Για καθοριστική στιγμή στην ευρωπαϊκή ιστορία με την απόφαση για ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας με 1,8 τρισ.ευρώ, ένα ποσό δυσανάλογα υψηλό σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας και σε σχέση με το τι έπραξαν άλλες περιοχές του πλανήτη, και για μια απόφαση που δείχνει στους πολίτες ότι η Ευρώπη στέκεται στα πόδια της, έκανε λόγο ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, απευθυνόμενος στην έκτακτη ολομέλεια που συγκλήθηκε για να συζητήσει και εν συνεχεία να καθοριστεί η θέση του Κοινοβουλίου επί των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ΠΔΠ 2021 -2027 και το ταμείο ανάκαμψης.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε ότι για πρώτη φορά υφίσταται σύνδεση εκταμιεύσεων με την τήρηση των κανόνων του Κράτος Δικαίου. Σημείωσε ότι για να καταστεί δυνατή ομοφωνία από τους 27, «όλοι έπρεπε να δώσουν κάτι για να πάρουν κάτι».
Ο ίδιος χαρακτήρισε το πακέτο των 750 δισ.ευρώ ως «δίκαιο και ισορροπημένο». Σημείωσε ότι περιέχει 390 δισ.ευρώ σε επιχορηγήσεις και 360 δισ.ευρώ σε δάνεια με στόχο να παρασχεθεί στήριξη στις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο. Κατέγραψε δε την πρόβλεψη για “ισχυρή διακυβέρνηση” ώστε να υπάρχει έλεγχος για την ορθή χρήση των κονδυλίων.
Σε σχέση με το ΠΔΠ ο Πρόεδρος εξήγησε ότι βλέποντας το μέγεθος των 1.074 δισ.ευρώ «κάποιοι μιλάνε για περικοπές», αλλά όπως εξήγησε στην πραγματικότητα έχουμε γιγάντια αύξηση σε σχέση με το τι δαπανάται σήμερα από το τρέχον ΠΔΠ για τις διάφορες πολιτικές.
Τόνισε ακόμη ότι «οι νέοι ίδιοι πόροι είναι καθοριστική στιγμή για τον τρόπο που η ΕΕ βλέπει τον εαυτό της». Εξήγησε ότι η αποπληρωμή θα ξεκινήσει επί αυτού του ΠΔΠ, ώστε να υπάρξει πίεση για να ολοκληρωθούν οι αποφάσεις επί των ίδιων πόρων, μια καθοριστική συζήτηση για το μέλλον της ίδιας της ΕΕ.
Σε σχέση με το ρόλο του ΕΚ, δήλωσε ότι πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα και περιγράφεται στην παράγραφο 11 των συμπερασμάτων που προβλέπει τον κοινό λογιστικό έλεγχο από ΕΚ, Συμβούλιο και Κομισιόν. Ο κόσμος μετά τον COVID19 πρέπει να είναι διαφορετικός, τόνισε και εξήγησε ότι δεν πρόκειται μόνο μια οικονομική συμφωνία, αλλά «έχει να κάνει με την κατεύθυνση που θέλουμε να δώσουμε στην Ένωση».
Από την πλευρά της η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ξεκίνησε την τοποθέτηση της μνημονεύοντας τα ως τώρα 600.000 θύματα του κορωνοϊού και το χτύπημα της πανδημίας στην οικονομία.
Η Πρόεδρος σημείωσε ότι «δεν έχουμε βγει από το δάσος, αλλά βλέπουμε την αυγή να φέρνει το φως», το «φως στο τέλος του τούνελ», όπως σημείωσε σε άλλο σημείο της ομιλίας της. Τα 27 κράτη μέλη στηρίζουν την Κομισιόν να συγκεντρώσει 750 δισ.ευρώ από τις αγορές για να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της ΕΕ και να επενδύσει στην μεταμόρφωση της οικονομίας, τον πράσινο μετασχηματισμό και την ψηφιοποίηση, εξήγησε.
«Προφανώς υπήρξε δούνε και λαβείν» κάτι αυτονόητο όταν 27 κράτη πρέπει να συμφωνήσουν, είπε και υπενθύμισε ότι δεν έχει πολύ καιρό που κάποιοι απέρριπταν κάθε επιχορήγηση. Η Πρόεδρος βεβαίως παραδέχθηκε ότι για να καταστεί δυνατός ο συμβιβασμός χρειάστηκε να περικοπούν προγράμματα όπως το InvestEU, το EU4Health και το Horizon, κάτι «που είναι δύσκολο να το καταπιούμε», αν και έτσι κι αλλιώς το γενικό επίπεδο των εν λόγω δαπανών είναι υψηλότερο από το σημερινό - όχι όμως όσο είχε προτείνει η Κομισιόν.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν κατέληξε με μια θεσμική αναφορά, εξηγώντας ότι η σημερινή διευθέτηση δεν έχει καμία σχέση με τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης προ δέκα ετών, όταν τα κράτη παρέκαμπταν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και διευθετούσαν τις υποθέσεις σε διακυβερνητική βάση, σε αντίθεση με την κοινή λύση που συμφωνήθηκε τώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.