Πανδαισία χρωμάτων στον Χριστουγεννιάτικο διάκοσμο αποτυπωμένη σε εκατομμύρια φωτογραφίες από σαλόνια και αυλές σε όλο τον πλανήτη, χορταστικές εικόνες από γιορτινά τραπέζια, βροχή από ευχές με εικονίδια και σκίτσα, προσκεκλημένοι στο ρεβεγιόν από όλες τις μεριές του πλανήτη. Οι ψηφιακές εκδοχές των φετινών Χριστουγέννων δε θυμίζουν σε τίποτα όσα συνέβαιναν ακριβώς τις ίδιες ημέρες 20 χρόνια πριν, δηλαδή πριν η 4η Βιομηχανική Επανάσταση «εισβάλλει» οριστικά και αμετάκλητα στη ζωή μας.
Ακόμη και στις αρχές τις πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, όταν το διαδίκτυο κέρδιζε πόντους στην καθημερινότητα παγκοσμίως, ακόμη και τότε, όμως, φάνταζε σχεδόν αδιανόητο η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα να περνά μέσα σχεδόν αποκλειστικά από δισεκατομμύρια συσκευές iPhone και Android, συνθέτοντας ένα πανηγυρικό μωσαϊκό αναρτήσεων και εικόνων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χωρίς κανέναν περιορισμό, η χαλάρωση και η ψυχαγωγία των ημερών καταγράφηκαν γλαφυρά σε αμέτρητες φωτογραφίες, σχόλια, γραπτά μηνύματα, αλλά και βίντεο, που αντάλλαξαν μεταξύ τους εκατομμύρια πολίτες στον πλανήτη μέσα σε λίγες μόνο ώρες, χωρίς να εξαιρούνται από τον ψηφιακό εορτασμό και κορυφαίες προσωπικότητές του.
Στα…άδυτα του Λευκού Οίκου, φωτογραφικά στιγμιότυπα, όπως αυτά που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν τοποθετεί Χριστουγεννιάτικα στολίδια στο δέντρο, ντυμένος casual και ανεβασμένος στη σκάλα, έκαναν εν ριπή οφθαλμού το γύρο του κόσμου, μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες, όπως το Facebook, το Instagram, το Pinterest, το Twitter και ακόμη πιο χαλαρά το TikTok, καθώς μια πλημμυρίδα ευχών, οικογενειακών συνεστιάσεων, αλλά και ξέφρενων ρυθμών διασκέδασης μετέτρεψαν τα φετινά Χριστούγεννα σε αμιγώς ψηφιακή υπόθεση. Στην πραγματικότητα και χωρίς ούτε μια γενιά να μεσολαβεί καλά καλά, οι χριστουγεννιάτικοι εορτασμοί διεθνώς άλλαξαν ραγδαία μέσα στα τελευταία είκοσι χρόνια, σε βαθμό που με δυσκολία να ανακαλεί κανείς στην μνήμη του πως θα οργάνωνε το πρόγραμμα και τις χριστουγεννιάτικες αγορές του χωρίς την Amazon, το Etsy και το Chrome, ή πως θα έστελνε δεκάδες ευχετήρια μηνύματα χωρίς το Messenger, το WhatsApp και το Snapchat.
Πλην του Άγιου Βασίλη, τα τελευταία είκοσι χρόνια, λίγα πράγματα έμειναν σταθερά στην παγκόσμια εορταστική πρακτική, καθώς οι ευχετήριες κάρτες πέρασαν στο ψηφιακό περιβάλλον μέσω της Google, η φυσική παρουσία στο ρεβεγιόν αντικαταστάθηκε -λόγω των αποστάσεων- με μια οθόνη στο Skype ή το Zoom, τα τηλεφωνικά καρνέ με τους εορτάζοντες έδωσαν τη θέση τους στα iPad και τις καταχωρημένες επαφές στο Gmail και το Prime Slack.
Κάπως έτσι, γιαγιάδες και παππούδες συνέφαγαν φέτος με τα εγγόνια τους έστω και από μακριά, ναυτικοί έκαναν ρεβεγιόν στα… σπίτια τους, εργαζόμενοι τις ημέρες των γιορτών πέρασαν τις ώρες των αργιών συνομιλώντας με τους δικούς τους, χωρίς δηλαδή ο χρόνος και ο χώρος να αποτελούν πλέον προαπαιτούμενα.
Άλλωστε, στις κατακλυσμιαίες αλλαγές της ψηφιακής επανάστασης τίποτε ή σχεδόν τίποτε δεν έμεινε ίδιο και αναφορικά με τις μετακινήσεις, αφού οι χειμερινές αποδράσεις των Χριστουγέννων οργανώνονται πλέον από εκατομμύρια πολίτων μέσω της πλατφόρμας βραχείας μίσθωσης Airbnb και αφού προηγουμένως εντοπίσει κανείς τον προορισμό της αρεσκείας του στα Google Maps, καλώντας πιθανότατα την Uber να τον μεταφέρει στον τόπο αναψυχής του. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, αυτό να συνέβη με ένα ηλεκτρονικό όχημα της Tesla ή οι χριστουγεννιάτικες διακοπές να πληρώθηκαν σε Bitcoin, αφού προηγουμένως οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τσεκάρουν με άνεση το προσωπικό του καταλύματός της επιλογής τους, αναζητώντας πληροφορίες στο LinkedIn.
Ωστόσο, τα Χριστούγεννα του 2022 το νοερό ταξίδι προς την εορταστική Ιθάκη συνιστά τον μόνο αυτοσκοπό, καθώς για όλα τα υπόλοιπα, μπορεί κανείς φορώντας τις πιτζάμες του και από το σαλόνι του σπιτιού του να παρακολουθήσει όλες τις τελευταίες επιτυχίες της μικρής οθόνης στο Netflix, την Πρωτοχρονιάτικη συναυλία της Βιέννης από την αίθουσα Musikverein σε live streaming ή να απολαύσει τα πρόσφατα σουξέ της μουσικής βιομηχανίας στο Spotify.
Αν τώρα η Τεχνητή Νοημοσύνη κάνει όσους μελαγχολούν τις ημέρες των γιορτών περισσότερο ανέμελους και ευτυχισμένους, μένει να φανεί και πάντως σε πολύ λιγότερο από είκοσι χρόνια, απαλύνοντας πιθανώς την μοναξιά και τη θλίψη όσων δεν παρασύρθηκαν από το εορταστικό ψηφιακό τσουνάμι των φετινών Χριστουγέννων.
