Τον κίνδυνο για τη δομή του κτιρίου της Αγίας Σοφίας επισείει η πρόσφατη ανάθεση για κατασκευή τουαλετών μέσα στην Αγία Σοφία, διαγωνισμός που προκαλεί τις αντιδράσεις των επιστημόνων.
Η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων που υπάγεται στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας προκήρυξε διαγωνισμό για την κατασκευή τουαλετών στην Αγία Σοφία, παρόλο που ο διάσημος Τούρκος καθηγητής Ιστορίας, Ιλμπέρ Ορταϊλί, είχε προειδοποιήσει πριν από δύο χρόνια για τους κινδύνους που ενέχει μία τέτοια κίνηση για το κτίριο, καθώς κάτω από την Αγία Σοφία δεν μπορούν να δημιουργηθούν κανάλια αποχέτευσης.
«Τί θα κάνουμε αν 3,5 εκατομμύρια επισκέπτες (το χρόνο) "αφήνουν" από ένα λίτρο ο καθένας τους; Είναι τόσο παράλογο και η συζήτηση τόσο ανόητη και ηλίθια. Κανείς δεν μπορεί να πει τί είδους επίδραση θα έχει στη δομή του κτιρίου. Δεν γνωρίζουμε την υποδομή από κάτω. Επειδή δεν υπάρχει καμία μελέτη, δεν επιτρέπουν μελέτη», είχε καταγγείλει. Μια δήλωση που ανασύρουν πάλι σήμερα τα τουρκικά ΜΜΕ για να επικρίνουν την απόφαση κατασκευής τουαλέτας εντός του μνημείου.
Ο Ιλμπέρ Ορταϊλί είχε κατακεραυνώσει τις τουρκικές Αρχές που το σχεδίαζαν εδώ και 2 χρόνια, λέγοντας χαρακτηριστικά «Δεν μπορείτε να τοποθετείτε μια τουαλέτα παντού. Κάντε τη στο σπίτι σας. Εδώ και 1.500 χρόνια, η Αγία Σοφία δεν αποτελεί δημόσια τουαλέτα. Εδώ και 1500 χρόνια οι άνθρωποι δεν έρχονται στην Αγία Σοφία για να κάνουν την τουαλέτα τους».
Το ίδιο είχε υποστηρίξει ο γνωστός Τούρκος ιστορικός και για τα μεγάλα τζαμιά της χώρας, καθώς και για το παλάτι Τοπκαπί. Παρά τις αντιδράσεις των επιστημόνων, πάντως, το έργο ανατέθηκε τελικά στις 15 Οκτωβρίου 2020 στην Iras Yapı Organizasyon A.Ş., μία εταιρεία που διατηρεί στενές σχέσεις με πολιτικά πρόσωπα κοντά στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, έναντι 950 χιλιάδων λιρών (102 χιλιάδες ευρώ) και η κατασκευή των τουαλετών προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι τις 11 Αυγούστου 2021.
