Στην επόμενη περίοδο και τις εξελίξεις που κυοφορεί στη Ρωσία, μετά τα τελευταία γεγονότα με την ανταρσία της Βάγκνερ, αναφέρθηκε μιλώνστας στην ΕΡΤ και την εκπομπή «Σαββατοκύριακο από τις 6» ο Κωνσταντίνος Λάβδας, καθηγητής Ευρωπαϊκής και Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Ως προς τη φύση των τελευταίων γεγονότων, τόνισε πως: «Τελικά ευτυχώς δεν ήταν εμφύλιος, αλλά ήταν ένα πολύ σοβαρό επεισόδιο. Δηλαδή δεν συμφωνώ με την άποψη η οποία κυκλοφορεί από χθες πως ήταν μία περίπου φάρσα. Ήταν ένα πολύ σοβαρό επεισόδιο για τον Πούτιν, ο οποίος έχει τρωθεί πολύ σοβαρά. Γιατί ανεξαρτήτως του τι θα ακολουθήσει και θα σας πω εν συντομία τι νομίζω ότι θα ακολουθήσει, η εικόνα του Πούτιν ως ενός πολύ ισχυρού αυταρχικού ηγέτη έχει πληγωθεί, έχει τρωθεί ίσως ανεπανόρθωτα.
Τώρα είναι σαφές επίσης ότι τις επόμενες μέρες, ίσως και εβδομάδες, θα δούμε μια ισχυροποίηση του καθεστώτος, θα καταδιώξει αντικαθεστωτικούς, σχεδόν ανακοινώθηκε, θα αυξηθεί η καταπίεση, θα έχουμε μεγαλύτερο έλεγχο του καθεστώτος του Κρεμλίνου επί της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της όποιας κοινωνίας πολιτών. Αλλά μεσομακροπρόθεσμα νομίζω ότι αυτό θα φανεί ότι είναι ένα πολύ κρίσιμο επεισόδιο στη σταδιακή αποδόμηση του καθεστώτος Πούτιν.
Απαντώντας στο ερώτημα για το αν η κίνηση της Βάγκνερ, είχε και κάποια κοινωνική αντιστοίχιση στη ρωσική κοινωνία, ο κ. Λάβδας δήλωσε ότι: «Χωρίς να έχουμε στοιχεία γι’ αυτό, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι βεβαίως θα υπάρχουν αρκετά εκατομμύρια Ρώσοι που θα ανησυχούν για την εξέλιξη των πραγμάτων. Όμως αυτό το οποίο έγινε έχει κάποια αντιστοίχιση στο εσωτερικό της ρωσικής ελίτ όχι στον κόσμο, όχι στους πολίτες. Είναι προφανές ότι ο τύπος αυτός δεν θα έκανε αυτό που έκανε αν δεν είχε συνεννόηση με κάποια κέντρα στη Μόσχα. Επίσης είναι σαφές ότι τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες, ίσως μήνες, θα δούμε μια νέα ισορροπία στον καταμερισμό εργασίας στο εσωτερικό της ρωσικής ελίτ.
Θα δούμε τι να περιμένουμε πέρα από την απομάκρυνση αυτών οι οποίοι έθιξαν την αυτονομία της ομάδας Βάγκνερ και άλλων ιδιωτικών παραστρατιωτικών οργανώσεων. Αυτοί θα απομακρυνθούν. Σε ό, τι αφορά αυτό το κομμάτι κέρδισε η Βάγκνερ και ο ιδιοκτήτης της, γιατί περί αυτού πρόκειται. Θα δούμε όμως νομίζω και μία ανακατάταξη στο εσωτερικό της ρωσικής ελίτ. Άρα αυτό ήταν μια ενδοκυβερνώσα κρίση, η οποία εκφράστηκε με την πορεία προς τη Μόσχα, ας την πούμε έτσι, η οποία ανακόπηκε.
Δε νομίζω πράγματι ότι είναι εύκολο να μιλήσουμε για τους Ρώσους. Δεν έχουμε στοιχεία. Είναι φυσικό να αναμένουμε, ότι πολλά εκατομμύρια Ρώσοι ανησυχούν για την εξέλιξη, για τις απώλειες, για το γεγονός ότι ο πόλεμος αυτός παρουσιάστηκε σε μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση, που θα τελείωνε σε λίγο. Τραβάει και τα πράγματα δεν πάνε καλά, αλλά πραγματικά στοιχεία δεν έχουμε».
Ως προς το τοπίο που διαμορφώνεται μετά τις εξελίξεις αυτές, ο κ. Λάβδας σχολίασε πως: «Το ερώτημα είναι τι θα κάνει Βάγκνερ αυτή τη στιγμή, ο αρχηγός τους ξέρουμε τι κάνει, είναι εκτός Ρωσικής Ομοσπονδίας και Ουκρανίας βεβαίως. Το ερώτημα είναι τι θα κάνει αυτή η ομάδα που είχε συμβάλει καθοριστικά το 2014 με άλλους τρόπους βεβαίως, στην κατάληψη της Κριμαίας, τώρα έπαιζε ένα ρόλο αντίστασης ουσιαστικής στην ουκρανική αντεπίθεση.
Δεν είναι καθόλου σαφές τι θα κάνει τώρα. Θα γυρίσει και θα συνεχίσει να παίζει τον ρόλο που έπαιζε μαζί με τα ρωσικά στρατεύματα εναντίον της Ουκρανίας; Αυτό δεν το ξέρουμε ακόμα σήμερα, μπορεί να το ξέρουμε σε δυο, τρεις, πέντε μέρες. Και το άλλο ζήτημα που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό, είναι πως ο ίδιος ο Πούτιν θα αντιληφθεί την εξέλιξη.
Θα τον οδηγήσει σε μία σκέψη που θα λέει ότι πιθανώς για να επιβιώσει θα πρέπει να κλείσει το μέτωπο της Ουκρανίας ή θα θεωρήσει ότι μία συνεχής κινητοποίηση, μια συνεχής πολεμική κινητοποίηση, είναι ο καλύτερος τρόπος αυτή τη στιγμή για να επιβιώσει και να κάνει μια επανεκκίνηση σε όλο το σκηνικό, εσωτερικό και εξωτερικό μετά από αυτή την τρομερή πρόκληση την οποία δέχτηκε στην εξουσία του. Άρα είναι αυτά τα δύο τα οποία αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθούν.
Η στρατηγική του Πούτιν και βεβαίως το τι θα κάνει η Βάγκνερ στο μέτωπο. Πράγματι αν θα ενταχθεί πλήρως στο στρατιωτικό σχεδιασμό το ρωσικό. Περιμένουμε να δούμε άλλωστε και ποιοι θα αντικαταστήσουν την ηγεσία η οποία απομακρύνεται και η οποία αμφισβήτησε την αυτονομία της και από αυτό θα κριθεί και ο τρόπος φαντάζομαι της συνεργασίας της Βάγκνερ με τις ρωσικές τακτικές ένοπλες δυνάμεις».
Αναφερόμενος στις πιθανές σχέσεις της Βάγκνερ με το περιβάλλον του Πούτιν τόνισε πως: «Νομίζω ότι οι εκτός χώρας παίζουν ελάχιστο ρόλο αυτή τη στιγμή στις ισορροπίες ισχύος στη Μόσχα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι στο εσωτερικό της κυβερνώσας ομάδας υπάρχουν φατρίες, υπάρχουν ομάδες οι οποίες κάποια στιγμή αρχίζουν και σκέφτονται τη διαδοχή του Πούτιν.
Και φαντάζομαι ότι ο τύπος αυτός, ο οποίος δεν ήταν πολέμαρχος, παρουσιάζεται σαν πολέμαρχος από το 2022 και μετά, ήταν ο βασικός χρηματοδότης της ομάδας όταν ιδρύθηκε από κάποιον άλλον στρατιωτικό, τον Ρούντι Ντιμίτρι άλλα. θέλω να πω ότι η ουσία παραμένει ότι αυτός προέκυψε μέσα από τα δίκτυα της Αγίας Πετρούπολης και της Μόσχας. Εκεί έχει τη βασική αναφορά του. Εδώ και ένα ενάμιση χρόνο παριστάνει τον πολέμαρχο. Νομίζω ότι από εκεί ξεκίνησε και όχι από τα πεδία των μαχών η αμφισβήτηση και αυτό νομίζω μας δίνει και κάποιες ενδείξεις γι’ αυτό που είπα προηγουμένως, ότι δηλαδή νομίζω ότι μακροπρόθεσμα θα φαίνεται ως ένα από τα επεισόδια που τελικώς οδηγούν στη λήξη της περιόδου Πούτιν.
Μην ξεχνάτε ότι αν έγινε κάτι χθες το βράδυ, είναι ότι επανεπιβεβαιώθηκε αυτό το νεοφεουδαλικό μόρφωμα με ένα κράτος το οποίο δεν έχει το μονοπώλιο άσκησης της νομιμοποιημένης βίας. Είναι κατακερματισμένο αυτό το μονοπώλιο, με ένα κράτος το οποίο χρησιμοποιεί μισθοφόρους σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από όσο μπορεί να ελέγξει και με ένα κράτος το οποίο πάσχει από θεσμική ατροφία, όχι δημοκρατική ατροφία απλώς, αλλά θεσμική ατροφία. Κατά συνέπεια, αυτού του είδους το κράτος νομίζω αργά ή γρήγορα θα μπει σε μια διαδικασία μεταμόρφωσης».
