Στα πρώτα του βήματα πολλοί ήταν αυτοί που χαρακτήρισαν τον Ερντογάν ως συνεχιστεί του Κεμάλ. Η πορεία του όμως τους διέψευσε πανηγυρικά. Δογματικός, με θρησκευτικό φανατισμό, ο Τούρκος ηγέτης έχει καταφέρει να αποσπαστεί από τον κοσμικό χαρακτήρα του Κεμάλ και να χαράξει τον δικό του δρόμο.
Ο Ερντογάν δεν βλέπει τον εαυτό του ως «πατέρα των Τούρκων», αλλά προστάτη ολόκληρου του Ισλάμ. Οι φιλοδοξίες του ξεπερνούν κατά πολύ αυτές των προκατόχων του. Υπάρχει όμως ένας με τον οποίο φαίνεται να μοιράζεται το ίδιο όραμα. Και δεν βρίσκεται στην Τουρκία.
Ο Τούρκος πρόεδρος υιοθετεί ολοένα και περισσότερο πολιτικές τακτικές και ρητορικές παρόμοιες με τον Χασάν αλ-Μπάννα, τον ηγέτη του μεγαλύτερου ισλαμιστικού κινήματος στον κόσμο, της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές.
«Ο Ερντογάν χρησιμοποιεί μια πολύ τυπική ρητορική του Μπάννα. Εάν αποκωδικοποιήσετε τις ομιλίες του, θα ακούσετε τι λέει η Αδελφότητα για τη Δύση και το Ισραήλ», δήλωσε ο Γκοκάν Μπακίκ, εμπειρογνώμονας για το Ισλάμ και την πολιτική στη σύγχρονη Μέση Ανατολή.
Ο Ερντογάν έχει μακρά ιστορία για την Αδελφότητα, ένα παν-ισλαμικό θρησκευτικό, πολιτικό και κοινωνικό κίνημα που ιδρύθηκε στην Αίγυπτο το 1928. Ο Ερντογάν έχει στενή γειτνίαση με την ιδεολογία και τις πρακτικές του οργανισμού, καθώς ήταν ένας από τους πιο αξιόπιστους πολιτικούς μαθητές του Necmettin Erbakan, τον πιο ισχυρό εκπρόσωπο του φανατικού Ισλάμ στην Τουρκία.
«Οι ιστορικές ρίζες είναι οι ίδιες, όπως και η ιδεολογική εγγύτητα στην πολιτική και θρησκευτική ερμηνεία, και, τέλος, το προσωπικό συμφέρον, μοιράζονται τον ίδιο πολιτικό οπορτουνισμό,» λέει ο Lorenzo Vidino, ιστορικός, ειδικός σε θέματα της Μέσης Ανατολής. «Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν (AKP) έγινε ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Αδελφότητας στον κόσμο», τονίζει.
30.000 Αιγύπτιοι ζουν στην Τουρκία, οι πλειοψηφία των οποίων είναι πιστοί στο κίνημα της Αδελφότητας, σύμφωνα με έκθεση του Century Foundation , ενός αμερικανικού think tank. Αυτοί είναι και οι ηγέτες της, οι οποίοι ζουν μια άνετη ζωή, υπό την προστασία της κυβέρνησης Ερντογάν.
Η εξωτερική πολιτική του ΑΚΡ τα τελευταία χρόνια καθορίζεται από τα συμφέροντα της Αδελφότητας και όχι του τουρκικού λαού.
Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, ξεπήδηαν στην υπό βρετανική κυριαρχία Αίγυπτο. Ο ιδρυτής του, ο νεαρός δάσκαλος Χασάν αλ Μπάννα, πίστευε ότι ο αγώνας των μουσουλμάνων είναι διμέτωπος, είναι μια εσωτερική μάχη για την αναζωογόνηση της πίστης και μια εξωτερική για την εκδίωξη των ξένων από τα μουσουλμανικά εδάφη.
Ο διάδοχός του στην ιδεολογική ηγεσία των Αδελφών Μουσουλμάνων, ο Σαγίντ Κουτμπ, θεωρούσε τον ισλαμισμό ως επαναστατική μάχη εναντίον όχι μόνο της Δύσης αλλά και των καθεστώτων που χαρακτήριζε «αποστάτες» του μουσουλμανικού κόσμου. Ο Κουτμπ απαγχονίστηκε στις αιγυπτιακές φυλακές το 1966 και έγινε ο πρώτος σημαντικός ισλαμιστής μάρτυρας, πρότυπο για τον Μπιν Λάντεν και τη σημερινή παγκόσμια τζιχάντ.
Ο Ερντογάν μοιράζεται αυτή την πεποίθηση. Σε ομιλίες του κατά καιρούς κατακεραυνώνει τη Δύση, είτε, πρόσφατα, επειδή στηρίζει την Ελλάδα, είτε επειδή δεν του δίνει – όπως ο ίδιος ισχυρίζεται – την απαραίτητη βοήθεια στο προσφυγικό.
Ο Ισλαμισμός εκτός από θρησκεία, είναι και ιδεολογία. Στη ρίζα του, είναι μια αντίδραση στη δυτική ισχύ. Και ο Ερντογάν φαντάζει ο τέλειος εκφραστής και συνεχιστής του Μπάννα.
