Ο πόλεμος είναι πάντα... good for business, όπως λένε τα γεράκια των κέντρων της Ουάσιγκτον και γενικώς των δυτικών υπηρεσιών...
Και καθώς ο κόσμος αναδύεται από τη διετή πανδημία του κορονοϊού COVID-19, στην οποία όλες οι οικονομίες υποχώρησαν απότομα, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία την περασμένη εβδομάδα έριξε μια εξαιρετικά προσοδοφόρα σανίδα σωτηρίας στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και άλλους κατασκευαστές όπλων σε όλο τον κόσμο.
Καθώς ο κόσμος επιστρέφει σε μια εκσυγχρονισμένη έκδοση του Ψυχρού Πολέμου τον 21ου αιώνα, αν και με ακόμη πιο προηγμένα πυρηνικά όπλα, οι ΗΠΑ και τα κράτη του ΝΑΤΟ έχουν αρχίσει να ανακαινίζουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις για ανάπτυξη κατά μήκος των συνόρων της Ρωσίας και να αυξάνουν τις ατομικές επιχειρησιακές τους ικανότητες. Σε μια ιστορική πρώτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει επίσης δεσμευτεί να αγοράσει όπλα και να τα μεταφέρει στην Ουκρανία, ενισχύοντας σημαντικά τις παγκόσμιες πωλήσεις υλικού, για έναν φαινομενικά δίκαιο σκοπό.
Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης σε αυτόνομες-ημιαυτόνομες δημοκρατίες, η ομίχλη του πολέμου έχει σκεπάσει και πάλι την Ευρώπη, καθώς ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προχώρησε για να ανακτήσει εδάφη που είχε χάσει η Μόσχα το 1991 στην προσπάθειά της να ανακαταλάβει τη Σοβιετική και, πιθανώς ακόμη και τσαρική δόξα.
Αρκετοί αναλυτές ασφαλείας και διπλωμάτες συμφωνούν ότι υπό την επικρατούσα κατάσταση που μοιάζει με πολιορκία στην Ουκρανία, η απάντηση των ΗΠΑ και των άλλων ευρωπαϊκών δυνάμεων ήταν απλώς μια επιστροφή στα όπλα που εγγυάται, με τη σειρά της, τεράστια κερδοφορία στους κατασκευαστές όπλων για το άμεσο μέλλον, όπως και στις δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου.
Επιπλέον, η απόφαση της Γερμανίας να ξεπεράσει το τραύμα και την περίσκεψή της μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να δαπανήσει 100 δισεκατομμύρια ευρώ ή το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της για να επανεξοπλίσει την Bundeswehr, θα είναι επίσης θεϊκό δώρο για τους κατασκευαστές όπλων διεθνώς. Απαντώντας στον μιλιταρισμό της Ρωσίας, ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι αυτή η τεράστια δαπάνη δεν θα περιελάμβανε μόνο επενδύσεις και εξοπλιστικά έργα για τον στρατό της χώρας του, αλλά και προμήθεια όπλων στην Ουκρανία, διασφαλίζοντας χρήματα για τους κατασκευαστές του.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη για το 2021 (SIPRI), 10 χώρες μονοπωλούσαν το 90,3% του παγκόσμιου εμπορίου όπλων. Από αυτές, η Κίνα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το 75,9% κατά την περίοδο 2016-2020, ενώ το Ισραήλ, η Ιταλία, η Νότια Κορέα, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο πρόσφεραν μια ποικιλία επιχειρησιακά αποδεδειγμένου εξοπλισμού που ανέρχεται στο 14,4% ττων συνολικών παγκόσμιων στρατιωτικών πωλήσεων. Ο υπόλοιπος κόσμος παρείχε το υπόλοιπο 9,7% που περιελάμβανε σε μεγάλο βαθμό κιτ χαμηλής ποιότητας και εξαρτήματα και υποσυστήματα που προμηθεύονταν σε μεγαλύτερους παραγωγούς.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παρουσίασε τυχαία σε πολλούς κορυφαίους κατασκευαστές όπλων επιχειρηματικές ευκαιρίες τις οποίες εξύμνησαν, όπως έγκαιρα και έγκυρα γράφαμε στο Πενταπόσταγμα από τις 7 Φεβρουαρίου στο άρθρο με τίτλο «"Καθαρός" καπιταλισμός η σύγκρουση στην Ουκρανία! H "ρωσική απειλή" εκτόξευσε τις μετοχές των αμερικανικών λόμπι πώλησης όπλων». Ειδήσεις από τις ΗΠΑ αποκάλυψαν ότι η Raytheon και η Lockheed Martin, αλλά και η βρετανική BAE Systems, παγκοσμίως μεταξύ των πιο προηγμένων κατασκευαστών εξοπλισμών, για παράδειγμα, έλεγαν ανοιχτά στους επενδυτές τους ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία ήταν καλή για τις επιχειρήσεις.
Η Raytheon ειδικεύεται σε συστήματα αεράμυνας, ειδικά σε κατευθυνόμενους πυραύλους που περιλαμβάνουν το θανατηφόρο φορητό σύστημα FIM-92 Stinger. Οι παραλλαγές Stinger – που κοστίζουν 119.300 $ για κάθε πύραυλο, χωρίς τους εκτοξευτές και τον σχετικό εξοπλισμό – κατασκευάστηκαν με άδεια από τον ευρωπαϊκό όμιλο ετερογενών δραστηριοτήτων EADS στη Γερμανία και, κατά πάσα πιθανότητα, θα ήταν μέρος του πακέτου όπλων της ΕΕ προς την Ουκρανία. Η Lockheed Martin, από την άλλη πλευρά, κατασκευάζει κατευθυνόμενα ενεργειακά όπλα, υπερηχητική τεχνολογία και ολοκληρωμένα συστήματα εναέριας και πυραυλικής άμυνας, εκτός από αναρίθμητα άλλα προϊόντα όπως μαχητικά, ελικόπτερα και ναυτικά συστήματα.
Όμως τόσο η Raytheon όσο και η Lockheed Martin παράγουν από κοινού τους προηγμένους αντιαρματικούς πυραύλους FGM-148 fire-and-forget Javelin (ATM), με εμβέλεια κρούσης μεταξύ 2,5 και 4 km, που έχουν αναδειχθεί ως το κύριο επιθετικό όπλο του ουκρανικού στρατού κατά της εισβολής. Αυτές οι πλατφόρμες περιλάμβαναν T-72 MBT ικανούς να εκτοξεύουν θερμοβαρικούς πυραύλους που απορροφούν το οξυγόνο από το περιβάλλον κατά την προσγείωση, πνίγοντας έτσι μέχρι θανάτου μεγάλο αριθμό ανθρώπων στην περιοχή, μαζί με τα T90 και τα πρόσφατα αναπτυγμένα, και ακόμη πιο θανατηφόρα T-14 Armata MBT.
Τριάντα μονάδες εκτόξευσης Javelin και 180 πύραυλοι, με τιμή το καθένα περίπου στα 175.200 δολάρια, ήταν μέρος του πακέτου όπλων των 60 εκατομμυρίων δολαρίων που είχαν παραδώσει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία τον περασμένο Οκτώβριο εν αναμονή πιθανού ρωσικού στρατιωτικού τυχοδιωκτισμού. Πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια 350 εκατομμυρίων δολαρίων –που πιστεύεται επίσης ότι περιέχει μεγάλο αριθμό Javelin – ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν στις 26 Φεβρουαρίου. Η αξία του προτεινόμενου πακέτου της ΕΕ προς την Ουκρανία είναι, προς το παρόν, άγνωστη, αλλά θα περιλαμβάνουν σίγουρα Javelins, σημείωσαν οι αναλυτές.
Τις τελευταίες 5 ημέρες, η BAE Systems, ο μεγαλύτερος εργολάβος στον τομέα της άμυνας στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, είδε την τιμή της μετοχής της να αυξάνεται πάνω από 36%. Σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τη Διεθνή Διαφάνεια, η BAe Systems είναι το πιο παραγωγικό λόμπι στο Westminster τα τελευταία 10 χρόνια. Από τις αρχές του 2020 έως την τελευταία δημοσιοποίηση στοιχείων στα τέλη του 2021, η BAe πραγματοποίησε 30 συναντήσεις με υπουργούς της κυβέρνησης. Η αύξηση της τιμής της μετοχής της BAe ήρθε αφού ανέφερε ότι τα κέρδη αυξήθηκαν κατά 13% το 2021 στα 2,2 δισεκατομμύρια £ και τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 2% στα 21,3 δισεκατομμύρια £. Το Reuters ανέφερε ότι η BAe «απογοητεύτηκε… που η διπλωματία φαινόταν να απέτυχε» να επιλύσει τη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλά είπε ότι η εισβολή θα «εστιάζει περισσότερο στην ασφάλεια».
Οι Times ανέφεραν επίσης ότι ο διευθύνων σύμβουλος της BAe, Τσαρλς Γούντμπερν, «είπε ότι η εκτυλισσόμενη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας θα έπαιζε με τις ήδη αυξανόμενες αμυντικές δαπάνες των Ευρωπαίων μελών του ΝΑΤΟ που βρίσκονται υπό πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες να αυξήσουν το παιχνίδι εξοπλισμών τους».
Οι εταιρείες καυχώνται για τις αποδόσεις
Σύμφωνα με το περιοδικό In These Times με έδρα το Σικάγο, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Raytheon, Γκρεγκ Χέις, στο «κάλεσμά του για τα κέρδη» της 25ης Ιανουαρίου, που είναι μια τηλεδιάσκεψη ή διαδικτυακή μετάδοση στην οποία μια δημόσια εταιρεία συζητά τα οικονομικά της αποτελέσματα που σχετίζονται με μια συγκεκριμένη περίοδο, περιελάμβανε τις τρέχουσες εντάσεις στην Ανατολική Ευρώπη ως παράγοντες από τους οποίους επωφελήθηκε η εταιρεία του. Σε ένα παρόμοιο «κάλεσμα κερδών» την ίδια μέρα, ο επικεφαλής της Lockheed Martin, Jim Taiclet, είπε επίσης στους επενδυτές ότι «ο μεγάλος ανταγωνισμός ισχύος (μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την Ουκρανία) προμηνύει περισσότερες δουλειές για την εταιρεία», ανέφερε το περιοδικό.
Επιπλέον, ο σοσιαλιστικός ιστότοπος αποκάλυψε ότι η General Dynamics, ένα άλλο κορυφαίο στρατιωτικό μεγαθήριο των ΗΠΑ που είναι μέρος της Lockheed Martin και η οποία επίσης κατασκευάζει σε σειρά τα Abrams MBT και Stryker και διάφορα άλλα μαχητικά και τακτικά οχήματα, είχε πρόσφατα «καυχηθεί για προηγούμενες αποδόσεις που είχε δει η εταιρεία ως αποτέλεσμα τέτοιων (όπως η Ουκρανία) διαφωνιών». Ωστόσο, στο «κάλεσμα κερδών» στις 26 Ιανουαρίου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της General Dynamics, Phebe Novakovic, είχε σταματήσει, σύμφωνα με τους In These Times, να κάνει εικασίες για μελλοντικά κέρδη.
Το περιοδικό συνεχίζει να επικεντρώνεται στην παντοδυναμία του αμερικανικού στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος, το οποίο απασχολεί περίπου 700 λομπίστες ετησίως από το 2017, ή περισσότερους από έναν λομπίστες ανά μέλος του Κογκρέσου, για να προωθήσουν τα στρατιωτικά τους είδη. Εξάλλου, η Raytheon, η Lockheed Martin και η General Dynamics ήταν επίσης συνιδρυτές του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον, το οποίο ενθάρρυνε επίμονα την κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν να λάβει άμεσα μέτρα σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
«Όλοι στην Ουάσιγκτον γνωρίζουν ότι οι κατασκευαστές όπλων συμβάλλουν στη στρέβλωση της πολιτικής των ΗΠΑ προς τον μιλιταρισμό, αλλά συνήθως προσπαθούν να είναι λιγότερο προφανείς», δήλωσε στο περιοδικό ο Erik Sperling, επικεφαλής της Just Policy, μιας αντιπολεμικής οργάνωσης. Επωφελήθηκαν από τις εντάσεις σχετικά με την Ουκρανία, καθώς οι ΗΠΑ έριχναν όπλα στην περιοχή, πρόσθεσε ο Sperling, σε κάτι που ειρωνικά φαίνεται να είναι μια χλευαστική αναφορά της παρωδίας της ταινίας του Χόλιγουντ, Charlie Wilson's War. Αυτή η ταινία βασίζεται στις συνδυασμένες προσπάθειες του άσπονδου βουλευτή των ΗΠΑ Charlie Wilson και ενός πράκτορα της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών να εξοπλίσουν τους Αφγανούς Μουτζαχεντίν, που εδρεύουν στο Πακιστάν, για να εξασφαλίσουν την έξωση του Σοβιετικού Στρατού από το Αφγανιστάν, προς μεγάλη χαρά της αμερικανικής βιομηχανίας όπλων.
Η χαρά που εξέφρασαν οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι της Raytheon και της Lockheed Martin για τις κερδοφόρες επιχειρηματικές προοπτικές που προέρχονται από τον πόλεμο της Ουκρανίας ξυπνούν επίσης μνήμες από τις προειδοποιήσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του το 1961. Εκείνη την εποχή, ο Αϊζενχάουερ που ηγήθηκε των νικηφόρων αμερικανικών δυνάμεων στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είχε δηλώσει ότι η αποτυχία να ρυθμιστεί επαρκώς η αμυντική βιομηχανία της χώρας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αέναο πόλεμο παγκοσμίως.
Ο απερχόμενος πρόεδρος φαινόταν ότι συνειδητοποίησε ότι μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ είχαν αναδειχθεί ως η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο, αλλά ότι η γιγαντιαία βιομηχανική πολεμική τους μηχανή που είχε διευκολύνει τον θρίαμβό της, δεν επρόκειτο να επιστρέψει στην κατασκευή λευκών ειδών και ηλεκτρικών οικιακών συσκευών. Σε μια διαισθητικά ακριβή πρόβλεψη, ο Αϊζενχάουερ δήλωσε ότι ο τεράστιος βιομηχανικός και στρατιωτικός μηχανισμός άμυνας με την ακόρεστη όρεξη για κέρδος, θα μπορούσε όχι μόνο να οδηγήσει σε ατελείωτο πόλεμο αλλά και να «θέσει σε κίνδυνο» τις ελευθερίες και τις δημοκρατικές διαδικασίες των ΗΠΑ...
Κατά ειρωνικό τρόπο, οι επιφυλάξεις του Αϊζενχάουερ σχετικά με το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ ισχύουν αναλόγως και για τη Ρωσία, και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και τις ΗΠΑ στην παραγωγή πλατφορμών μάχης όπως μαχητικά αεροσκάφη, υποβρύχια με πυρηνικούς βαλλιστικούς πυραύλους (SSBN) και ποικίλα συστήματα πυραύλων , μεταξύ άλλων.
Επιπλέον, σε ορισμένους τομείς όπως η μεταλλουργία, η τεχνολογία αισθητήρων και ραντάρ, η Ρωσία φέρεται να ξεπέρασε τις ΗΠΑ, ενισχύοντας περαιτέρω τον ανταγωνισμό μεταξύ τους και αντίστοιχα «δημιουργώντας» συγκρούσεις, όπως ο Αϊζενχάουερ προφήτευσε να ενισχύσει τις πωλήσεις εξοπλισμού για χρηματικό όφελος. Επιπλέον, τα ρωσικά όπλα είχαν επίσης οικονομική τιμή, σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και ανθεκτικά – ικανά να λειτουργούν σε ακραίες θερμοκρασίες των Ιμαλαΐων και σε περιοχές της ερήμου – παράγοντες που ευθύνονται για τη μαζική πώλησή τους στην Αλγερία, την Κίνα, την Αίγυπτο, την Ινδία, το Βιετνάμ και πολλά κράτη της Λατινικής Αμερικής. μεταξύ άλλων.
Εν τω μεταξύ, αναλυτές στο Δελχί προειδοποίησαν περαιτέρω ότι η επικείμενη ένωση της ρωσικής στρατιωτικής τεχνολογίας και των κινεζικών χρημάτων, μετά τις πολλαπλασιαζόμενες διμερείς στρατηγικές, στρατιωτικές, πολιτικές και διπλωματικές ευθυγραμμίσεις τους, δεν θα μπορούσε παρά να δικαιολογήσει περαιτέρω τις προειδοποιήσεις του Αϊζενχάουερ για αέναη σύγκρουση, καθώς το Πεκίνο προχωρεί διαρκώς σε επιδείξεις ισχύος απέναντι σε Ινδία και Ταϊβάν.
Στο τέλος, οι κατασκευαστές όπλων του κόσμου απλώς θα συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται ό,τι καλύτερο έχει ο άνθρωπος για να κάνουν το χειρότερο, με καθαρό στόχο το ανήθικο, απάνθρωπο και εγκληματικό κέρδος, έως ότου, φυσικά, δεν έχει απομείνει τίποτα να κερδίσουν...