Στην Ιαπωνία βρίσκεται ο έλληνας πρωθυπουργός σε μια προσπάθεια να λειτουργήσει εκ νέου ο επιχειρηματικός δίαυλος μεταξύ Αθήνας και Τόκιο.
Είναι χαρακτηριστικό πως σε ανάρτησή του σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης έγραψε σχετικά: «Καλημέρα από την Ιαπωνία! Τι κάνουμε εδώ; Είναι μια σημαντική επίσκεψη σε μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και μια χώρα με την οποία ελπίζουμε να αναπτύξουμε ακόμη στενότερες σχέσεις. Θυμίζω μόνο ότι οι θεσμικοί επενδυτές από την Ιαπωνία σταμάτησαν να επενδύουν στα ελληνικά ομόλογα στα χρόνια της κρίσης λόγω της απώλειας της επενδυτικής βαθμίδας. Συνεπώς τώρα που βρισκόμαστε ένα σκαλοπάτι πριν την ανάκτηση της, η επίσκεψη εδώ είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρη».
Η Ιαπωνία όμως το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει εξελίξεις και σε ένα άλλο κομμάτι της το οποίο μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, το είχε αφήσει σε δεύτερη μοίρα ενστερνιζόμενη τις υποδείξεις των συνθηκών που υπέγραψε μετά την ήττα της στον αιματηρό πόλεμο.
Το κομμάτι αυτό είναι εκείνο των Ενόπλων Δυνάμεών της που αναμένεται να αυξηθούν δραματικά τα επόμενα 5 χρόνια!
Έχει ληφθεί απόφαση για αύξηση αμυντικών δαπανών έως 2% του ΑΕΠ από 1 που είναι τώρα σε διάστημα 5 ετων. Με αυτό τον τρόπο η Ιαπωνία θα γίνει η 5η χώρα παγκοσμίως σε στρατιωτικές δαπάνες
Το Τόκιο αφήνοντας πίσω του την πολιτική του αφοπλισμού μετά το 1945, όχι απλά θα επανεξοπλιστεί αλλά θα γίνει στην κυριολεξία «αστακός»! Μεταξύ των στόχων είναι η απόκτηση δυνατότητας βαλλιστικών πυραύλων με βεληνεκές πάνω από 1500 χλμ για να μπορούν να απαντήσουν σε τυχόν επιθεση. Μέχρι δε να τελεσφορήσει η διαδικασία αυτή, η Ιαπωνία προσανατολίζεται στην απόκτηση πυραύλων κρουζ τόμαχοκ από τις ΗΠΑ
Στο νέο δόγμα της η Ιαπωνία αναγνωρίζουν πλέον σαν πρόκληση ασφαλείας την Κινα, ανησυχεί για τη Ρωσία λόγω Ουκρανίας και σταθερά θεωρεί ότι η Β. Κορέα είναι πρόβλημα γιατί εκτοξεύει πυραύλους πάνω που το έδαφος της. Στα σχέδια είναι επενδύσεις σε κυβερνοασφαλεια και διάστημα. Θεωρεί τον εαυτό της σταθερά σύμμαχο των ΗΠΑ, Αυστραλίας, και Ινδίας, ενώ πλέον θα είναι πιο ανοιχτή σε εξαγωγές όπλων κ τεχνολογίας
Στην παρούσα φάση πολιτικοί κύκλο στο Τόκιο αναφέρουν πως δεν αλλάζoυν το Σύνταγμα της ειρήνης που λέει όχι χρήση βιας, αλλά αυτό μένει να επανεξεταστεί στο προσεχές μέλλον.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα αναφέρει σε ανάλυσή του το αμερικανικό think tank «Council on Foreign Relations»: «Στα μέσα Δεκεμβρίου, το υπουργικό συμβούλιο του Ιάπωνα πρωθυπουργού Kishida Fumio ενέκρινε την πιο φιλόδοξη και ταχεία επέκταση της στρατιωτικής ισχύος στην Ιαπωνία από τότε που δημιουργήθηκαν οι Δυνάμεις Αυτοάμυνας (SDF) της χώρας το 1954. Ο στόχος είναι διπλός: ενίσχυση της ικανότητας αποτροπής της Ιαπωνίας απέναντι σε όποια επιθετικότητα και να διασφαλίσουν ότι οι SDF είναι έτοιμες να πολεμήσουν σε περίπτωση που ξεσπάσει σύγκρουση.
Ο πρωθυπουργός Kishida υποσχέθηκε να αυξήσει το μερίδιο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) που αφιερώνεται στην εθνική ασφάλεια στο 2%, από το παραδοσιακό ανώτατο όριο του 1% των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών.
Ανακοινώθηκαν τρία έγγραφα που θα καθοδηγήσουν την επέκταση των Ιαπωνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Το πρώτο, μια νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας, παρουσιάζει την αξιολόγηση του Τόκιο για τις απειλές που διατυπώνονται εναντίον του και παρουσιάζει τα διπλωματικά, οικονομικά, τεχνολογικά και στρατιωτικά μέσα που θα χρησιμοποιήσει για την αντιμετώπισή τους.
Η στρατηγική εθνικής ασφαλείας, μόλις η δεύτερη στη μεταπολεμική ιστορία της Ιαπωνίας, ξεχωρίζει την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα και τη Ρωσία με ιδιαίτερη ανησυχία. Δεύτερον, ένα δεκαετές σχέδιο εθνικής άμυνας περιγράφει τις στρατιωτικές βελτιώσεις που απαιτούνται για να κάνουν οι SDF τη δουλειά τους.
Το μενού των αμυντικών βελτιώσεων είναι περιεκτικό: το σχέδιο απαιτεί μια νέα ολοκληρωμένη επιχειρησιακή διοίκηση για τις τρεις δυνάμεις των SDF, διευρυμένο χώρο και δυνατότητες στον κυβερνοχώρο και την απόκτηση δυνατοτήτων κρούσης μεγάλης εμβέλειας.
Το τρίτο έγγραφο, ένα πενταετές σχέδιο προμηθειών, περιγράφει τις αρχικές προτεραιότητες για την εφαρμογή του αμυντικού σχεδίου. Εκτιμάται ότι πρόκειται να δαπανηθούν 320 δισεκατομμύρια δολάρια σε αυτήν την αρχική περίοδο, η οποία ξεκινά το επόμενο οικονομικό έτος και διαρκεί έως το 2027.
Πρώτο, και πιο εμφανές, είναι η εισαγωγή της επιλογής συμβατικού χτυπήματος μεγάλης εμβέλειας. Εδώ και μερικά χρόνια, η Ιαπωνία αναπτύσσει αυτό που αποκαλεί την ικανότητά της «standoff» ή την ικανότητα να ανταποκρίνεται σε απειλές στη θάλασσα και στον εναέριο χώρο που περιβάλλει το ιαπωνικό αρχιπέλαγος.
Οι πύραυλοι που έχει χρησιμοποιήσει για την παράκτια άμυνα έχουν περιορισμένο βεληνεκές, περίπου 125 μίλια (200 χιλιόμετρα), αλλά οι νέοι πύραυλοι αέρος-αέρος που αγοράζονται από τη Νορβηγία θα έχουν βεληνεκές πάνω από 300 μίλια (480 χιλιόμετρα).
Η Ιαπωνία θα επιδιώξει τώρα να εισαγάγει πυραύλους που έχουν βεληνεκές 1.000 μίλια (1.610 χιλιόμετρα). Αυτοί πιθανότατα θα είναι πύραυλοι κρουζ Tomahawk κατασκευής των ΗΠΑ έως ότου η Ιαπωνία καταφέρει να κατασκευάσει από μόνη της νέους πυραύλους. Αυτές οι νέες δυνατότητες θα επιτρέψουν στην Ιαπωνία να χτυπήσει στόχους βαθιά εντός της ηπειρωτικής Ασίας και έχουν σκοπό να κάνουν τους πιθανούς επιτιθέμενους να σκεφτούν δύο φορές για να επιτεθούν στην Ιαπωνία.
Η νέα στρατηγική δίνει επίσης έμφαση στην ανάπτυξη της εγχώριας τεχνολογίας της Ιαπωνίας. Το μερίδιο του εθνικού προϋπολογισμού που δίνεται στην καινοτομία θα περιλαμβάνει για πρώτη φορά τεχνολογίες που απαιτούνται για την άμυνα της χώρας και ο στρατηγικός ανταγωνισμός θα είναι ένας από τους μοχλούς των εθνικών επενδύσεων στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α). Το Υπουργείο Άμυνας θα επιδιώξει επίσης να υποστηρίξει μεγαλύτερες επενδύσεις στην ανάπτυξη όπλων, τόσο στην εγχώρια παραγωγή όσο και μέσω διεθνών κοινοπραξιών. Η ανάπτυξη πυραύλων θα είναι προτεραιότητα.
Τέλος, οι σχεδιαστές άμυνας έχουν λάβει σοβαρά υπόψη την ικανότητα των SDF να πολεμούν ως συνεκτική δύναμη και να συντηρούν επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ή σύγκρουσης. Οι προτεραιότητες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας κοινής διοίκησης, και την επένδυση στην ανθεκτικότητα των δυνάμεων.
Το να γίνουν τα πολιτικά αεροδρόμια και τα λιμάνια προσβάσιμα στις SDF, συμπεριλαμβανομένων των νεότερων πλατφορμών τους, όπως το μαχητικό αεροσκάφος F-35, καθώς και τα αντιτορπιλικά, θα βοηθήσει πολύ στη διασφάλιση της ετοιμότητας. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επίσης ενσταλάξει μια αίσθηση επείγοντος στην Ιαπωνία όσον αφορά την εξασφάλιση βασικών υλικοτεχνικών απαιτήσεων όπως καύσιμα, πυρομαχικά και άλλες κρίσιμες προμήθειες.
Γιατί η Ιαπωνία κάνει αυτές τις αλλαγές;
Αυτό το άλμα στον οπλισμό των SDF είναι προϊόν πολλών παραγόντων, ο πιο προφανής είναι η αυξανόμενη παρουσία ξένων στρατευμάτων μέσα και γύρω από την Ιαπωνία. Οι πύραυλοι της Βόρειας Κορέας διασχίζουν την αποκλειστική οικονομική ζώνη και το έδαφος της Ιαπωνίας συχνά και χωρίς προειδοποίηση. Ο στρατός της Κίνας επιχειρεί τακτικά κοντά στα ύδατα και τον εναέριο χώρο της Ιαπωνίας.
Και η εδαφική διαμάχη μεταξύ Ιαπωνίας και Κίνας για τα νησιά Senkaku/Diaoyu στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας προσελκύει σημαντική προσοχή της ακτοφυλακής και του στρατού. Αυτές οι φαινομενικές απειλές αυξάνονται από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και οι σχεδιαστές άμυνας έχουν από καιρό επιχειρηματολογήσει για πολλές από τις βελτιώσεις που περιέχονται στο νέο σχέδιο.
Εν τω μεταξύ, ο ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής μεταξύ των στρατευμάτων στην περιοχή επιταχύνεται και η Ιαπωνία έχει μείνει πίσω. Τα αυξανόμενα οπλοστάσια πυραύλων στη Βορειοανατολική Ασία, τώρα πιο γρήγορα, πιο ακριβή και πιο δύσκολο να εντοπιστούν, έχουν εμβαθύνει την αίσθηση ευπάθειας της Ιαπωνίας.
Για κάποιο χρονικό διάστημα, το Τόκιο έδωσε έμφαση στον βαλλιστικό πύραυλο και άμυνες για να αντιμετωπίσει αυτή τη διάδοση, αλλά η τεράστια ποσότητα πυραύλων στην περιοχή καθιστά πλέον μη ρεαλιστικό να βασιζόμαστε μόνο σε αυτές τις άμυνες. Επιπλέον, η τεχνολογία υπερηχητικής ολίσθησης έχει επιδεινώσει την κατάσταση καθιστώντας τους εισερχόμενους πυραύλους ουσιαστικά μη ανιχνεύσιμους μέχρι να είναι πολύ αργά.
Οι νέες ασύμμετρες δυνατότητες που αναπτύχθηκαν από την Κίνα απειλούν επίσης να υπονομεύσουν την ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να βοηθήσουν την Ιαπωνία. Τα δορυφορικά όπλα της Κίνας, οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και οι πύραυλοι εδάφους-επιφανείας περιπλέκουν τον παραδοσιακό καταμερισμό εργασίας μεταξύ των ιαπωνικών και των αμερικανικών δυνάμεων για την υπεράσπιση της Ιαπωνίας.
Η στρατηγική αναμόρφωση του υπουργικού συμβουλίου του Kishida όχι μόνο αποκαλύπτει τα συμπεράσματα της κοινότητας αμυντικού σχεδιασμού στο Τόκιο, αλλά αντικατοπτρίζει επίσης την αυξανόμενη λαϊκή δυσφορία στην Ιαπωνία, ειδικά για την Κίνα.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Yomiuri-Gallup διαπίστωσε ότι το 90% των Ιαπώνων ερωτηθέντων δεν εμπιστεύεται την Κίνα και το 61% πίστευε ότι το Πεκίνο θα εισέβαλε στην Ταϊβάν. Πράγματι, μια από τις πιο εντυπωσιακές πτυχές αυτής της στρατηγικής αναθεώρησης του 2022 ήταν το πόσο μικρή αντίθεση έχουν δεχθεί τα σχέδια της κυβέρνησης.
Ο Kishida μπορεί να φαίνεται περίεργος διαχειριστής στρατιωτικής επέκτασης, δεδομένης της διπλωματικής του εμπειρίας και της βαθιάς προσωπικής του δέσμευσης στον πυρηνικό αφοπλισμό, αλλά λαμβάνει τολμηρά βήματα για να διασφαλίσει ότι η Ιαπωνία μπορεί να συμβαδίσει με την ταχέως μεταβαλλόμενη στρατιωτική ισορροπία. Ταυτόχρονα, εμβαθύνει επίσης τη διπλωματική δέσμευση της Ιαπωνίας με ομοϊδεάτες χώρες στον Ινδο-Ειρηνικό και την Ευρώπη. Το μόνο εκκρεμές ερώτημα είναι πώς θα χρηματοδοτήσει η Ιαπωνία τις στρατιωτικές της φιλοδοξίες.
Η αλλαγή έρχεται γρήγορα και μανιωδώς σε όλο τον κόσμο. Η περιοχή - στην πραγματικότητα ο κόσμος - φαίνεται πολύ πιο απειλητική για τον ιαπωνικό λαό. Το μήνυμα που στέλνεται από το Τόκιο είναι ότι η Ιαπωνία θα προετοιμαστεί να δράσει και να δράσει χωρίς δισταγμό, εάν χρειαστεί να αμυνθεί».
