Από τον περασμένο Οκτώβριο το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ έχει προϊδεάσει για την Πολωνία, που πραγματοποιεί τεράστιες επενδύσεις στην άμυνα και σύντομα θα γίνει μια από τις κατεξοχήν χερσαίες δυνάμεις της Ευρώπης.
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία -που διανύει τώρα τον πέμπτο μήνα του- μετατρέπεται σε μια εξοντωτική μάχη φθοράς, μια νέα γεωστρατηγική αναπροσαρμογή κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ είναι σε πλήρη θέα: έχει αναδυθεί μια γραμμή ρήγματος, που εκτείνεται από βορρά προς νότο, από τη Σκανδιναβία και τη Βαλτική μέχρι την Πολωνία και τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.
Σε αυτή την αναδιαμορφωμένη Ευρώπη, η Πολωνία είναι το κέντρο της προσπάθειας του ΝΑΤΟ να βοηθήσει την Ουκρανία, χρησιμεύοντας ως κύρια οδός διέλευσης για αποστολές εξοπλισμού και πυρομαχικών προς την Ουκρανία και παρέχοντας μια βασική διαδρομή για τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών προς τα λιμάνια της Βαλτικής, όπως το Γκντανσκ.
Η Πολωνία είναι επίσης το κύριο σημείο εισόδου για τους Ουκρανούς πρόσφυγες που διαφεύγουν από τον πόλεμο (οι εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό των Ουκρανών που έχουν εισέλθει στην Πολωνία κοντά στα 3,5 εκατομμύρια). Και από την άποψη του καθαρού αριθμού, είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός προμηθευτής εξοπλισμού και πυρομαχικών για τον ουκρανικό στρατό. Η αποστολή τουλάχιστον 240 αναβαθμισμένων αρμάτων μάχης T-72 και επιπλέον 50 αυτοκινούμενων οβιδοβόλων Krab των 155 χιλιοστών, επιπλέον των 18 μονάδων που έχουν ήδη παρασχεθεί, είναι μόνο τα πιο εμφανή παραδείγματα του εύρους της στρατιωτικής βοήθειας της Βαρσοβίας προς τον γείτονά της.
Βασική στρατιωτική δύναμη στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ
Αλλά η αυξημένη προβολή της Πολωνίας στο ΝΑΤΟ βασίζεται σε περισσότερα από τη συμβολή της στην πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας. Έχει γίνει πλέον η βασική στρατιωτική δύναμη στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, ένα κράτος πρώτης γραμμής που μοιάζει με τη Δυτική Γερμανία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ο πολωνικός στρατός αναδιαρθρώνεται και επεκτείνεται στη μεγαλύτερη χερσαία δύναμη της Ευρώπης, με στόχο 400.000 στρατιώτες από τους 150.000 που είναι σήμερα. Η χώρα έχει επίσης δεσμευτεί να αγοράσει μεγάλες ποσότητες αμερικανικών όπλων, συμπεριλαμβανομένων 32 μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 και 250 από την πιο προηγμένη έκδοση των αρμάτων μάχης M1A2 SEPv3 Abrams. Ολοκληρώνει επίσης μια συμφωνία για την αγορά 500 εκτοξευτών πυραύλων πυροβολικού υψηλής κινητικότητας (HIMARS). Εν ολίγοις, ο πολωνικός επανεξοπλισμός επισκιάζει τις δυνατότητες των άλλων συμμάχων κατά μήκος της πτέρυγας.
Η Ουάσινγκτον αναγνωρίζει τον νέο ρόλο της Πολωνίας ως άξονα κατά μήκος της ανατολικής πτέρυγας. Την περασμένη εβδομάδα, στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, ο Πρόεδρος Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα ιδρύσουν μόνιμο στρατηγείο για το V Σώμα του αμερικανικού στρατού στην Πολωνία και θα αυξήσουν σημαντικά τον αριθμό των αμερικανικών στρατευμάτων και του εξοπλισμού που έχουν αναπτυχθεί εκεί, που σήμερα αριθμεί 10.500 άτομα.
Η απόφαση να μεταφερθεί το αρχηγείο του Σώματος V είναι πιθανότατα ένα προοίμιο για τη δημιουργία μόνιμων αμερικανικών εγκαταστάσεων και τελικά τη μετάβαση από την εκ περιτροπής σε μόνιμη ανάπτυξη των ΗΠΑ. Τέλος, καθώς οι απαιτήσεις στρατιωτικής κινητικότητας έχουν μετατοπιστεί στον άξονα βορρά-νότου, η κεντρική θέση της Πολωνίας στο μεσοδιάστημα μεταξύ Βαλτικής και Μαύρης Θάλασσας καθιστά τη χώρα κεντρικό κόμβο διανομής για ολόκληρη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Οι ιστορικοί παραλληλισμοί χρησιμοποιούνται συχνά υπερβολικά ή υπεραπλουστεύονται, αλλά καθώς ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα που δημιουργήθηκε από την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία δημιουργείται σε όλη την Ευρώπη, η Πολωνία είναι το νέο κράτος των συνόρων, κρίσιμο τόσο για τη συνέχιση της δυτικής στρατιωτικής, οικονομικής και ανθρωπιστικής υποστήριξης προς την Ουκρανία όσο και για τον άξονα της αμυντικής περιμέτρου της συμμαχίας.
Μια μεσαίου μεγέθους χώρα στην καρδιά της Κεντρικής Ευρώπης, η Πολωνία έχει βρεθεί στο προσκήνιο λόγω της ταχέως μεταβαλλόμενης ισορροπίας ισχύος στην Ήπειρο. Όσον αφορά την καθαρή στρατιωτική ισχύ της, η Πολωνία είναι πολύ πιο ισχυρή από το βάρος της, τοποθετώντας τον εαυτό της ως τον κεντρικό σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στην ηπειρωτική Ευρώπη.