Οι ερευνητές που κάνουν ανασκαφές στο σύμπλεγμα σπηλαίων Γκόραμ στο Βράχο του Γιβραλτάρ βρήκαν έναν χώρο που παρέμεινε κλειστός για τουλάχιστον 40.000 χρόνια.
Το 2012, οι ειδικοί άρχισαν να εξετάζουν το Vanguard Cave, μέρος του συγκροτήματος Γκόραμ, για να καθορίσουν τις πραγματικές του διαστάσεις και να δουν αν περιείχε περάσματα και θαλάμους που είχαν γεμίσει με άμμο.
Τον περασμένο μήνα η ομάδα, με επικεφαλής τον εξελικτικό βιολόγο Κλάιβ Φινλεϊσον, διευθυντή του Εθνικού Μουσείου του Γιβραλτάρ, συνάντησε ένα κενό στο ίζημα, το οποίο οι ειδικοί διεύρυναν. Αυτό τους οδήγησε σε έναν χώρο 13 μέτρων στην οροφή του σπηλαίου όπου σταλακτίτες κρέμονταν από το ταβάνι και σπασμένα κομμάτια του βράχου υποδήλωναν ζημιές από έναν αρχαίο σεισμό.
«Είναι θάλαμος», δήλωσε ο Φίνλεϊσον στον Guardian. «Κατά κάποιο τρόπο, είναι σχεδόν σαν να ανακαλύπτεις τον τάφο του Τουταγχαμών. Μπήκαμε σε έναν χώρο στον οποίο κανείς δεν είχε μπει εδώ και 40.000 χρόνια».
Διάσπαρτα στην επιφάνεια του θαλάμου ήταν το oστό από το πόδι ενός λύγκα, οι σπόνδυλοι από μια ύαινα και τα οστά ενός γύπα. «Κάτι παρέσυρε τα πράγματα εκεί πολύ καιρό πριν», είπε ο ειδικός.
«Βρήκαμε επίσης έξι ή επτά σημάδια από νύχια στους τοίχους της σπηλιάς. Συνήθως θα συσχετίζαμε αυτό το είδος των σημάτων με τις αρκούδες -και έχουμε πολλά υπολείμματα αρκούδων στη σπηλιά, αλλά μου φαίνονται λίγο μικρά. Αναρωτιέμαι αν όντως ο λύγκας του οποίου βρήκαμε το μηριαίο οστό, γρατζουνιζόταν στους τοίχους ».
Παρόλο που τα οστά - τα οποία δεν έδειξαν κοψίματα ή σημάδια που να δείχνουν ανθρώπινη παρέμβαση - είναι από μόνα τους ενδιαφέροντα, η ομάδα βρήκε επίσης ένα μεγάλο κέλυφος σκύλου που αυξάνει τα σενάρια και τις πιθανότητες για εντυπωσιακά νέα ευρήματα.
Αυτό το κομμάτι του σπηλαίου είναι πιθανότατα 20 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας σήμερα,«οπότε σαφώς κάποιος το ανέβασε εκεί πριν από 40.000 χρόνια. Αυτό είναι δείγμα ότι οι άνθρωποι έχουν πάει εκεί πάνω.», είπε ο καθηγητής.
Σε άλλα τμήματα στις σπηλιές, η ομάδα ανακάλυψε άφθονα στοιχεία παρουσίας Νεάντερταλ, από εστίες και πέτρινα εργαλεία μέχρι τα απομεινάρια σφαγμένων ζώων, όπως κόκκινα ελάφια, αγριοκάτσικα, φώκιες και δελφίνια. Πριν από τέσσερα χρόνια, οι ερευνητές συνάντησαν το δόντι ενός τετράχρονου παιδιού Νεάντερταλ σε μια περιοχή όπου συχνάζουν ύαινες.
«Ψάχνουμε ακόμα στο σημείο, αλλά δεν υπήρξε κατοχή από τους Νεάντερταλ σε αυτό το επίπεδο, οπότε υποψιαζόμαστε ότι οι ύαινες πήραν το παιδί , το σκότωσαν και το έσυραν στο πίσω μέρος της σπηλιάς», είπε ο Φινλέϊσον.
Η ομάδα είναι αισιόδοξη ότι η ανασκαφή τους στην κορυφή του σπηλαίου θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλευρικούς θαλάμους και ίσως ένα σημείο ταφής. «Ένα από τα πράγματα που βρήκαμε σε πολλά επίπεδα αυτού του σπηλαίου είναι οι σαφείς ενδείξεις κατοχής - πυρκαγιές και ούτω καθεξής», λένε οι ειδικοί.
Αυτό που δεν έχουμε βρει είναι που έθαβαν τους δικούς τους. Δεδομένου ότι πρόκειται για εικασία, ένας θάλαμος στο πίσω μέρος μιας σπηλιάς θα μπορούσε να έρθει στην επιφάνεια, είναι λογικό άλλωστε δεν έθαβαν τους νεκρούς στην κουζίνα ή το σαλόνι τους ».
Γίνονται προσπάθειες για περαιτέρω εξερεύνηση και ανασκαφές, οι ερευνητές όμως πιστεύουν ότι η νέα περιοχή θα μπορούσε να δώσει πολύτιμα στοιχεία για την ύπαρξη και την κοινωνία αυτών των παράκτιων, μεσογειακών Νεάντερταλ. «Αυτά τα σπήλαια μας δίνουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά αυτών των ανθρώπων» δήλωσε ο Φινλέϊοσον.
«Και, πέρα από την ξεπερασμένη άποψη για τα θηριώδη όντα που μοιάζουν με πιθήκους, συνειδητοποιούμε ότι από κάθε άποψη ήταν άνθρωποι και ικανοί για τα περισσότερα από τα πράγματα που είναι ικανοί να κάνουν οι σύγχρονοι άνθρωποι».
Για τον καθηγητή, η αναζήτηση δεν έχει να κάνει μόνο με την εύρεση σκελετών. Αλλά και με το να μάθουμε ποιοι ήταν οι Νεάντερταλ, πώς ζούσαν, πώς πέθαναν και πώς επέζησαν.
«Είμαι περήφανος που λέω ότι έκανα το τεστ και έχω 2 και κάτι % από το DNA των Νεάντερταλ μεσα μου», είπε. «Αναμφισβήτητα, δεν εξαφανίστηκαν ποτέ γιατί υπάρχουν ακόμα μέσα μας».