Εκατομμύρια Τούρκοι ψηφίζουν σήμερα για δεύτερη φορά μέσα σε δύο εβδομάδες για να εκλέξουν πρόεδρο της χώρας στην πιο σύντομη προεκλογική κούρσα στην ιστορία της Τουρκίας.
Ο 69χρονος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναμετρήθηκε με τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου σε μια μάχη που πολλοί χαρακτήρισαν ως την πιο σοβαρή μάχη της πολιτικής ζωής του και το πιο ισχυρό πλήγμα στην 20ετή «βασιλεία» του. Όμως ο πρώτος γύρος της ψηφοφορίας – όπου σημειώθηκε τεράστια συμμετοχή 86,2% – αποδείχθηκε απογοήτευση για την αντιπολίτευση, με τον 74χρονο Κιλιτσντάρογλου να υπολείπεται κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες.
Όπως μεταδίδει το CNBC, παρόλα αυτά, κανένας υποψήφιος δεν ξεπέρασε το όριο του 50% που απαιτείται για τη νίκη- και με τον Ερντογάν να συγκεντρώνει 49,5% και τον Κιλιτσντάρογλου 44,7%, ορίστηκε επαναληπτικός γύρος εκλογών δύο εβδομάδες μετά την πρώτη ψηφοφορία, στις 14 Μαΐου. Ο νικητής θα προεδρεύσει σε μια διχασμένη χώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη, σε μια κρίση ακρίβειας, με πολύπλοκα ζητήματα ασφάλειας και στην οποία βρίσκεται ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός στο ΝΑΤΟ και βασικός διαμεσολαβητής μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Οι αναλυτές της χώρας είναι σχεδόν βέβαιοι για τη νίκη του Ερντογάν
«Αναμένουμε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν θα παρατείνει την κυριαρχία του στην τρίτη δεκαετία στις επαναληπτικές εκλογές της 28ης Μαΐου, με την πρόβλεψή μας να του αποδίδει 87% πιθανότητα νίκης», έγραψε σε σημείωμά του ο Χαμίς Κινεάρ, ανώτερος αναλυτής MENA στην εταιρεία παροχής πληροφοριών κινδύνου Verisk Maplecroft.
Στο σύντομο διάστημα των δύο εβδομάδων, ορισμένα από τα μηνύματα της προεκλογικής εκστρατείας των υποψηφίων έχουν αλλάξει δραματικά, και αμφότεροι οι υποψήφιοι έχουν διπλασιάσει τις κατηγορίες, τον σκληρό εθνικισμό και την αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων.
«Στείλτε όλους τους πρόσφυγες σπίτι τους»
Ο Κιλιτσντάρογλου, γνωστός για την ήπια συμπεριφορά του, έκανε μια εκπληκτική στροφή προς την ξενοφοβία και τη δημιουργία φόβου ως μέρος της στρατηγικής της προεκλογικής του εκστρατείας για τον δεύτερο γύρο, αξιοποιώντας την ευρέως διαδεδομένη τουρκική δυσαρέσκεια απέναντι στα περισσότερα από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες στη χώρα.
Υποσχέθηκε να «στείλει όλους τους πρόσφυγες στην πατρίδα τους» αν εκλεγεί και κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι «πλημμύρισε» τη χώρα με μετανάστες. Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι πόλεις της Τουρκίας θα είναι στο έλεος εγκληματικών συμμοριών και προσφυγικών μαφιών, αν ο Ερντογάν παραμείνει στην εξουσία. Η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων στην Τουρκία προέρχεται από τη γειτονική εμπόλεμη Συρία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στις κάλπες σήμερα οι Τούρκοι πολίτες! Σύμφωνα με τις ''κρυφές δημοσκοπήσεις'' φαβορί ο Ερντογάν, ηττοπαθής ο Κιλιτσντάρογλου
Προηγουμένως, ο κορυφαίος αντίπαλος του Ερντογάν είχε κατέβει με μια πλατφόρμα διεκδίκησης της οικονομικής σταθερότητας, των δημοκρατικών αξιών και των καλύτερων σχέσεων με την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ.
Η νέα στρατηγική του Κιλιτσντάρογλου φάνηκε να αποτελεί απάντηση στο γεγονός ότι ένας τρίτος υποψήφιος σκληροπυρηνικός εθνικιστής του κόμματος, ο Σινάν Ογκάν, κέρδισε λίγο πάνω από το 5% των ψήφων στις 14 Μαΐου. Όποιον και αν υποστήριζε ο Ογκάν θα κέρδιζε πιθανότατα ένα δυνητικά αποφασιστικό τμήμα των ψηφοφόρων του – και παρά το γεγονός ότι ο Κιλιτσντάρογλου ανέβασε την εθνικιστική και αντιπροσφυγική ρητορική, ο Ογκάν υποστήριξε τελικά τον Ερντογάν. «Ο Κιλιτσντάρογλου υιοθέτησε μια πιο σκληρή γραμμή για τη μετανάστευση και την ασφάλεια ενόψει του δεύτερου γύρου … είναι απίθανο να είναι αρκετή», δήλωσε ο Κινεάρ.
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν, εν τω μεταξύ, κυκλοφόρησαν πολυάριθμες πλαστές αφίσες και βίντεο με στόχο να φανεί ότι το κόμμα του Κιλιτσντάρογλου, το CHP, υποστηρίζει κουρδικές μαχητικές ομάδες που η Άγκυρα κατατάσσει στους τρομοκράτες. Το γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο DW ανέφερε ότι οι αφίσες ήταν πλαστές, επικαλούμενο τον τουρκικό οργανισμό ελέγχου γεγονότων Teyit.org.
Και σε τηλεοπτική του συνέντευξη την Τρίτη, ο Ερντογάν παραδέχθηκε ότι κατά τη διάρκεια των προεκλογικών του συγκεντρώσεων πρόβαλε «πειραγμένα» πλάνα του Κιλιτσντάρογλου που απεικόνιζαν ψευδώς τον τελευταίο να συνεδριάζει με Κούρδους μαχητές. «Τώρα έχουμε δύο πολιτικούς ηγέτες με αντιμεταναστευτική ατζέντα που υποστηρίζουν τους αντίπαλους υποψηφίους», επισήμανε ο Ρατζίπ Σοϊλού επικεφαλής του γραφείου Τουρκίας του Middle East Eye, σε ανάρτησή του στο Twitter.
Οικονομία και σεισμοί
Η συνεχιζόμενη και φαινομενικά ακλόνητη δημοτικότητα του Ερντογάν έρχεται παρά την πολυετή οικονομική επιδείνωση στη χώρα των 85 εκατομμυρίων κατοίκων. Η τουρκική λίρα έχασε περίπου το 80% της αξίας της έναντι του δολαρίου μέσα σε πέντε χρόνια και ο πληθωρισμός της χώρας είναι περίπου 50%, χάρη σε μεγάλο βαθμό στην ανορθόδοξη οικονομική πολιτική του προέδρου που μειώνει τα επιτόκια παρά τον ήδη υψηλό πληθωρισμό.
Στους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου χάθηκαν πάνω από 50.000 άνθρωποι, μια τραγωδία που επιδεινώθηκε από την αργή αντίδραση της κυβέρνησης και τις αναφορές για εκτεταμένη διαφθορά που επέτρεψε στις κατασκευαστικές εταιρείες να παρακάμψουν τους κανονισμούς ασφαλείας των κτιρίων.
Ωστόσο, ο Ερντογάν φαίνεται σε μεγάλο βαθμό να βρίσκεται στο απυρόβλητο– εξακολουθεί να κερδίζει τις περισσότερες ψήφους στις ανατολικές σεισμόπληκτες επαρχίες της Τουρκίας, οι οποίες είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία ισλαμοσυντηρητικές. Επιπλέον, το ισχυρό κόμμα του AK κέρδισε την πλειοψηφία στο τουρκικό κοινοβούλιο, πράγμα που σημαίνει ότι ο αντίπαλός του θα έχει πολύ λιγότερη εξουσία ως πρόεδρος.
«Ο Ερντογάν δεν έχασε χρόνο καλώντας τους ψηφοφόρους να τον στηρίξουν για να αποφευχθεί μια αποσταθεροποιητική διάσπαση μεταξύ του κοινοβουλίου και του προέδρου», δήλωσε ο Κινέαρ. Ο Κιλιτσντάρογλου, εν τω μεταξύ, απηύθυνε έκκληση στα 8 εκατομμύρια ψηφοφόρους της Gen Z και των Κούρδων που δεν ψήφισαν στον πρώτο γύρο να προσέλθουν στις κάλπες και να τον υποστηρίξουν.
Ήδη, όμως, η ρητορική του κατά των προσφύγων έχει εξοργίσει πολλούς από τους υποστηρικτές του και έχει προκαλέσει τις παραιτήσεις ορισμένων από τους συμμάχους του στην προεκλογική του εκστρατεία. Με τη νίκη του εν ενεργεία προέδρου να φαίνεται όλο και πιο σίγουρη, οι αναλυτές δεν περιμένουν επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα. Ήδη η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας επιβάλλει επιθετικά νέους κανονισμούς για να αποτρέψει τις αγορές ξένου συναλλάγματος, σε μια προσπάθεια να στηρίθξει τη λίρα.
«Οι επενδυτές δεν θα πρέπει να περιμένουν σύντομα μια θεμελιώδη αλλαγή στην ανορθόδοξη προσέγγιση της Τουρκίας στη χάραξη οικονομικής πολιτικής. Η πεποίθηση του Ερντογάν ότι τα χαμηλότερα επιτόκια οδηγούν σε χαμηλότερο πληθωρισμό, ο οποίος επηρεάζει τη νομισματική πολιτική, θα συνεχίσει να τρομάζει τις αγορές», έγραψε ο Κινεάρ. Εν μέσω εικασιών σχετικά με την κατεύθυνση της λίρας μετά την ψηφοφορία, ο Τίμοθι Ας, στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην BlueBay Asset Management, δήλωσε ότι το μόνο ερώτημα τώρα είναι «πόσο αδύναμη θα είναι η λίρα και πώς, χωρίς τη δυνατότητα χρήσης υψηλότερων επιτοκίων, η CBRT (τουρκική κεντρική τράπεζα) μπορεί να αποτρέψει και πάλι ένα σπιράλ υποτίμησης-πληθωρισμού».
