Η εταιρεία παραγωγής λιθίου Albemarle θα μπορούσε να αναγκαστεί να κλείσει το εργοστάσιό της στη Γερμανία εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση ταξινομήσει το βασικό ορυκτό λίθιο ως επικίνδυνη ουσία που θα άλλαζε τον τρόπο επεξεργασίας και αποθήκευσης του λιθίου, δήλωσε στο Reuters ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει και αξιολογεί επί του παρόντος μια πρόταση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) για την ταξινόμηση του ανθρακικού λιθίου, του χλωριούχου λιθίου και του υδροξειδίου του λιθίου ως επικίνδυνες ουσίες για την ανθρώπινη υγεία. Μια επιτροπή της ΕΕ συνεδριάζει στις αρχές του επόμενου μήνα για να συζητήσει την πρόταση, ενώ η τελική απόφαση για το θέμα αναμένεται στα τέλη του τρέχοντος έτους ή στις αρχές του επόμενου έτους.
Εάν η ΕΕ αποφασίσει να συμπεριλάβει τις χημικές ουσίες λιθίου στην κατηγορία των επικίνδυνων, θα έπληττε τους δικούς της στόχους να γίνει αυτάρκης σε μπαταρίες αυτή τη δεκαετία και να αυξήσει σημαντικά το μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων στους δρόμους.
Η απόφαση θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι παραγωγοί και οι μεταποιητές λιθίου και θα αυξήσει το κόστος στις δραστηριότητές τους.
Στην περίπτωση της Albemarle, η εταιρεία «δεν θα μπορεί πλέον να εισάγει την κύρια πρώτη μας πρώτη ύλη, το χλωριούχο λίθιο, θέτοντας ολόκληρη την εγκατάσταση (Langelsheim) σε κίνδυνο κλεισίματος», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Scott Tozier στο Reuters σε δήλωση που εστάλη μέσω email.
Η Albemarle επεξεργάζεται προϊόντα λιθίου στο εργοστάσιό της στο Langelsheim στη Γερμανία, το οποίο απασχολεί περίπου 550 άτομα. Η Albemarle θα δεχόταν οικονομικό πλήγμα εάν έπρεπε να κλείσει το γερμανικό εργοστάσιο.
«Με πωλήσεις περίπου 500 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, ο οικονομικός αντίκτυπος στην Albemarle από το ενδεχόμενο κλείσιμο θα είναι σημαντικός», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στο Reuters.
Η ΕΕ πρόκειται να καλύψει το 69% και το 89% της αυξανόμενης ζήτησης για μπαταρίες έως το 2025 και το 2030, αντίστοιχα, δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή νωρίτερα φέτος. Η ΕΕ αναμένει ότι θα είναι σε θέση να παράγει μπαταρίες για έως και 11 εκατομμύρια αυτοκίνητα ετησίως, πρόσθεσε.
Η επιθυμία της Ευρώπης να απογαλακτιστεί από τα ορυκτά καύσιμα και να τερματίσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια δεν θα συνεπάγεται μόνο μια ριζική αλλαγή στις συνήθειες των καταναλωτών, αλλά θα απαιτήσει επίσης πολύ λίθιο. Δεδομένου ότι η Γηραιά Ήπειρος δεν παράγει σχεδόν καθόλου μέταλλο: ανταλλάσσει απλώς μια εξάρτηση με μια άλλη;
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν εκθειάσει τις αρετές της Νέας Πράσινης Συμφωνίας, η οποία σχεδιάζει το μπλοκ των 27 χωρών να γίνει η πρώτη ήπειρος ουδέτερη από άνθρακα έως το 2050. Για να το πετύχει αυτό, η ΕΕ στοχεύει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με το επίπεδο της δεκαετίας του 1990, να μειώσει τις εκπομπές από τα νέα αυτοκίνητα έως το 2035 στο μηδέν και αύξησε να αυξήσει μερίδιό της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα του μπλοκ στο 40%.
Το λίθιο χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο για μπαταρίες σε ηλεκτρονικά είδη από smartphone μέχρι τηλεόραση, καθώς και για αποθήκευση ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες και σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η παραγωγή ορυκτών, όπως ο γραφίτης, το λίθιο και το κοβάλτιο, θα πρέπει να αυξηθεί κατά σχεδόν 500% έως το 2050 προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι, ενώ αξιωματούχοι της ΕΕ εκτιμούν ότι για να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα μέχρι τα μέσα του αιώνα, το μπλοκ θα απαιτεί 18 φορές περισσότερο λίθιο από αυτό που χρησιμοποιεί σήμερα έως το 2030 και σχεδόν 60 φορές περισσότερο έως το 2050, αναφέρει το Euronews. Ωστόσο, η Ευρώπη διαθέτει μόνο ένα ορυχείο λιθίου, στην Πορτογαλία, και η συντριπτική πλειονότητα των αναγκών της καλύπτεται επί του παρόντος από εισαγωγές.
Περίπου το 87% του μη επεξεργασμένου λιθίου που προέρχεται από την ΕΕ προέρχεται από την Αυστραλία —το υπόλοιπο από την Πορτογαλία— ενώ η Χιλή, οι ΗΠΑ και η Ρωσία παρέχουν 78%, 8% και 4% αντίστοιχα. Η Κίνα είναι επίσης ένας ιδιαίτερα μεγάλος παίκτης. Αν και έχει περίπου το 7% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε λίθιο, το 13% του λιθίου που εξορύχθηκε το 2019 ήταν στην Κίνα, ενώ πάνω από το ήμισυ του λιθίου που εξορύχθηκε εκείνο το έτος υποβλήθηκε σε επεξεργασία στη χώρα. Πάνω από το 70% των μπαταριών ιόντων λιθίου που εισήλθαν στην αγορά πέρυσι κατασκευάστηκαν στην Κίνα.
Υπάρχουν επί του παρόντος 10 δυνητικά βιώσιμα έργα λιθίου στην ΕΕ: τρία στην Πορτογαλία, δύο στην Ισπανία και τη Γερμανία το καθένα, με τα υπόλοιπα τρία στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Φινλανδία και την Αυστρία αντίστοιχα.
Για τον Rene Kleijn, αναπληρωτή καθηγητή στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Επιστημών (CML) στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν, «αν όλα αυτά τα εργοστάσια λειτουργήσουν, πιθανότατα θα ήταν αρκετά για τη δική μας προμήθεια».
Η εκκίνηση όλων αυτών των έργων δεν θα είναι απαραίτητα εύκολη. Ένα έργο ορυχείου λιθίου ύψους 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στη Σερβία αναβλήθηκε νωρίτερα αυτό το έτος μετά από έντονη τοπική αντίθεση για περιβαλλοντικές ανησυχίες. Υπάρχει επίσης έντονη αντίθεση στην εξόρυξη λιθίου στην Πορτογαλία. Η διαδικασία εξόρυξης λιθίου γίνεται κυρίως με δύο τρόπους. Υπάρχει η παραδοσιακή προσέγγιση ανοιχτού ορυχείου με το μέταλλο που εξάγεται από σκληρό βράχο και η δεύτερη περιλαμβάνει την άντληση τεράστιων ποσοτήτων υπόγειου νερού στην επιφάνεια για την απομάκρυνση του λιθίου από το αλμυρό υγρό που αναδύεται καθώς το νερό εξατμίζεται.
Και οι δύο θεωρούνται ως ενοχλητικές για το τοπίο και τον τοπικό πληθυσμό με πιθανό κίνδυνο ρύπανσης του αέρα και των υδάτων. Η χρήση νερού για την εξαγωγή λιθίου είναι επίσης αμφιλεγόμενη καθώς το νερό γίνεται πιο σπάνιο σε ορισμένες περιοχές λόγω της κλιματικής αλλαγής. Μεγάλες περιοχές της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, για παράδειγμα, υποφέρουν από μια χειμερινή ξηρασία με αποτέλεσμα οι δεξαμενές σχεδόν να έχουν εξαντληθεί.
Αλλά υπάρχει ένας τρίτος, πιο πράσινος, τρόπος εξόρυξης λιθίου, που ονομάζεται Direct Lithium Extraction και που εφαρμόζεται για το πιθανό έργο στη Γερμανία. Βασίζεται στη γεωθερμική ενέργεια για την άντληση της άλμης στην επιφάνεια για να επιτραπεί η εξαγωγή λιθίου πριν αντληθεί πίσω στο υπόγειο γεωθερμικό κοίτασμα.
Ωστόσο, η εξόρυξη είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Μόλις εξαχθεί, το λίθιο πρέπει να εξευγενιστεί, να κατασκευαστούν μπαταρίες και τελικά να ανακυκλωθούν. Στην πραγματικότητα, το τελευταίο είναι πραγματικά όπου λάμπει το λίθιο.
Αλλά και πάλι η Ευρώπη μένει πίσω σε ολόκληρη την υποδομή της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις Μπαταρίες του 2006 γράφτηκε πριν οι μπαταρίες ιόντων λιθίου γίνουν όλο και πιο εμφανείς λόγω μιας πιο χλιαρής προσέγγισης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής τότε και επομένως δεν έθεσε στόχους για την ανακύκλωση λιθίου. Σήμερα, σχεδόν κανένα λίθιο δεν ανακτάται στην ΕΕ, ενώ η απόδοση της ανακύκλωσης υπολογίζεται σε περίπου 95 % για το κοβάλτιο και το νικέλιο και 80 % για τον χαλκό.
Ο Νόμος για την Αμυντική Παραγωγή της Ουάσιγκτον επιτρέπει στον Λευκό Οίκο να ασκεί έλεγχο στις εγχώριες βιομηχανίες σε περιόδους κρίσης. Χρησιμοποιήθηκε από τον Πρόεδρο Τραμπ για να περιορίσει τις εξαγωγές ιατρικών προϊόντων στην αρχή της πανδημίας και από τον Μπάιντεν για να επιταχύνει τον εμβολιασμό.
Τώρα τον επικαλέστηκε για άλλη μια φορά ο Μπάιντεν «να διασφαλίσει την αμερικανική παραγωγή κρίσιμων υλικών για να ενισχύσει την οικονομία καθαρής ενέργειας μειώνοντας την εξάρτησή μας από την Κίνα και άλλες χώρες για τα ορυκτά και τα υλικά που θα τροφοδοτήσουν το μέλλον μας στην καθαρή ενέργεια» συμπεριλαμβανομένου του λιθίου, του νικελίου, του κοβαλτίου, του γραφίτη και του μαγγανίου.
Σε όλη την Ευρώπη γίνονται επενδύσεις στην παραγωγή μπαταριών για να περιοριστεί η εξάρτηση από το εξωτερικό. Περίπου 24 εργοστάσια giga με μπαταρίες ιόντων λιθίου αναμενόταν να ανοίξουν σε ολόκληρη την ΕΕ μεταξύ 2021 και 2030. Η Tesla, για παράδειγμα, άνοιξε το γιγα εργοστάσιό της στη Γερμανία τον Μάρτιο.
Η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Μπαταριών Αυτοκινήτων και Βιομηχανίας προβλέπει τώρα ότι η αξία της αγοράς μπαταριών στην ΕΕ θα αυξηθεί από 15 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019 σε περίπου 35 δισεκατομμύρια ευρώ το 2030 — με ιόντα λιθίου να αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ — ενώ η παγκόσμια αξία της αγοράς θα αυξηθεί από 90 δισ. ευρώ σε 150 δισ.
