Η Δανία πρόκειται να προχωρήσει σε εκταφή εκατομμυρίων νεκρών βιζόν, τα οποία σφαγιάστηκαν προκειμένου να αποτραπεί η εξάπλωση μιας επικίνδυνης μετάλλαξης του κοροναϊού. Τώρα, η αποσύνθεση των αμέτρητων κουφαριών απειλεί να μολύνει το πόσιμο νερό της χώρας.
Το δανικό κοινοβούλιο ψήφισε την Κυριακή την εκταφή περίπου 5,5 εκατ. ζώων από τις αρχές Μαΐου, αφού περιβαλλοντικοί επιθεωρητές ανακάλυψαν ότι ορισμένες πηγές υδάτων ίσως έχουν ήδη αρχίσει να μολύνονται από βακτήρια, εξαιτίας της αποσύνθεσης των κουφαριών. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να περιμένουν αρκετούς μήνες για να είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να μολυνθούν από κοροναϊό από τα νεκρά ζώα πριν την αποτέφρωσή τους, τόνισε η κυβέρνηση, αν και οι αξιωματούχοι δηλώνουν αισιόδοξοι ότι αυτή η απόφαση θα δώσει τέλος σε αυτό το φρικιαστικό σίριαλ, που έχει κλονίσει την κυβέρνηση της χώρας και έχει οδηγήσει σε ευρύτερες ανησυχίες για την ασφάλεια της παγκόσμιας βιομηχανίας εκτροφής ζώων για τη γούνα τους.
Η πρώτη πράξη του δράματος διαδραματίστηκε τον Νοέμβριο, όταν η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Μέτε Φρέντερικσεν υπέγραψε τη θανατική ποινή των 17 εκατ. βιζόν που εκτρέφονταν στη χώρα –αριθμός τριπλάσιος σε σχέση με τον πληθυσμό της. οι ερευνητές είχαν διαπιστώσει ότι οι φάρμες στις οποίες εκτρέφονταν για τη γούνα τους θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε ταμιευτήρα ενός νέου στελέχους του ιού, το οποίο δεν σχετιζόταν με την τωρινή βρετανική μετάλλαξη και το οποίο θα μπορούσε να αποδειχθεί ανθεκτικό στα εμβόλια που πλέον έχουν αρχίσει να διανέμονται. Οι επιστήμονες που συμβουλεύουν την κυβέρνηση είχαν προειδοποιήσει ότι η μετάλλαξη θα μπορούσε να καταστεί ενδημική στα άγρια βιζόν της χώρας, δημιουργώντας έτσι ένα μακροπρόθεσμο πρόβλημα.
Η σφαγή ουσιαστικά αποτέλεσε το άδοξο τέλος της βιομηχανίας εκτροφής βιζόν της Δανίας, η οποία εκτιμούνταν στα $750 εκατ. ανά έτος.
Πολλοί Δανοί αρχικά συγχάρηκαν την κυβέρνησή τους για τη γρήγορη απόφασή της. Η Δανία ήταν μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που έκλεισαν τα σύνορά τους μετά την πρώτη εμφάνιση του κοροναϊού στην αρχή της χρονιάς, ανεβάζοντας τη δημοτικότητα της Φρέντερικσεν σε μια χώρα η οποία συνήθως είναι πιο καχύποπτη απέναντι στις σημαντικές πολιτικές αποφάσεις των κυβερνώντων της.
Όμως η αντιπολίτευση και πολλοί εκτροφείς υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση έδρασε βιαστικά, ενώ οι υποστηρικτές των δικαιωμάτων των ζώων τονίζουν ότι το συμβάν σημαίνει πως η Δανία θα έπρεπε να ακολουθήσει το παράδειγμα της Βρετανίας, της Γερμανίας και άλλων κρατών που έχουν ήδη απαγορεύσει την εκτροφή ζώων για τη γούνα τους.
Στην αρχή, νομικοί χαρακτήρισαν αντισυνταγματική την εντολή σφαγής των ζώων. Η κυβέρνηση δεν είχε τη νομική υποστήριξη που απαιτούνταν για να επιβάλει τη σφαγή. Αργότερα, δημιούργησε νομοθεσία με αναδρομική ισχύ για να καλύψει την κίνησή της. Ο υπουργός γεωργίας παραιτήθηκε και βουλευτές της αντιπολίτευσης καλούν και σε άλλες καθαιρέσεις.
Οι εκτροφείς διαμαρτυρήθηκαν ότι όταν ξεκίνησε η σφαγή, η κυβέρνηση δεν είχε ορίσει την αποζημίωσή τους. Τον περασμένο μήνα, οδήγησαν εκατοντάδες τρακτέρ μέχρι την Κοπεγχάγη για να υποστηρίξουν τη θέση τους, ενώ ακόμη δεν τους έχουν ανακοινωθεί λεπτομέρειες για τα βήματα που θα ακολουθήσουν. Τη Δευτέρα, το κοινοβούλιο ενέκρινε πακέτο οικονομικής στήριξης.
Και μετά, τα κουφάρια των βιζόν άρχισαν να ανεβαίνουν στην επιφάνεια, εξαιτίας των αερίων που τα ωθούσαν έξω από το χώμα, καθώς τα κουφάρια τους αποσυντίθεντο. Οι δανικές εφημερίδες άρχισαν να τα αποκαλούν «βιζόν ζόμπι». Και πράγματι, στοίχειωναν την κυβέρνηση που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει την νέα εξάπλωση της πανδημίας στον πληθυσμό της.
Τα ζώα θα έπρεπε να είχαν αποτεφρωθεί, όμως η έκταση της σφαγής σήμαινε ότι έως και 5,5 εκατ. βιζόν θάφτηκαν κοντά στις πόλεις Καρούπ και Χόλτεσμπρο.
Η απόρριψη των κουφαριών αποδείχθηκε μεγάλο πρόβλημα. Τα βιζόν είναι ιδιαιτέρως επιρρεπή στον ιό και εκτρέφονται σε συνθήκες συνωστισμού σε μικροσκοπικά κλουβιά, επιτρέποντάς του να εξαπλωθεί ταχύτατα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επτά διαφορετικούς τύπους μετάλλαξης της πρωτεϊνικής «κορώνας» του ιού μεταξύ των εκτρεφόμενων βιζόν, τα οποία είχαν κολλήσει τον ιό από τους κτηνοτρόφους. Μια από αυτές τις μεταλλάξεις μετέφερε τέσσερις γενετικές αλλαγές που αύξαναν την ανθεκτικότητα του ιού απέναντι σε αντισώματα, κάνοντάς τον δυνητικά πιο ανθεκτικό και στα εμβόλια.
Περίπου δέκα εκτροφείς διαπιστώθηκε ότι είχαν επίσης μολυνθεί από τη μετάλλαξη, οδηγώντας στο πρώτο γνωστό παράδειγμα ζώων που κόλλησαν τον κοροναϊό από ανθρώπους και τον μετέδωσαν με τη σειρά τους σε άλλους. Η μετάλλαξη δεν εξαπλώθηκε περισσότερο.
Εξάρσεις της πιο διαδεδομένης μορφής κοροναϊού έχουν εντοπιστεί σε φάρμες βιζόν και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, όπου επίσης δόθηκαν εντολές για τη σφαγή τους, αλλά και στις ΗΠΑ, όπου το υπουργείο γεωργίας ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι εντόπισε θετικό κρούσμα σε άγριο βιζόν στη Γιούτα, στο πλαίσιο ενός προγράμματος ελέγχου της άγριας ζωής γύρω από τις μολυσμένες φάρμες.
«Σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε, πρόκειται για το πρώτο ιθαγενές, άγριο ζώο ελευθέρας βοσκής που βρέθηκε θετικό στον SARS-CoV-2», ανακοίνωσε το υπουργείο σε ενημέρωση προς τη Διεθνή Κοινότητα Λοιμωδών Νοσημάτων.
Την ίδια στιγμή, οι Δανοί εκτροφείς βιζόν, είναι αντιμέτωποι με ένα αβέβαιο μέλλον. Ορισμένες φάρμες εκτρέφουν βιζόν εδώ και πολλές γενιές, και οι δανικές γούνες βιζόν θεωρούνταν οι καλύτερες στον κόσμο, ενώ είχαν ιδιαίτερη ζήτηση στις αγορές της Κίνας και της Ρωσίας.
Οι υποστηρικτές των δικαιωμάτων των ζώων υποστηρίζουν ότι η σφαγή θα έπρεπε να σημάνει το ολοκληρωτικό τέλος της βιομηχανίας εκτροφής ζώων για τη γούνα τους στη Δανία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η βιομηχανία δεν αναμένεται να ανακάμψει.
Από τη στιγμή που δεν τους έχει μείνει πια κανένα ζώο, οι εκτροφείς βιζόν θα δυσκολευτούν πολύ να επιστρέψουν στη θέση που κατείχαν στην παγκόσμια αγορά. Η νέα νομοθεσία απαγορεύει την επανεισαγωγή βιζόν στη Δανία μέχρι το τέλος του ερχόμενου έτους.
Ταυτόχρονα, η γούνα χάνει διαρκώς τη δημοτικότητά της στη βιομηχανία της μόδας, ενώ τόσο ο όγκος όσο και η αξία της έχει μειωθεί περίπου στο μισό από το 2014 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την Kopenhagen Fur.
