. Ο Μουνιόθ πήρε όλη την ευθύνη πάνω του. Ήταν ξεκάθαρο, ωστόσο, (αν και δεν αποδείχθηκε ποτέ) πως στην πραγματικότητα εκτελούσε ένα συμβόλαιο θανάτου που είχαν υπογράψει οι αδερφοί Γκαγιόν, από τα μεγαλύτερα «κεφάλια» στο καρτέλ του Μεδεγίν οι οποίοι είχαν παίξει στοίχημα τεράστια ποσά, προβλέποντας την κατάκτηση του Μουντιάλ από την Κολομβία.
Ο Άντρες Εσκομπάρ κηδεύτηκε σε κλίμα οδύνης, συνοδευόμενος στην τελευταία του κατοικία από ένα πλήθος 120.000 ανθρώπων. Ο δολοφόνος του καταδικάστηκε σε κάθειρξη 46 ετών. Τελικά, εξέτισε μόνο 11 χρόνια και αποφυλακίστηκε, λόγω... καλής διαγωγής.
