Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Απεξάρτηση της ΕΕ από την ρωσική ενέργεια έως το 2027

Στις "ελληνικές καλένδες" παραπέμπουν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης το επίσημο αίτημα της Ουκρανίας για την ένταξή της στην Ένωση, καθώς παρόλο που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε την πρόθεσή του να σταθεί στο πλευρό της χώρας και των πολιτών της που δοκιμάζονται από την ρωσική εισβολή, και κράτη - μέλη όπως η Πολωνία και η Εσθονία τάχθηκαν υπέρ της άμεσης πρόσδεσης του Κιέβου με την ΕΕ, μια ομάδα κρατών - μελών, με κυρίαρχη την Ολλανδια, επιμένουν ότι δεν υπάρχει διαδικασία fast track ένταξης στην ΕΕ και θα πρέπει να ακολουθηθεί μια μακροχρόνια διαδικασία. Η θέση της Χάγης προκάλεσε πολλές συζητήσεις καθώς η Ολλανδία είχε θρηνήσει 196 πολίτες της όταν αυτονομιστές που εικάζεται ότι υποστηρίζονταν από τη Ρωσία, κατέρριψαν ένα πολιτικό επιβατικό αεροσκάφος, της Malaysia Airlines, πάνω από την ανατολική Ουκρανία τον Ιούλιο του 2014.

Οι 27 της ΕΕ οι οποίοι συναντήθηκαν για μια διήμερα άτυπη Σύνοδο Κορυφής στις Βερσαλλίες, στο Ανάκτορο όπου το 1871 ανακηρύχτηκε η Δεύτερη Γερμανική Αυτοκρατορία και το 1919 υπογράφηκε η συνθήκη με την οποία τελείωσε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, υπογράμμισαν ομόφωνα την αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία, ωστόσο η θέση της Χάγης δεν άλλαξε, παρόλο που οι πρεσβευτές των κρατών - μελών διαβίβασαν επίσημα τη Δευτέρα την αίτηση ένταξης της Ουκρανίας, με ορισμένους Ευρωπαίους διπλωμάτες να κάνουν υπογραμμίζουν ότι καίτοι δεν υφίσταται μια ταχεία διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, εάν υπάρχει πολιτική βούληση, όλα μπορούν να γίνουν.

Ελάχιστη σύγκλιση υπήρξε και για το ενδεχόμενο να δανειστεί εκ νέου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξ ονόματος των κρατών - μελών της ΕΕ καθώς σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ τα κράτη - μέλη δεν έχουν καταφέρει προς το παρόν να χρησιμοποιήσουν περισσότερα από 230 δισ. ευρώ των δανείων που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης από την πανδημια. Παρόλο που η Γαλλία, η χώρα που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ζητει, μαζί με την Ιταλία, το ενδεχόμενο πρόσθετου δανεισμού της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν έργα που θα συμβάλλουν στην ενεργειακή και αμυντική αυτονομία της ΕΕ, αρκετά κράτη - μέλη, όπως η Ολλανδία, η Γερμανία, η Σουηδία, εκφράζουν διαφορετικές προσεγγίσεις , υποστηρίζοντας ότι η προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι οι υπάρχουσες δημοσιονομικές διευκολύνσεις της ΕΕ θα χρησιμοποιηθούν πλήρως. Το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημια προσφέρει τόσο επιχορηγήσεις όσο και δάνεια, αλλά ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος, δεν έχουν ακόμη καταφέρει να χρησιμοποιησουν όλα τα διαθέσιμα δάνεια που προσφερει η ΕΕ σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.

Συγκεκριμένα, η Ισπανία εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τουλάχιστον 70 δισ , η Πορτογαλία 12 δισ ευρώ και η Κύπρος 1,3 δισ.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, με τον οποίον συντάχθηκε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, η Ευρώπη πρέπει να προσαρμοστεί σε όλα τα σενάρια και το βασικό ζήτημα είναι ερώτημα είναι πόσο γρήγορα μπορεί να μειωθεί η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε επίσης ότι η ΕΕ βρίσκεται σε «σταυροδρόμι». Οι Ευρωπαίοι πρέπει να σταματήσουν την εξάρτησή τους από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα όπως το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και ο άνθρακας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο Μακρόν, χώρες που εξαρτώνται ακόμη περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο πρέπει να βοηθηθούν αυτή τη στιγμή και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη είναι απαραίτητη. Ένα νέο ταμείο βοήθειας της ΕΕ που βασίζεται στο μοντέλο του ταμείου για την ανάκαμψη του κορωνοϊού βρίσκεται υπό συζήτηση. Ένα πρόγραμμα στήριξης που χρηματοδοτείται από το χρέος δεν θα πρέπει μόνο να ενισχύσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, αλλά και την ευρωπαϊκή άμυνα.

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης και τελευταίας ημέρας της άτυπης συνόδου κορυφής οι 27 ενημερώθηκαν από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ για τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής και των κυρώσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία χθες ανακοίνωσε ότι η ΕΚΤ είναι μεν έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα τα διαθέσιμα εργαλεία νομισματικής πολιτικής για να καθησυχάσει τις αγορές εν μέσω του υψηλότερου πληθωρισμού των τελευταίων δεκαετιών και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά θα καταργήσει παράλληλα το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (Pandemic Emergency Purchase Programme – PEPP) νωρίτερα από ό,τι είχε προβλεφθεί.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε την άτυπη αυτή Σύνοδο Κορυφής και η οποία έλαβε χώρα στην “Πινακοθήκη των Μαχών” του Ανακτόρου των Βερσαλλιών, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, εκ μέρους της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ δήλωσε ότι η ΕΕ αντέδρασε στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με ενότητα, αλληλεγγύη και υπευθυνότητα.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε ότι πρέπει να στηρίξουμε τον ουκρανικό λαό και την ειρήνη και παράλληλα εξετάσαμε και τα ζητήματα ένταξης στην ΕΕ ενώ παράλληλα υπογράμμισε ότι το Ευρωπαικό Συμβούλιο θα συνεδριάσει εκτάκτως τον Μάιο, δηλαδή πριν από τη σύνοδο του Ιουνίου, για να συζητηθούν τα αμυντικά ζητήματα της ΕΕ.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι ότι η Ουκρανία είναι μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας. “Η επιθετικότητα του Πούτιν είναι επίθεση στις αξίες μας. Η επίθεση καθορίζει το μέλλον της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης”. Παράλληλα η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι οι 27 της ΕΕ συμφώνησαν να καταργήσουν σταδιακά όλες τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας έως το 2027. «Διαφοροποιήστε την προσφορά μας και επενδύουμε μαζικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Μια νέα πρόταση θα κατατεθεί στα μέσα Μαΐου για να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου.