Ο σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου έσβησε σε δύο λεπτά δεκατέσσερις αιώνες ιστορίας στην Αντιόχεια γνωστή ως κοιτίδα πολιτισμών στην αρχαιότητα.
Το τζαμί Habib-i Neccar, που θεωρείται το παλαιότερο στην Τουρκία, έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Ο τρούλος έχει καταρρεύσει εντελώς και η αίθουσα προσευχής είναι πλέον ένας σωρός ερειπίων.
Μάλιστα, όλοι οι δρόμοι στην πόλη της Αντιόχειας είναι αποκλεισμένοι από τα κτίρια που κατέρρευσαν, γράφει το France24. Η πόλη της Αντιόχεια είναι πλέον ερειπωμένη μετά τον σεισμό των 7,8 βαθμών της περασμένης Δευτέρας.
14 αιώνες ιστορίας διαγράφηκαν σε λιγότερο από δύο λεπτά στην πόλη γνωστή για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της ως Αντιόχεια. Το Habib-i Neccar χτίστηκε το 638 και θεωρείται «το πρώτο τζαμί που χτίστηκε εντός των συνόρων της Τουρκίας σήμερα», σύμφωνα με τη σελίδα του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού.
Από το ιστορικό μνημείο σώθηκαν μόνο οι εξωτερικοί τοίχοι. Οι κίτρινοι, κόκκινοι και μπλε πίνακες και η καλλιγραφία χτυπιούνται τώρα από τη βροχή και το χιόνι.
«Μέρος της γενειάδας του προφήτη Μωάμεθ φυλάσσεται σε ένα κουτί» που εκτίθεται στο τζαμί, «αλλά δεν είναι πια εκεί», είπε η Χάββα Παμούκτσου, μια 50χρονη γυναίκα που είπε ότι ήταν «σπασμένη η καρδιά της με αυτή την καταστροφή».
Λίγες εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα, η ελληνορθόδοξη εκκλησία που χτίστηκε τον 14ο αιώνα και ξαναχτίστηκε το 1870 μετά από σεισμό που καταστράφηκε επίσης.
Ο λευκός σταυρός στην μυτερή οροφή του κτιρίου αναδύεται τώρα από ένα σωρό πέτρες και σανίδες. "Όλοι οι τοίχοι έχουν καταρρεύσει. Είμαστε απελπισμένοι", δήλωσε ο Sertac Paul Bozkurt, μέλος του συμβουλίου που διαχειρίζεται την εκκλησία. Η Αντιόχεια βρίσκεται στην επαρχία Χατάι και ήταν μία από τις σκληρότερα πληγείσες από τον σεισμό και τους μετασεισμούς του, που προκάλεσαν περισσότερους από 35.000 θανάτους στην περιοχή.
Στην πόλη, δεν είναι πλέον δυνατή η οδήγηση σε δρόμους αποκλεισμένους από κτίρια που έχουν καταρρεύσει και αυτοκίνητα κολλημένα κάτω από ερείπια.
Η Αντιόχεια που ιδρύθηκε το 300 π.Χ. από έναν πρώην στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, διέσχισε διαδοχικά την ελληνική, ρωμαϊκή, βυζαντινή, περσική, αραβική, οθωμανική και ακόμη και μια σύντομη γαλλική εντολή, μεταξύ του τέλους του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και του 1939, όταν η πόλη επέστρεψε στην Τουρκία.
Η Αντιόχεια υπέστη πολλούς σεισμούς που την κατέστρεψαν και την άλλαξαν εντελώς: το 147 και το 37 π.Χ., αλλά και το 115, 458. Το 526 πέθαναν 250.000 άνθρωποι και το 1054 – 10.000.
"Η Αντιόχεια είναι το λίκνο πολλών ιστορικών πολιτισμών. Είναι όμως και το λίκνο των σεισμών", δήλωσε ο Hakan Mertkan, διδάκτορας στο γερμανικό Πανεπιστήμιο του Bayreuth και συγγραφέας μιας ιστορίας της πόλης.
Η Τουρκία, όπως και η Συρία είναι στη διασταύρωση τριών τεκτονικών πλακών, βρίσκεται επίσης "στο σταυροδρόμι μεγάλου μέρους της κοινής αρχαίας ιστορίας της ανθρωπότητας", εξήγησε η Aparna Tandon, υπεύθυνη προγράμματος για το Κέντρο Μελετών Διατήρησης και Αποκατάστασης.
Πολιτιστικά αγαθά. Δεκάδες τοποθεσίες που έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO βρίσκονται στην περιοχή που επλήγη από αυτή τη νέα καταστροφή. Είναι απαραίτητο οι ειδικοί να εκτιμήσουν τη σοβαρότητα της ζημιάς, τονίζει ο Samir Abdulac, διευθυντής του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών.
«Θα είναι απαραίτητο να ενδιαφερθούμε για τις τοποθεσίες που δεν έχουν καταχωρηθεί από την UNESCO ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, όπως αυτή στην Αντιόχεια», προειδοποίησε.
Κατά τη γνώμη του, ένας κίνδυνος αντιπροσωπεύεται από κάτι που θα φαινόταν σαν «απλές ρωγμές» χωρίς συνέπειες για το «λαϊκό μάτι», αλλά που μπορεί να «αδυνατίσει ένα μνημείο» σε σημείο «να καταρρεύσει από μόνο του λίγες εβδομάδες αργότερα».
Ωστόσο, «προτεραιότητα είναι να σωθούν ζωές», λένε οι ειδικοί της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η διάσωση των ιστορικών μνημείων πρέπει να έρθει μετά από αυτό, προσθέτουν. "Μόλις έχασα δύο αδέρφια και έναν ανιψιό. Προσπαθώ να σώσω τη γυναίκα μου και την κόρη μου. Δεν έχω χρήματα, τίποτα. Ειλικρινά, έχω άλλες προτεραιότητες από την πολιτιστική κληρονομιά", είπε ένας αξιωματούχος στην Αντιόχεια, ο οποίος προτίμησε να μην δημοσιοποιηθεί όνομα.
