Η διπλωματία των ΗΠΑ τόνισε πως θεωρεί ότι η απαγόρευση του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), το οποίο εκπροσωπεί κυρίως την κουρδική μειονότητα της Τουρκίας, θα «υπονόμευε περαιτέρω» την ήδη εύθραυστη τουρκική δημοκρατία.
Σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι «παρακολουθεί στενά» τη διαδικασία που κινήθηκε για τη διάλυση του HDP, του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος στην Τουρκία, κάτι που «θα ανέτρεπε αδικαιολόγητα τη βούληση των Tούρκων εκλογέων, θα υπονόμευε περαιτέρω την εύθραυστη δημοκρατία στην Τουρκία και θα στερούσε από εκατομμύρια Tούρκους πολίτες τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους».
«Καλούμε την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί την ελευθερία της έκφρασης, συμμορφούμενη προς τις εγγυήσεις του τουρκικού Συντάγματος και προς τις διεθνείς δεσμεύσεις της Τουρκίας», αναφέρεται στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησε το αμερικανικό ΥΠΕΞ και υπογράφεται από τον εκπρόσωπό του, τον Νεντ Πράις. Εισαγγελέας διαβίβασε χθες Τετάρτη στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας έγγραφα με τα οποία αξίωσε να κινηθεί διαδικασία για να απαγορευθεί το HDP, το οποίο έχει βρεθεί αντιμέτωπο με κύμα καταστολής από το 2016. Το κόμμα, που καταλαμβάνει τις 55 από τις 600 έδρες της τουρκικής Βουλής, κατήγγειλε δικαστικό και πολιτικό «πραξικόπημα» και κατηγόρησε τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι βάλθηκε να το φιμώσει ενόψει των επόμενων εκλογών.
Το αίτημα του αντεισαγγελέα εφετών Μπεκίρ Σαχίν στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να τεθεί εκτός νόμου και να διαλυθεί το HDP – το κατηγορεί ότι συνεργάζεται με το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (ΡΚΚ) και άλλες οργανώσεις «με σκοπό να διασπάσουν την ενότητα του κράτους» – καταγράφηκε μερικές ώρες μετά την απόφαση του κοινοβουλίου να στερήσει από τον Εμέρ Φαρούκ Γκιαργκιαρλίογλου, βουλευτή και υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την έδρα του. Η βουλή επικαλέστηκε την καταδίκη σε πρώτο βαθμό του κ. Γκιαργκιαρλίογλου για «τρομοκρατική προπαγάνδα».
«Οι ΗΠΑ παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις στην Τουρκία, ιδίως τα ανησυχητικά μέτρα της 17ης Μαρτίου με στόχο να στερηθεί ο βουλευτής Εμέρ Φαρούκ Γκιαργκιαρλίογλου την έδρα του», σημείωσε ο Νεντ Πράις. Το HDP, που έλαβε μέρος σε εκλογές στην Τουρκία για πρώτη φορά το 2014, έχει αριστερό πρόγραμμα και υπερασπίζεται τις μειονότητες. Διαθέτει ευρεία απήχηση: το 2018 συγκέντρωσε σχεδόν έξι εκατομμύρια ψήφους (το 11,7%).
Όμως το κόμμα έχει βρεθεί στο στόχαστρο των αρχών, με το ακροδεξιό κόμμα που αποτελεί ήσσονα εταίρο στην κυβέρνηση του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να απαιτεί να τεθεί εκτός νόμου. Οι εξελίξεις αυτές καταγράφηκαν την ώρα που τα ποσοστά του AK και του MHP πέφτουν στις δημοσκοπήσεις, καθώς η τουρκική οικονομία ασθμαίνει, κυρίως εξαιτίας του αντίκτυπου της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Οι επόμενες εκλογές στην Τουρκία κανονικά θα διεξαχθούν το 2023.
Το HDP, που βλέπει «βαρύ πλήγμα για τη δημοκρατία και το κράτος του νόμου» στην Τουρκία στην πρωτοβουλία για να τεθεί εκτός νόμου, διαβεβαίωσε πως θα συνεχίσει τον «αποφασιστικό αγώνα του» για δημοκρατικές πολιτικές στη χώρα. Εάν απαγορευθεί, το HDP αναμένεται – όπως έχει συμβεί ήδη επανειλημμένα στο παρελθόν, καθώς οι αρχές στην Άγκυρα έχουν θέσει εκτός νόμου πολλούς σχηματισμούς που εκπροσωπούσαν την κουρδική μειονότητα – να ανασυγκροτηθεί και να κατέβει στις εκλογές με νέο όνομα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα γεγονότα στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των ανησυχητικών κινήσεων που έγιναν στις 17 Μαρτίου για την ανάκληση της βουλευτικής ιδιότητας του βουλευτή Ομέρ Φαρούκ Γκεργκερλίογλου».
Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τονίζει ότι παρακολουθεί την έναρξη των προσπαθειών για τη διάλυση του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος, σημειώνοντας ότι μια τέτοια απόφαση:
* Θα υπονομεύσει αδικαιολόγητα τη βούληση των Τούρκων ψηφοφόρων
* Θα υπονομεύσει περαιτέρω τη δημοκρατία στην Τουρκία
* Θα αρνηθεί σε εκατομμύρια Τούρκους πολίτες την εκλεγμένη εκπροσώπησή τους.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έρχεται μετά την προσφυγή ενός Τούρκου εισαγγελέα στο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας για την απαγόρευση του φιλοκουρδικού κόμματος, το οποίο το κατηγόρησε για «τρομοκρατικές» δραστηριότητες.
Ως εκ τούτου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζητά από την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί την ελευθερία της έκφρασης σύμφωνα με τις επιταγές του τουρκικού Συντάγματος και σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της τουρκικής βουλής, Μουσταφά Σεντόπ, ανακοίνωσε την τελεσίδικη δικαστική απόφαση που επιβάλλει ποινή φυλάκισης 2 ετών και 6 μηνών στον βουλευτή Ομέρ Φαρούκ Γκεργκερλίογλου. Είχε προηγηθεί η απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευση για την αφαίρεση της βουλευτικής ιδιότητας και συνεπώς της βουλευτικής ασυλίας του κ. Γκεργκερλίογλου.