Η επιδοκιμασία και αναγνώριση που τοσο ανυπόμονα προσδοκούσε ο Ερντογάν μέσα από το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας ως τζαμί, φαίνεται οτι δεν ήρθε.
Διεθνής τύπος, κόμματα, πολιτικοί αλλά και ο χριστιανικός κόσμος κάνουν λόγο για «βεβήλωση» του μνημείου και καταδικάζουν την πράξη αυτή.
Σόου για εσωτερική "κατανάλωση" θύμιζε η πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγιά Σοφιά που έλαβε χώρα την Παρασκευή και με την οποία «σφραγίστηκε» η μετατροπή του ιστορικού μνημείου σε τέμενος. Μάλιστα, στη διάρκεια της προσευχής ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διάβασε απόσπασμα του Κορανίου.
«Αντί θριάμβου η μετατροπή της Αγίας Σοφίας γίνεται σύμβολο της αδυναμίας του Ερντογάν. Θυμίζει την αποτυχημένη του προσπάθεια να εκβιάσει την περασμένη άνοιξη την ΕΕ με ένα τεχνητό προσφυγικό κύμα» γράφει η Berliner Zeitung. «Ο Ερντογάν που παλαιότερα θεωρούνταν πραγματιστής συμπεριφέρεται πλέον σαν στριμωγμένη τίγρη: είναι απρόβλεπτος και επικίνδυνος. Η ΕΕ πρέπει να προσαρμοστεί. Θα πρέπει να του δείξει τα όριά του. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας είναι μια προειδοποίηση, την οποία η Ευρώπη πρέπει να ακούσει» προσθέτει.
«Ο Ερντογάν χάνει συνεχώς υποστήριξη λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης, δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τη νίκη του στις εκλογές. Με τα ταχυδακτυλουργικά του σε ένα από τα πιο διάσημα κτίσματα στον κόσμο αποσπά την προσοχή των Τούρκων, υποβάλλει την εικόνα της χώρας τους ως μιας νέας ισλαμικής υπερδύναμης και ταυτόχρονα τους δημιουργεί αίσθημα ανάτασης σε σχέση με την ισλαμική ταυτότητα» σημειώνει ο συντάκτης της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung, Tomas Avenarius. σημειώνοντας πάντως: «Σε τελική ανάλυση, το εκλογικό σώμα δεν επιλέγει την κυβέρνηση, η οποία βαυκαλίζεται για το εθνικό ανάστημα, αλλά εκείνη που γεμίζει το πιάτο».
Για «εκνευριστική παράσταση του Ερντογάν» κάνει λόγο η ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Der Spiegel, σημειώνοντας ότι o Τούρκος πρόεδρος τιμά την φήμη του ως «έμπειρου λαϊκιστή», ο οποίος με κάθε είδους «μαγικά» επιχειρεί αντιμετωπίσει την πτώση της δημοτικότητάς του. «Για πολλούς άλλους Τούρκους όμως, ειδικώς της κοσμικής Τουρκίας, το σόου του Ερντογάν μάλλον δεν λέει τίποτα. Αυτοί διερωτώνται περισσότερο γιατί δεν αξιοποιεί τον χρόνο του για να ασχοληθεί με την κρίση του κορωνοϊού ή την παραπαίουσα τουρκική οικονομία» σημειώνεται.
Την έντονη δυσαρέσκειά τους για την πράξη του Τούρκου προέδρου έχουν ήδη εκφράσει παγκόσμιοι ηγέτες. Ακόμα και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να εξέφρασε στον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, με τον οποίο συναντήθηκε στον Λευκό Οίκο, την ενόχλησή του σχετικά με το θέμα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία.
«H μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί προσβάλλει βάναυσα όχι μόνο τους Ορθοδόξους και όλους τους Χριστιανούς αλλά συνολικά την πολιτισμένη ανθρωπότητα» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, κατά την ομιλία της στη δεξίωση για την 46η Επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας.
«Τα όσα συμβαίνουν στην Κωνσταντινούπολη σήμερα, με την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί δεν είναι εκδήλωση ισχύος αλλά απόδειξη αδυναμίας», τόνισε o πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας ότι όσα πράττει η «ταραχοποιός» Τουρκία δεν έχουν τη δύναμη να σκιάσουν την ακτινοβολία ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς, απαιτούν ωστόσο καταδίκη οικουμενική.
«H αλλοίωση του χαρακτήρα σημαντικών πολιτιστικών μνημείων αποτελεί αδιαμφισβήτητο πλήγμα στην πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ, προσθέτοντας μεταξύ άλλων: «Η χρήση μνημείων με ανάλογη ακτινοβολία και συμβολισμό πρέπει να αίρεται πάνω και πέρα από τυχόν σκοπιμότητες και να λειτουργεί ενωτικά και συμφιλιωτικά για την παγκόσμια κοινότητα».
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, συνιστά ευθεία προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και στους διεθνείς θεσμούς που την εκπροσωπούν'». «Προσβάλλει την ιστορική μνήμη, υπονομεύει τις Ευρωπαϊκές αξίες και ασεβεί επί του θρησκευτικού αισθήματος των Χριστιανών, Ορθοδόξων και μη σε ολόκληρο τον κόσμο» υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.