Η επερχόμενη επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (WTO) είναι «ταραχοποιός». Κατά τη διάρκεια της προσπάθειας της Ενγκόζι Οκόντζο-Ιγουεάλα στην καταπολέμηση της διαφθοράς κατά την πρώτη θητεία της ως ΥΠΟΙΚ της Νιγηρίας, οι αντίπαλοί της την ονόμασαν “Okonjo Wahala” (Ταραχοποιός Οκόντζο) .
Η 66χρονη οικονομολόγος όχι μόνο αποδέχεται αλλά και επωμίζεται το προσωνύμιο αυτό, αφού κατά τη διάρκεια της καμπάνιας της για τον WTO, αντιμετώπισε αρκετές… ταραχές. Βρέθηκε στο στόχαστρο της κυβέρνησης Τραμπ, αφού η απειρία της στις διαπραγματεύσεις οδήγησε σε βέτο από τις ΗΠΑ, παρά την ευρεία υποστήριξη σχεδόν όλων των λοιπών κρατών-μελών αλλά και της επιτροπής του Οργανισμού.
Τώρα, με την υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν, η Οκόντζο-Ιγουεάλα αναμένεται να γίνει η πρώτη γυναίκα και η πρώτη αφρικανή στο τιμόνι της 25χρονης ιστορίας του WTO. Θα γίνει, επίσης, η πρώτη πολίτης των ΗΠΑ που θα κατέχει τον συγκεκριμένο θώκο.
«Πρόκειται για μια εκπληκτική, πράα γυναίκα με μια αυθεντική προσέγγιση στα προβλήματα, αλλά κάτω από το… καπό της μηχανής κρύβεται μια ατσάλινη γροθιά και μια δυναμική θέληση», ανέφερε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ η οποία προσέθεσε πως «Πρόκειται να συνταράξει το WTO».
Ο Οργανισμός χρειάζεται να αλλάξει πολλά. Η χρησιμότητα του Οργανισμού έχει δεχθεί κριτική τη στιγμή που ο ρόλος της Κίνας στο παγκόσμιο εμπόριο έχει γιγαντωθεί. Η οργάνωση έχει δυσκολία στη σύσταση ολικών πολύπλευρών συμφωνιών, μεταξύ άλλων. Με προϋπολογισμό $220 εκατομμυρίων και 600 εργαζόμενους, έχει μετατραπεί σε μία «ξεδοντιασμένη» γραφειοκρατία κατά τη διάρκεια των μεγαλύτερων αναταραχών στο παγκόσμιο εμπόριο εδώ και γενεές ολόκληρες.
Eάν προσθέσει κανείς και την πανδημία στην εικόνα, η επιρροή του Οργανισμού έχει βρεθεί στο ναδίρ, ιδιαίτερα μετά την απροσδόκητη παραίτηση του προηγούμενου επικεφαλής.
Η Οκόντζο-Ιγουεάλα, η οποία αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα για τουλάχιστον μια τετραετία εάν δεν υπάρξει βέτο από τα 164 μέλη του Οργανισμού, έχει υποσχεθεί να βρει μέσες λύσεις μεταξύ των μελών της. Θα προσπαθήσει να επιτύχει συμφωνία για τη μείωση της επιβλαβούς υπεραλιείας και να την χρησιμοποιήσει για την επίτευξη της περαιτέρω ατζέντας της. Είναι, επίσης, αισιόδοξη όσον αφορά την επίτευξη συμφωνίας της διαχείρισης του παγκόσμιου ηλεκτρονικού εμπορίου αξίας $26 τρισ., το οποίο μπορεί να μειώσει τα διεθνή εμπόδια για τους τεχνολογικούς κολοσσούς όπως Facebook, Apple, Amazon, Netflix, Alphabet και Microsoft.
Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας της για την ανάθεση, η Οκόντζο-Ιγουεάλα υπογράμμισε το ρόλο της στη συμφωνία παραγραφής νιγηριανού χρέους ύψους $18 δισ. στο Paris Club, γκρουπ κυρίως δυτικών δανειστών, το 2005. Η ίδια είχε μεταπείσει και σκεπτικιστές όπως ο πρώην αμερικανός Πρόεδρος Τζορτζ Γ. Μπους πως, παρά την υψηλή τιμή του αργού την εποχή της διαπραγμάτευσης, τα πετρελαϊκά έσοδα της Νιγηρίας ύψους $25 δισ., μεταφράζονταν σε μόλις 50 σεντ/ημέρα για κάθε νιγηριανό, και πως η ανακούφιση του χρέους ήταν αναγκαία.
Η Οκόντζο-Ιγουεάλα είχε αποφοιτήσει magna cum laude (με μεγάλη διάκριση) από το Χάρβαρντ το 1976, ενώ έλαβε το διδακτορικό της στα οικονομικά από το ΜΙΤ το 1981. «Μετακόμισε» στην Ουάσινγκτον όπου και έφτασε στο υψηλότερο μή-εκλεγμένο αξίωμα της Παγκόσμιας Τράπεζας το 2013. Μέχρι πρότινος, η Οκόντζο-Ιγουεάλα ήταν και πρόεδρος του Δ.Σ. της Global Alliance for Vaccines and Immunization (Παγκόσμια Συμμαχία για Εμβόλια και Ανοσοποίηση), κάτι το οποίο την καθιστά ιδανική τη στιγμή που η παγκόσμια κοινότητα συνταράσσεται από τον κορωνοϊό.
Κατά τη διάρκεια των δύο θητειών της ως ΥΠΟΙΚ της Νιγηρίας, η Οκόντζο-Ιγουεάλα είχε βοηθήσει στη σταθεροποίηση μιας εκ των πιο μεταβλητών οικονομιών του κόσμου, πολλές φορές με προσωπικό κίνδυνο, λόγω της δύσκολης κατάστασης στη χώρα. Η 83χρονη μητέρα της, μάλιστα, είχε απαχθεί το 2012 από ένα γκρουπ απαγωγέων απευθείας συνδεδεμένων με διεφθαρμένα συμφέροντα. Η Οκόντζο-Ιγουεάλα δεν παραιτήθηκε, όπως είχαν απαιτήσει, και η μητέρα της απελευθερώθηκε.
