Κόσμος

Πως επηρεάζονται ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν από την νέα πραγματικότητα στο Αφγανιστάν

Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, η οποία οδήγησε στην εισβολή στο Αφγανιστάν, συνέπεσε με την άνοδο των θεωρητικών του αμερικανικού νεοσυντηρητισμού στους διαδρόμους της εξουσίας. Το χαρακτηριστικό αυτής της νέας γενιάς συντηρητικών ήταν η διαμόρφωση μιας θετικής πολιτικής ατζέντας, η οποία επιχείρησε και εν τέλει πέτυχε να επικαλύψει τη θέση που κάποτε κατείχε ο καταλύτης του αντικομμουνισμού.

Αυτός ο πολιτικός θετικισμός ήταν πρωτίστως μια δικαίωση της ηγεμονίας των ΗΠΑ, που διατυπώθηκε μέσω της παρεμβατικής στρατιωτικής υπεροχής, μια αντανάκλαση της νέας μονοπολικής παγκόσμιας τάξης. Οι πνευματικοί ινστρούκτορες αυτού του νέου οράματος ήταν οι Robert Kagan, Charles Krauthammer και Bill Kristol, από το Weekley Standard, της “Βίβλου” του νεοσυντηρητισμού στην Ουάσιγκτον. Αυτές οι ιδέες εισήχθησαν στον Λευκό Οίκο του Μπους από τον αντιπρόεδρο Ντικ Τσένεϊ, ο οποίος ήταν ο αρχιτέκτονας του διορισμού ενός σκληρού πυρήνα νεοσυντηρητικών όπως οι Abrams, Armitage, Bolton, Wolfowitz και Perle, οι οποίοι ήταν απόλυτα συντονισμένοι με τον υπουργό Άμυνας Ράμσφελντ. Κατά συνέπεια, η 11η Σεπτεμβρίου 2001 ήταν η ευκαιρία που περίμεναν οι νεοσυντηρητικοί για να εφαρμόσουν το ιδεαλιστικό τους όραμα για έναν νέο αμερικανικό αιώνα, ο ακρογωνιαίος λίθος του οποίου ήταν η εφαρμογή του αμερικανικού κοινωνικοπολιτικού μοντέλου σε χώρες όπως το Αφγανιστάν.



Από αυτή την άποψη, το φιάσκο της Ουάσινγκτον είναι η άλλη όψη του νομίσματος της προηγούμενης αποτυχίας της Μόσχας στο Αφγανιστάν: η συνειδητοποίηση της ανικανότητας των δυτικών υπερδυνάμεων να επιβάλουν την εθνική δημιουργία της μιας ή της άλλης κοινωνικοπολιτικής δομής, παρά το γεγονός ότι κανένας δεν έχει υποστεί κάποια στρατηγικής σημασίας στρατιωτική ήττα. Τελικά, και στις δύο περιπτώσεις επικράτησε υπολογισμός κόστους-οφέλους: μόλις η Ουάσιγκτον βρήκε στην Κίνα μια νέα απειλή στην οποία θα επικεντρώσει τις ενέργειές της, το νεοσυντηρητικό παράδειγμα έγινε ένα επαχθές εμπόδιο από το οποίο έπρεπε να απαλλαγεί το συντομότερο δυνατό, ανεξάρτητα του αν ήταν ο Τραμπ ή ο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, και η νομιμοποίηση των Ταλιμπάν κάνοντάς τους κεντρικό παίκτη στην ψεύτικη ειρηνευτική διαδικασία - προσποιούμενοι ότι ήταν αξιόπιστος συνομιλητής για να σχηματίσουν μια λογική κυβέρνηση στην Καμπούλ – έμοιαζε με φύλλο συκής...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ


Με αυτήν την έννοια, τώρα, ο πραγματικά σημαντικός παράγοντας στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο Αφγανιστάν είναι το σύνολο γεωστρατηγικών επιδράσεων που θα επιφέρει ο αναδυόμενος “νόμος των Ταλιμπάν” στις γειτονικές χώρες. Οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν τους κινδύνους ήταν οι Ρώσοι, οι οποίοι, χωρίς να αποσπούν την προσοχή τους από τον εξευτελισμό της Αμερικής, ξεκίνησαν τη δράση τους, κινητοποιώντας ρωσικά, τατζικικά και ουζμπεκικά στρατεύματα 20 χιλιόμετρα από τα σύνορα του Τατζικιστάν με το Αφγανιστάν, “τεστάροντας τις μηχανές” στα στρατιωτικά τους οχήματα για μια πιθανή επέκταση των Ταλιμπάν στην αυλή της Μόσχας, τις διασπορές προσφύγων που έχουν ήδη αρχίσει να εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν και το εμπόριο οπίου.

Επίσης δεν έχουν κανένα λόγο εφησυχασμού στο Ισλαμαμπάντ και το Νέο Δελχί. Το Πακιστάν έχει αντιληφθεί ότι είναι προορισμένο να συμβιβαστεί με την Παστουνική πλειοψηφία τωνς Ταλιμπάν. Ο δε Imran Khan γνωρίζει καλά ότι η εναλλακτική λύση είναι η αναρχία, καθώς και ο κίνδυνος να βρεθεί στη μοίρα της προκατόχου του, Benazir Bhutto.

Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται το Πακιστάν είναι μια επανάληψη της δεκαετίας του 1990, όταν οι Ταλιμπάν ήταν στην εξουσία και οι τρομοκρατικές ομάδες που συνδέονταν με το Πακιστάν πραγματοποίησαν επιθέσεις στα ινδικά συμφέροντα από το αφγανικό έδαφος.

Με τον Ναρέντρα Μόντι στην εξουσία και την καυτή κατάσταση στο Τζαμού και το Κασμίρ, είναι πολύ απίθανο η Ινδία να επιλέξει μια πολιτική απλής συγκράτησης απέναντι σε ένα νέο κύμα τρομοκρατικών επιθέσεων.

Τελικά, η επέμβαση του «νεοσυντηρητισμού» στο Αφγανιστάν δεν ήταν παρά μια στρατιωτική περιπέτεια στην αναζήτηση μιας εύλογης αιτιολόγησης, κάτι που είναι τώρα αδύνατο να αποδειχθεί μπροστά στην εμφάνιση του κινεζικού κολοσσού και την άνοδο ενός πολυπολικού κόσμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκαταλείπουν την Καμπούλ σαν μια άλλη παρωδία της πτώσης της Σαϊγκόν το 1975, αγνοώντας, όπως και τότε, τα προβλήματα που αφήνουν πίσω τους.

Τέλος για τον ρόλο της Κίνας τα γράψαμε και το Σάββατο... 

Ωστόσο σύμφωνα με αρκετούς παρατηρητές, το τρέχον σενάριο δεν είναι ανησυχητικό μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, αλλά και για την Κίνα. Από την ανακοίνωση τον Απρίλιο της αποχώρησης των ΗΠΑ, το Πεκίνο έχει εντείνει τις επαφές με την πολιτική ηγεσία των Ταλιμπάν. Οι Κινέζοι θέλουν να εμποδίσουν τους Ισλαμιστές Ουιγούρους να εγκατασταθούν στο Αφγανιστάν για να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον του Σιντζιάνγκ, της πατρίδας τους που ονομάζουν Ανατολικό Τουρκεστάν. Η Κίνα θέλει επίσης να προστατεύσει τις επενδύσεις της σε αφγανικό έδαφος.
Από την στιγμή που οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο του Αφγανιστάν, η σχέση τους με το Πεκίνο θα γίνει στρατηγική. Αυτή η κατάσταση ωστόσο θα τροφοδοτήσει τη ρωσική υποψία ότι η Κίνα γίνεται η κυρίαρχη δύναμη στην Κεντρική Ασία. Με άλλα λόγια, οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια στην περιοχή.

Ακολουθήστε το Πενταπόσταγμα στο Google news Google News

ΔΗΜΟΦΙΛΗ